واکنش‌های گسترده به نخل طلای جعفر پناهی؛ از تبریک به «فیلمساز شجاع» تا احضار کاردار فرانسه

جعفر پناهی، برنده نخل طلای جشنواره فیلم کن شد

منبع تصویر، Getty Images

اهدای نخل طلای جشنواره فیلم کن به جعفر پناهی، فیلمساز سرشناس ایرانی، با تبریک‌های گسترده و واکنش‌های مختلف همراه بوده و نحوه پوشش خبر آن در رسانه‌های داخل ایران هم انتقادهایی را برانگیخته است. وزارت خارجه ایران کاردار فرانسه در تهران را در اعتراض به وزیر خارجه فرانسه احضار کرده است.

ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، پس از موفقت فیلم آقای پناهی در شبکه ایکس نوشت: «جعفر پناهی برنده نخل طلا شد که نمادی از مقاومت در برابر سرکوب رژیم ایران و بارقه‌ای از امید برای همه مبارزان آزادی در سراسر جهان است.»

وزارت خارجه ایران امروز (یکشنبه ۲۵ مه / ۴ خرداد) کاردار فرانسه را احضار کرد.

به گزارش رسانه‌های ایران، محمد تنهایی، رئیس اداره دوم غرب اروپای وزارت امور خارجه ایران، کاردار فرانسه در تهران را در اعتراض به «اظهارات موهن و طرح ادعاهای بی‌اساس وزیر امور خارجه فرانسه علیه جمهوری اسلامی ایران» احضار کرده است.

در این «جلسه احضار»، وزارت خارجه ایران با «تقبیح سوء استفاده دولت فرانسه از فرصت میزبانی یک رویداد سینمایی برای پیشبرد اغراض سیاسی خود علیه جمهوری اسلامی ایران»، چنین «موضع‌گیری‌های غیرمسئولانه و تحریک‌آمیزی» را محکوم کرده است.

به خبررسانی در رسانه‌های داخل ایران هم انتقادهایی شده است.

خبرگزاری میزان از «سقوط نخل طلای کن در گرداب سیاسی‌کاری» نوشت و ایرنا خبر را با تیتر «نخل طلای ۲۰۲۵ در دستان سینمای ایران» پوشش داد که با انتقادهایی همراه شد. منتقدان به این موضوع اشاره کردند که جعفر پناهی در ایران اجازه فیلمسازی ندارد اما خبرگزاری دولتی جایزه او را به سینمای ایران منتسب می‌کند.

تبریک‌های متعدد به «شجاعت الهام‌بخش» جعفر پناهی

برای پخش این فایل لطفا جاوا اسکریپت را فعال یا از یک مرورگر دیگر استفاده کنید.
Play video, "واکنش‌های گسترده به نخل طلای جعفر پناهی", مدت 2,59
توضیح ویدئو، جعفر پناهی ابراز امیدواری کرد با متحد شدن ایرانیان، آنان زودتر به «آزادی» برسند

دست‌کم ۱۰۰ فعال سیاسی و فرهنگی در پیام مشترکی دریافت این جایزه را به آقای پناهی تبریک گفتند. مهدی محمودیان، زندانی سیاسی که مدتی با جعفر پناهی هم‌بند بوده و نامش هم در تیتراژ فیلم «یک تصادف ساده» به‌عنوان یکی از نویسندگان فیلمنامه آمده است، در پیام تبریکی برای جعفر پناهی نوشت: «دریافت نخل طلا برای 'یک تصادف ساده' فقط یک افتخار سینمایی نیست؛ پیروزی حقیقت است بر سانسور، مقاومت است در برابر خاموشی، و اثباتی‌ست بر اینکه تصویر، حتی اگر در پستو ساخته شود، می‌تواند بر فراز جهان بدرخشد.»

نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه نوبل صلح، در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «جعفر پناهی کارگردان شجاع و برجسته ایرانی برنده نخل طلایی شد. او نه با 'یک تصادف ساده' که در روندی خستگی‌ناپذیر برای تعمیق مفاهیمی انسانی و حقوق بشری در این جایگاه ممتاز ایستاده است.»

اصغر فرهادی، فیلمساز ایرانی برنده دو جایزه اسکار، با انتشار یک استوری در اینستاگرام نوشت: «تبریک بسیار به جعفر پناهی عزیز.»

سعید روستایی که خود با فیلم «زن و بچه» در بخش مسابقه این جشنواره حضور داشت، با انتشار یک استوری در اینستاگرام نوشت: «تبریک به سینمای بزرگ و مهم ایران.» پیمان معادی، یکی از بازیگران این فیلم، هم دریافت این جایزه را «به سینمای ایران» تبریک گفت.

برخی از مخالفان جمهوری اسلامی هم به جعفر پناهی و شجاعتش تبریک گفتند.

شاهزاده رضا پهلوی در شبکه ایکس نوشت: «جناب جعفر پناهی، کسب نخل طلای کن افتخار بزرگی نه فقط برای شما بلکه برای کشور ما ایران است. کسب این جایزه ارزشمند را به جنابعالی و همکاران‌تان شادباش می‌گویم.»

او با اشاره به سخنرانی جعفر پناهی در اختتامیه جشنواره کن نوشت: «خواست آزادی ایران که شما در سخنان خود پس از دریافت این جایزه بیان کردید، همه آن چیزی است که ایرانیان یکصدا و متحد برای دستیابی به آن با جمهوری اسلامی مبارزه می‌کنند.»

حامد اسماعیلیون، فعال سیاسی و از خانواده‌های دادخواه، هم نوشت: «تبریکات صمیمانه‌ام را به جعفر پناهی، قهرمانی واقعی، تقدیم می‌کنم. او با موانع بزرگی چون سرکوب و اختناق و سانسور روبرو بوده است.» آقای اسماعیلیون نوشت: «شجاعت این فیلمساز ایرانی الهام‌بخش همه‌ کسانی است که برای عدالت و آزادی می‌جنگند و هم‌زمان هشداری است به آنان که در پیِ سازش با مستبدان هستند.»

مهدی یراحی، خواننده معترض، هم با پیامی در شبکه ایکس به «جایزه مهم نخل طلای کن و پیام مهم‌تر جعفر پناهی برای مردم» اشاره کرد و از هشتگ‌های ایران و مهسا امینی در این پیام استفاده کرد.

نازنین بنیادی، بازیگر و فعال حقوق بشر، با بازنشر سخنرانی آقای پناهی در مراسم اختتامیه کن نوشت: «شادباش و سپاس از جعفر پناهی برای صدای متحدکننده‌ات.»

تبریک گروهی از فعالان فرهنگی و سیاسی

جعفر پناهی، فیلمساز سرشناس ایرانی که با فیلم «یک تصادف ساده» در بخش مسابقه هفتادوهشتمین جشنواره کن شرکت کرد

منبع تصویر، Getty Images

Pananhi

منبع تصویر، EPA

در همین حال گروهی از فعالان فرهنگی و سیاسی و مدنی با انتشار بیانیه‌ای دریافت نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۵ را به جعفر پناهی «فیلمساز برجسته و شجاع ایرانی» تبریک گفتند.

آنها در این بیانیه نوشتند: «جعفر پناهی که سال‌ها با وجود فشارها و زندان و سرکوب‌ به خلق آثار ارزشمند ادامه داده است، با این موفقیت‌ها بار دیگر ثابت کرد که هنرمند پیشرو و متعهد به آرمان‌های انسانی می‌تواند حتی در دشوارترین شرایط الهام‌بخش امید و تغییر باشد.»

در ادامه این بیانیه آمده است: «این موفقیت‌ها نشانه‌ای است از آنکه هنر متعهد و صدای حقیقت، حتی در میان دیوارهای سانسور و فشار، می‌تواند جهانی را به تحسین وادارد.»

در میان امضاکنندگان این بیانیه نام‌هایی چون مصطفی تاجزاده، ‏‌‎محمد رسول‌اف، سپیده رشنو، نسرین ستوده، فرج سرکوهی، توماج صالحی، هایده صفی‌یاری، کیوان صمیمی، حاتم قادری، شیرین عبادی، مهرانگيز كار، مهدی محمودیان، علی مصفا، عبدالله مومنی، فاطمه معتمدآریا، اسفندیار منفردزاده، صدیقه وسمقی و بسیاری دیگر به چشم می‌خورد.

حضور آقای پناهی در کن اولین حضور او بر فرش قرمز جشنواره‌های فیلم خارجی پس از حدود ۱۵ سال ممنوع‌الخروجی بود.