اقدام نهاد قانونگذاری فرانسه در تصویب این طرح در شور نخست، در حالی صورت میگیرد که درخواستهای عمومی برای گزینههای قانونی پایان زندگی در سراسر اروپا رو به افزایش است.
رأی مجلس ملی فرانسه گامی کلیدی در این موضوع دیرینه و بحثبرانگیز به شمار میرود، هرچند موانع دیگری پیش از تبدیل شدن این لایحه به قانون وجود دارد.
این لایحه که با ۳۰۵ رأی موافق و ۱۹۹ رأی مخالف به تصویب رسید، برای بررسیهای بیشتر به مجلس سنای فرانسه ارسال خواهد شد، اما رأیگیری نهایی درباره این طرح ممکن است ماهها به طول انجامد.
اولیویه فالورنی، گزارشگر اصلی این لایحه، در میان تشویق نمایندگان گفت: «به همه بیماران و عزیزانشان فکر میکنم که در بیش از یک دهه گذشته با آنها ملاقات داشتهام. بسیاری دیگر در میان ما نیستند و همیشه به من میگفتند: به مبارزه ادامه بده.»
لایحه پیشنهادی درباره قانونی کردن مصرف داروی کشنده، بهمرگی (مرگ خود خواسته با کمک پزشکی) را اینگونه تعریف میکند که تحت شرایط خاص، به افراد اجازه داده شود خودشان چنین دارویی را مصرف کنند. تنها افرادی که وضعیت جسمیشان به آنها اجازه انجام این کار را به تنهایی نمیدهد، میتوانند از کمک یک پزشک یا پرستار بهرهمند شوند.
فعالان از پیچیدگی و طولانی بودن روند رسیدگی قانونی به این طرح در پارلمان انتقاد کردهاند و میگویند این روند بیماران منتظر گزینههای پایان زندگی را میرنجاند.
به موازات این لایحه، لایحه دیگری در مورد مراقبت تسکینی با هدف تقویت اقدامات برای کاهش درد و حفظ کرامت بیماران نیز به اتفاق آرا تصویب شد.
شرایط سختگیرانه
برای بهرهمندی از این قانون، بیماران باید بالای ۱۸ سال داشته و شهروند فرانسه یا ساکن این کشور باشند.
یک تیم حرفهای پزشکی باید تأیید کند که فرد متقاضی به بیماری سخت و لاعلاج در مرحله پیشرفته یا پایانی مبتلاست، از درد غیرقابل تحمل و درمانناپذیر رنج میبرد و به طور داوطلبانه خواهان داروی مرگآور است.
بیماران مبتلا به اختلالات شدید روانی و آندسته افراد که از اختلالات ناشی از تخریب سیستم عصبی مانند آلزایمر رنج میبرند، واجد شرایط نخواهند بود.
شخص متقاضی باید ابتدا روند درخواست برای دریافت داروی مرگآور را آغاز کند و پس از یک دوره تأمل، درخواست خود را تأیید کند. در صورت تأیید، پزشک نسخه داروی مرگآور را صادر میکند که میتواند در منزل، خانه سالمندان یا مرکز درمانی مصرف شود.
گزارشی که سال ۲۰۲۳ منتشر شد نشان داد که اکثریت شهروندان فرانسوی از قانونی شدن گزینههای پایان زندگی حمایت میکنند و نظرسنجیها نشاندهنده افزایش این حمایت در ۲۰ سال گذشته است.
بسیاری از فرانسویها برای بهرمند شدن از مرگ یاریشده یا اتانازی به کشورهای همسایه سفر میکنند که چنین اقدامی در آنها قانونی است.
مخالفت رهبران مذهبی
رهبران مذهبی فرانسه اوایل این ماه با صدور بیانیهای مشترک این لایحه را محکوم کرده و درباره خطرات یک «گسست انسانشناختی» هشدار دادند.
کنفرانس رهبران مذهبی فرانسه که نمایندگان جوامع کاتولیک، ارتدوکس، پروتستان، یهودی، مسلمان و بودایی را در خود جای داده، در همین راستا اعلام کرد که اقدامات پیشنهادی خطر اعمال فشار بر افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری یا معلولیت را در پی دارد.
مرگ یاریشده در سوئیس و چند ایالت آمریکا قانونی است. اتانازی در حال حاضر در هلند، اسپانیا، پرتغال، کانادا، استرالیا، کلمبیا، بلژیک و لوکزامبورگ تحت شرایط خاص قانونی است.
در بریتانیا نیز قانونگذاران پس از تصویب اولیه لایحه قانونی کردن بهمرگی در ماه نوامبر، در حال بحث و بررسی بیشتر در باره آن هستند. این لایحه به بزرگسالان مبتلا به بیماریهای لاعلاج در انگلستان و ولز کمک میکند تا به زندگی خود پایان دهند.