همشهری آنلاین - گروه سیاسی: تلویزیون همشهری به بهانه تصویب طرح مجلس مبنی بر تعلیق همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی با حمید رسایی نماینده مجلس گفتوگو کرد. همچنین در بخش دیگری از این گفتوگو زهره لاجوردی نماینده دیگر تهران پاسخگوی سوالات برنامه بود که در متن به صورت جداگانه مشخص شده است و سایر سوالات را حمید رسایی پاسخ داد.
اصل معاهده منع گسترس چیست و چه اهمیتی دارد؟
مجلس، رسانه و مردم بزنگاههایی دارند که تصمیماتشان در آن بزنگاهها ماندگار میشود. یکی از تصمیمات ماندگار مجلس همین تعلیق همکاری با آژانس بود. تصمیم بعدی خروج از انپیتی خواهد بود. ۵۶ کشور در ابتدا به معاهده پیوستهاند. اسفند امسال این معاهده ۵۵ ساله میشود. در حال حاضر ۱۶۶ کشور عضو این معاهده هستند. یکی از این کشورها بعدا بیرون آمد. کرهشمالی بیرون آمد، آن هم به دلیل رفتارهای آمریکا. سودان، هند، پاکستان و رژیم صهیونیستی هم عضو انپیتی نشدند. این کشورها هیچ تعهدی ندادند که سلاح هستهای تولید نکنند. مقام معظم رهبری در این کشور اعلام کردند که ما در دکترین دفاعیمان موضوع سلاح هستهای نداریم. ایران در سال ۱۳۴۷ در مجلس شورای ملی و سنای آن روز عضویت در انپیتی را به تصویب رساند. جزو ضوابط است که معاهده باید در مجلس یا بالاترین نهاد قانونگذاری و تصمیمگیری به تصویب برسد. جمهوری اسلامی ایران بعد از انقلاب این موضوع را قبول داشت و آن را رد نکرد و حتی آن را محکمتر هم کرد. ما در سال ۱۳۸۲ بهصورت داوطلبانه عضو پروتکل الحاقی شدیم. یعنی یکسری سختگیریهای اضافه را پذیرفتیم که بعدا چون به تعهدات خودشان عمل نکردند، آن را کنار گذاشتیم.
در حال حاضر ۱۸۶ کشور عضو معاهده هستند. رژیم صهیونیستی عضو این معاهده نیست ولی به ایران حمله کرد. تعهداتی که کشورها در قبال این معاهده دارند چیست؟
کشورهای عضو ۲ دسته هستند. کشورهای که سلاح اتمی دارند و آنهایی که ندارند. آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین در همان زمان پذیرش معاهده سلاح هستهای داشتند. این کشورها با ایران مذاکره میکردند که ایران ثابت کند نمیخواهد دنبال سلاح اتمی باشد. کشورهای گروه اول اجازه داشتند همچنان سلاح اتمی داشته باشند، اما متعهد شدند که تعداد بمبهایشان را اضافه نکنند. روسیه ۴ هزار و ۳۰۹ کلاهک هستهای، آمریکا ۳ هزار و ۷۰۰ کلاهک هستهای و چین۶۰۰ کلاهک هستهای در صدر این فهرست دارند. اگر این ارقام درست باشد، آنها تعهد دادهاند که به این کلاهکها اضافه نکنند. این کشورها تعهد دادهاند به کشورهایی که سلاح اتمی ندارند، کمک کنند انرژی هستهای داشته باشند. کشورهایی که سلاح هستهای ندارند هم تعهد دادند که سلاح هستهای نداشته باشند و اجازه دهند فقط آن کشورها سلاح اتمی داشته باشند. این کشورها نهتنها به کلاهکها اضافه کردهاند بلکه به کشوری مثل ایران اجازه نمیدهند در انرژی صلحآمیز هستهای که خودش به دست آورده است، پیشرفت کند. این تبعیض وجود داشته است.
چه اتفاقی افتاد که مجلس در این برهه چنین تصمیم مهمی گرفت؟ این شبهه بین افکار عمومی مطرح شده که اساسا مجلس قدرت دارد از چنین معاهده بینالمللی خارج شود؟
طبق بدیهیترین ارکان حقوق وقتی جایی حق را میدهد، همانجا میتوان حق را بگیرد. اینکه به عهده مجالس گذاشتهاند برای این است که ماهیت قانونی دارد. مجلس میتواند تصمیم بگیرد که از این معاهده بیرون بیاییم. مردم با نگاههای مختلف و حتی اپوزیسیون خارج از کشور امروز میگویند که این موضوع به مساله ایران برمیگردند. وحتی برخی از آنها در رهبر معظم انقلاب تمجید میکنند که این رکن رکین را نگه داشته است. خانمی که کشف حجاب کرده میگوید آقای خامنهای چیزی بگو تا من آرام شود. برخی مسئولان جمهوری اسلامی بیعرضه هستند و کوتاهی دارند اما بسیاری از مسئولان دارند تلاش میکنند تا مردم عزت و رفاه داشته باشند.
چه اتفاقی افتاد که مجلس چنین تصمیمی گرفت؟
زهره لاجوردی: همانطور که در جریان هستید، تصوری که دشمن از جمهوری اسلامی ایران داشت تصور بسیار باطلی بود؛ تصور میکرد با توجه به گزارشهای غلطی که داشتند ایران ضعیف شده است. تصور میکردند چون به بازوهای ایران مثل حزبالله ضربه زدهاند یا سوریه ساقط شده است، این حملات باعث نارضایتی مردم میشود. با حملاتی که شروع شد مردم متحد شدند، انسجام بسیار خوبی بین مردم به وجود آمد. همان استقامتی که از مردم در ۸ سال دفاع مقدس سراغ داشتیم، دوباره دیده شد. حملات زیادی به کشور ما وارد شد ولی نشان داده شد که اگر ملت و کشوری مقاومت کند، دشمن به هدفش نمیرسد. مجلس در طرح خودش، دولت را موظف کرد تا زمانی که حقوق حاکمیت ملی ما تامین نشده، همکاری با آژانس را به حالت تعلیق دربیاورد. در این طرح همکاری با کسانی که در پوشش بازرس جاسوسی میکردند و دانشمندان هستهای ایران را شناسایی میکردند، قطع خواهد شد. امیدواریم این تعلیق و هشداری که داده میشود، باعث شود دشمن حدش را بشناسد. این مصوبه بدون رای مخالف تصویب شد. این نشاندهنده عزم جدی نمایندگان مجلس برای دفاع از حاکمیت جمهوری اسلامی و دفاع از سرمایههای انسانی خودش است. این جنگ تمام نشده است و دشمن خواسته مهلتی بگیرد. اینکه دشمن بدون هیچ قیدی توقف جنگ را خواسته، نباید موجب شود فرصت را از دست بدهیم و اجازه بازسازی به دشمن بدهیم. باید شرایط را جنگی بدانیم. ما از بحث نفوذیها خیلی ضربه خوردیم. امیدوارم نیروهای اطلاعات ما دقت بیشتری داشته باشند. امیدوارم به پیروزی نهایی برسیم.
بازرسانی که در ایران فعالیت کردهاند، دانشمندان را شناسایی شاید جاسوسی کردهاند، در این طرح چطور متوقف میشوند؟
شاید نیست، حتما کارشان جاسوسی بود. یکی از جاسوسها خود گروسی بود که نظارت میکرد و بعد به آنها گزارش میداد که چه اتفاقی افتاده و کجاها پیشرفت اتفاق افتاده است. یکی از دلایل حمله، اسنادی بود که جمهوری اسلامی ایران از رژیم صهیونیستی به دست آورد. آژانس مدارک کشوری که عضو بوده را در اختیار کشوری که عضو نبوده، قرار داده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاعات محرمانه یک کشور عضو آژانس را در اختیار یک کشور غیرعضو قرار داده است. ایران تعهد داده که نمیخواهد بمب هستهای داشته باشد، ولی اطلاعاتش در اختیار کشوری قرار گرفته که بمب اتم دارد. کشور نامشروعی که عضو آژانس نیست به کشوری حمله کرد که عضو آژانس است. حتی رافائل گروسی هم محکوم نکرد. برخی دوستان مجلس گفتند ورود رافائل گروسی به ایران دیگر باید ممنوع شد. دولتیها به مذاکره اعتیاد دارد و آژانس از این اعتیاد سواستفاده میکند. گروسی اگر به ایران بیاید مردم با تخم مرغ گندیده از او استقبال میکنند. معاهده مفادی دارد که پایه استدلال مجلس است. ما کار خلاف قانونی نکردهایم. معاهده ۱۱ ماده دارد. یکی مفاد میگوید کشوری که سلاح اتمی دارد نباید به آن اضافه کند. اگر انقلاب اسلامی صورت نگرفته بود و سگ منطقهای آنها که رژیم پهلوی بود و آن الدنگ پهلوی که الآن در خارج از کشور خرجش را از مادرش میگیرد و از حمله اسرائیل به ایران استقبال کرده است، اصلا چنین نمیشد. ماده ۵ میگوید باید امکانات استفاده صلحآمیز باید برای همه کشورهای عضو فراهم شود. براساس ماده ۶، طرفین پیمان باید با حسن نیت و جدیت اقدامات لازم برای پایان مسابقه تسلیحات اتمی را آغاز کنند. باید به دنبال مذاکراتی برای خلع سلاح باشند. مهمتر از همه ماده ۱۰ است که میگوید کشورهای عضو حق دارند از پیمان خارج شوند و ۳ ماه قبل باید اطلاع دهد و این زمانی قابل وقوع است که منافع ملی کشور به خطر بیفتد. الآن مجلس متهم است که چرا دیر تصمیم گرفته است. مردم میگویند تعلیق فایده ندارد. مجامع بینالمللی باید چتر حمایتی درست کنند و آژانس باید کمک کند کشوری که به دنبال استفاده صلحآمیز در سوخت و کشاورزی و پزشکی است، همه از آن حمایت کنند. ولی خلافش اتفاق میافتد.
اگر بیرون بیاییم چه اتفاقی میافتد؟
الآن که بیرون نرفتیم چه اتفاقی افتاده است؟ فرقش این است که الآن دوربین گذاشتهاند و دانشمندان ما را ترور میکنند. حتی یک نفر دانشمند هستهای ما سرمایه انسانی است. در جنگ اخیر دانشمندی را به شهادت رساندند که اصلا به مردم معرفی نشده بودند. مردم شاید در محله خودشان دانشمند هستهای داشته باشند که نمیشناسند و میلیاردها دلار قیمت داشته باشد. جان این افراد در خطر است چون همین جاسوسها اطلاعاتشان را لو دادهاند. این افراد را نقطهزنی کردند.
بنابراین تبعات منفی ندارد؟
از آن چیزی که در این ۴۷ سال اتفاق افتاده است بیشتر نیست. رهبری ایران است که متشرع است و سلاح هستهای را حرام میداند، اما اگر این شالوده به هم بخورد بقیه کشورها هم چنین رهبری دارند یا مسابقه تسلیحاتی شروع میشود؟ برخی از کشورهایی که عضو انپیتی نیستند سلاح هستهای هم دارند. هند، پاکستان و کره شمالی هیچکدام عضو انپیتی نیستند. چهکسی به آنها حمله میکند؟ پس مساله سلاح اتمی نیست. اگر موضوع سلاح اتمی باشد که اول باید سراغ آنها بروند. آنجا دوربین و بازرسی وجود ندارد و اصلا به کشورشان راه نمیدهند. هند ۱۸۰، پاکستان ۱۷۰، اسرائیل ۹۰ و کره شمالی ۵۰ کلاهک هستهای دارند ولی هیچکس به آنها کار ندارد.
چون ما جمهوری اسلامی هستیم از ما میترسند؟
ما برای این قالب خون دادیم. ما برای اینکه مردم در چارچوب اسلام حاکم باشند خون دادیم. جمهوری اسلامی یک مغز دارد که همه نگاهها آنجاست. آن نائب امام زمان است. فرق نظام ولایت فقیه با نظامهای پادشاهی این است که ولی فقیه فکر خودش نیست. او حتی امنیت خودش و خانوادهاش را به خطر انداخته است و سخت پای دفاع از مردمش ایستاده است. فرق نظام ولایت فقیه و پادشاهی در این است که در نظام ولایت فقیه ولی فقیه محکوم احکام خودش است، یعنی وقتی حکم میدهد شامل حال خودش هم میشود. در نظام پادشاهی، شاه حاکم بر احکام خودش است. در عربستان، آل سعود جدا از بقیه عربستان است. نظام ولایت فقیه مجموعهای از شرایط از جمله تقواست، باید مراقبت کند. ولی فقیه باید زهد داشته باشد. نائب امام زمان باید کمترین استفاده را از دنیا کند. سوم باید شجاع باشد، باید مدیر باشد و فقیه باشد. این شرایط را اگر کسی داشته باشد، نفوذ در او صورت نمیگیرد. فرق نظام ما با پاکستان این است که ما به این سازوکار نه گفتهایم. ما به دنیا گفتهایم که پادشاه لخت است.
گفتید الآن در طرح بحث تعلیق است. در چه صورت امکان دارد خارج شویم؟
نمایندگان بیانیهای تهیه کرده بودند و ۱۵۰ نفر امضا کرده بودند که ما باید خروج کنیم. اکثریت مجلس حتی قائل به خروج است. رفتار جمهوری اسلامی رفتار عاقلانهای است که مرحله به مرحله اقدام میکند. جمهوری اسلامی میخواهد افکار عمومی داخل و بیرون را اقناع کند. اگر فشار بیشتر شود، مثلا اسنپبک کلید زده شود، جمهوری اسلامی احتمال کاملا عضویت در معاهده را متوقف کند. این بار اول نیست که به تاسیسات هستهای ما حمله شده است. قبل از آن هم با ویروس استاکسنت حمله شده بود. مدیرکل آژانس الآن گزارشهای مغرضانهای داده است. مدارکی به دست آمده است که این شخص دارد با کشوری که عضو معاهده نیست همکاری میکند و اطلاعات محرمانه را در اختیارش میگذارد. آنها میگویند اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی ایران کجاست؟ گروسی به آقای عراقچی پیام داده بود که باید به ایران بیاید. در حالی که اصلا و ابدا چنین نیست. مطابق معاهده و پروتکلهای آژانس، کشورها حق ندارند به تاسیسات هستهای حمله کنند. آژانس حتی محکوم هم نکرد. آمریکا و اسرائیل بعد از ۱۲ روز جنایتهای مختلف آخر سر اعلام کردند که میخواهیم آتشبس کنیم. ما گفتیم آتشبس را قبول نداریم، توقف عملیات است. میخواهند برای تحرکات جدید اطلاعات جدید به دست بیاورند. ولی جمهوری اسلامی پابرجا خواهد ماند. در این ۴۷ سال ما داریم مچ طرف مقابل را میخوابانیم. ما ابرقدرت هستیم.