یوهان واد‌ه‌فول، وزیر امور خارجه آلمان، از ادامه مذاکرات هسته‌ای برنامه‌ریزی‌شده با ایران استقبال کرد و در عین حال نسبت به بازگشت تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی هشدار داد.

واده‌فول با اشاره به گفت‌وگوی خود و همتایان فرانسوی و بریتانیایی‌اش با وزیر خارجه جمهوری اسلامی که شب گذشته برگزار شد، گفت که در جریان این گفتگوها توافق بر سر ادامه مذاکرات حاصل شده است.

وزیر خارجه آلمان که در پاریس به سر می‌برد در ادامه گفت: «اروپایی‌ها مصمم هستند که همه تلاش خود را برای دستیابی به یک راه‌حل دیپلماتیک به کار گیرند.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

او با بیان این که "انتظار داریم که یک گفت‌وگوی قابل اعتماد با ما و ایالات متحده برقرار شود" خاطرنشان کرد که محتوای این مذاکرات همواره علنی نخواهد بود و هدف، دستیابی به راه‌حلی است "که نیازهای امنیتی اروپا و منطقه را مدنظر قرار دهد."

واد‌ه‌فول در عین حال افزود: «اگر مذاکرات شکست بخورد، اروپایی‌ها به همان اندازه مصمم‌اند (...) که مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها را فعال کنند.»

در حال حاضر، آلمان، فرانسه و بریتانیا به‌طور مشترک تلاش می‌کنند ایران را از طرق دیپلماتیک از دستیابی به بمب اتمی بازدارند. مکانیسم ماشه یا همان بازگشت خودکار تحریم‌ها (Snapback)، امکان بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی را که پس از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ به تدریج لغو شده بودند، فراهم می‌کند.

ساز و کار موسوم به "مکانیسم ماشه" در توافق برجام، که هنوز تا ۲۶ مهر ۱۴۰۴ اعتبار دارد، در صورت فعال شدن، منجر به بازگشت خودکار تمامی تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران و انزوای هر چه بیشتر جمهوری اسلامی در سطح بین‌المللی خواهد شد.

در همین راستا، ژان-نوئل بارو وزیر امور خارجه فرانسه نیز بر لزوم فرصت دادن به دیپلماسی تاکید کرد و در عین حال، ضمن اشاره به شهروندان فرانسوی در ایران، خواستار آزادی گروگان‌ها شد.

دو شهروند فرانسوی به اتهام بحث‌برانگیز "جاسوسی" در ایران زندانی هستند و یک تبعه ۱۹ ساله دو تابعیتی آلمانی‌ـ‌فرانسوی نیز یک ماه پیش به اتهامی که هنوز اعلام نشده بازداشت شده است.

در همین حال، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ضمن رد تهدید اروپایی‌ها به اعمال دوباره تحریم‌ها گفت: «کشورهای اروپایی نه از نظر حقوقی و نه از نظر اخلاقی، هیچ مبنایی برای بازگرداندن تحریم‌ها ندارند.»

ادامه مذاکرات اتمی با وجود اختلاف بر سر توقف غنی‌سازی

در همین حال وبسایت خبری آکسیوس، از احتمال دیدار مقام‌های جمهوری اسلامی و اروپا در هفته آینده خبر داده است. باراک راوید، خبرنگار آکسیوس با انتشار پستی در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) نوشت: «یک منبع آگاه اعلام کرده که دیپلمات‌های ارشد تروئیکای اروپایی و جمهوری اسلامی هفته آتی برای دستیابی به یک توافق اتمی احتمالی با هم دیدار می‌کنند.»

او در ادامه با اشاره به اینکه این دیدار به احتمال زیاد در وین یا ژنو برگزار می‌شود اعلام کرد که انتظار می‌رود جمهوری اسلامی، کاظم غریب آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت خارجه و مجید تخت روانچی معاون سیاسی وزیر خارجه را به این دور از مذاکرات بفرستد.

در تازه‌ترین تحولات مربوط به گمانه‌زنی‌‌ها در خصوص ازسرگیری مذاکرات بین جمهوری اسلامی و سه کشور اروپایی، خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران اعلام کرد که جمهوری اسلامی درخواست سه کشور اروپایی برای ادامه مذاکرات و "رفع تحریم‌ها" را در دست بررسی قرار دارد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

با وجود این، تسنیم در گزارش خود یادآور شده که "زمان و مکان مذاکرات احتمالی که قاعدتا در سطح معاونین وزرای امور خارجه ایران و سه کشور اروپایی خواهد بود، هنوز تعیین نشده است."

خطر به کارگیری مکانیسم ماشه

فرانسه، آلمان، بریتانیا، ایالات متحده، روسیه و چین در سال ۲۰۱۵ توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی را امضا کردند تا از این طریق مانع دستیابی جمهوری اسلامی به بمب اتمی شوند. این در حالی است که ایالات متحده در سال ۲۰۱۸، در دوران نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، به‌طور یکجانبه از این توافق خارج شد.

مکانیسم بازگشت خودکار که در چارچوب این توافق در نظر گرفته شده، در ماه اکتبر سال جاری میلادی منقضی می‌شود. به همین دلیل، اروپا به‌دنبال دستیابی به توافقی تا پایان ماه اوت است.

اسرائیل در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ (۱۳ ژوئن ۲۰۲۵) حمله گسترده‌ای به مراکز اتمی و همچنین فرماندهان و مقرهای سپاه پاسداران و دست‌اندرکاران برنامه‌ اتمی جمهوری اسلامی انجام داد. اقدامی که در ادامه منجر به آن شد که جمهوری اسلامی نیز، خاک اسرائیل را با موجی از حملات سنگین موشکی و پهپادی هدف قرار دهد.

ایالات متحده سرانجام وارد این جنگ شد و تاسیسات هسته‌ای ایران در فردو، نطنز و اصفهان را بمباران کرد. پس از دوازده روز جنگ، آتش‌بسی میان ایران و اسرائیل برقرار شد اما پس از این حملات، هنوز به طور دقیق مشخص نیست که برنامه هسته‌ای ایران تا چه اندازه آسیب دیده است.

پیش از این حملات، ایالات متحده و جمهوری اسلامی از ماه آوریل چندین دور گفت‌وگو با میانجی‌گری عمان انجام داده بودند. از زمان پایان درگیری‌ها، ادامه این مذاکرات در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است.

علی‌اکبر ولایتی، مشاور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی اخیرا گفته است: «آمریکایی‌ها می‌گویند ایران باید از غنی‌سازی دست بکشد، در حالی که غنی‌سازی خطوط قرمز محسوب می‌شود و اگر بنا باشد مذاکره به توقف غنی‌سازی مشروط شود، چنین مذاکره‌ای قطعا انجام نخواهد شد.»

وزرای خارجه سه کشور اروپایی قبل از گفت‌وگوی تازه با عباس عراقچی مواضع خود را با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا هماهنگ کرده بودند. اگر در مذاکرات احتمالی هفته آینده جمهوری اسلامی همچنان بر ادامه غنی‌سازی پافشاری کند احتمالا مانعی بزرگ در حصول توافق با اروپایی‌ها و آمریکا خواهد بود و بعید نیست که اروپایی‌ها قطعا گام در راه طرف استفاده از مکانیسم ماشه و برگردان همه تحریم‌ها علیه ایران بردارند.