گروسی: هر توافقی بین ایران و آمریکا باید شامل بازرسیهای «بسیار قوی» آژانس باشد

منبع تصویر، Pier Marco Tacca/Getty Images
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته است که هرگونه توافقی بین ایران و ایالات متحده که بخواهد محدودیتهای جدیدی بر برنامه هستهای ایران اعمال کند، باید شامل بازرسیهای «بسیار قوی» از سوی آژانس باشد.
ایران و آمریکا در حال برگزاری مذاکراتی هستند که هدف آن مهار فعالیتهای هستهای ایران در برابر رفع تحریم های ایالات متحده است. فعالیتهایی که از زمان خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا از توافق هستهای برجام، به سرعت گسترش یافته است.
ایران و آمریکا از اواخر فروردین سال جاری تا کنون پنج دور مذاکرات هستهای با میانجیگری عمان در شهرهای مسقط و رم داشتهاند.
با فروپاشی تدریجی توافق برجام، ایران سطح غنیسازی اورانیوم خود را از ۳/۶۷ درصد تعیینشده در توافق، به ۶۰ درصد رسانده است؛ رقمی که به سطح تسلیحاتی، یعنی حدود ۹۰ درصد، بسیار نزدیک است.
ایران همچنین نظارتهای مضاعف آژانس که در توافق اتمی برجام تعیین شده بود را لغو کرده است.
آقای گروسی به خبرنگاران گفت: «برداشت من این است که اگر چنین توافقی حاصل شود، باید بازرسیهایی بسیار دقیق و قوی از سوی آژانس پیششرط آن باشد، و مطمئنم که چنین خواهد بود، چون این توافق نشاندهنده تعهدی بسیار، بسیار جدی از سوی ایران است که باید راستیآزمایی شود.»
با این حال، او به صراحت نگفت که ایران باید اجرای «پروتکل الحاقی» را از سر بگیرد. این پروتکل توافقی بین آژانس و کشورهای عضو است که دامنه نظارت بازرسان آژانس را گسترش میدهد و شامل بازرسیهای سرزده از مراکز اتمی است. ایران تا زمان خروج آمریکا از توافق برجام این پروتکل را اجرا میکرد.
وقتی از آقای گروسی پرسیده شد که آیا منظورش اجرای دوباره این پروتکل است، پاسخ داد: «من خیلی واقعبین هستم» و افزود که این موضوع در مذاکرات مطرح نیست. او همچنین گفت آژانس بخشی از این مذاکرات نیست، اما با هر دو طرف، از جمله استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه در تماس است.
آقای گروسی افزود: «فکر نمیکنم که آنها در این مذاکرات از این زاویه صحبت میکنند. به نظرم بحث بر سر اینکه هنجارهای حقوقی اجرا شود یا نه، نیست. به نظرم این بیشتر یک رویکرد موردی و موقتی است.»
آمریکا میگوید ایران اصلاً نباید اجازه غنیسازی داشته باشد اما جمهوری اسلامی ایران غنیسازی را «حق مسلم» خود می خواند و گفته چه با توافق با آمریکا چه بدون آن به این کار ادامه می دهد.
آقای گروسی گفت این شکاف لزوماً غیرقابل پر کردن نیست: «فکر میکنم همیشه راهی وجود دارد. آشتی دادن این دو دیدگاه ناممکن نیست.»
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران که همراه رئیسجمهور این کشور در سفر رسمی در عمان به سر می برد گفته است «در مورد موضوع غنیسازی هیچ شوخی با هیچ کسی نداریم.»
او گفته است که احتمالا به زودی تاریخ دور ششم مذاکره با آمریکا که با میانجیگری عمان در جریان است، مشخص میشود.