رسانه‌های ترکیه‌ای به‌طور گسترده‌ای نگرانی‌ها درباره آن‌چه پیشبرد طرح اسرائیل برای یک سوریه «چندپاره» می‌خوانند، بازتاب داده‌اند.

برخی مفسران در ترکیه از پروژه ادعایی «دالان داوود» اسرائیل انتقاد کرده‌اند که به گفته آن‌ها هدف آن اتصال اسرائیل به مناطق دروزی‌نشین جنوب سوریه و مناطق کردنشین شمال سوریه است.

ترکیه یکی از حامیان اصلی دولت سوریه است و از یک ساختار حکومتی به‌شدت متمرکز در دمشق حمایت می‌کند و با الگوهای غیرمتمرکز یا فدرالی مخالفت دارد.

«دالان داوود» چیست؟

اگرچه اسرائیل به‌طور رسمی استراتژی‌ تحت عنوان «کریدور داوود» را تأیید نکرده است، اما تحلیل‌گران و ناظران منطقه‌ای به مجموعه‌ای از حملات هوایی مداوم، استقرارهای نظامی در نزدیکی بلندی‌های جولان، و حمایت از مناطق حائل در جنوب سوریه به‌عنوان نشانه‌هایی از گسترش نفوذ این کشور اشاره می‌کنند.

اصطلاح «دالان داوود» به مسیر ادعایی نسبت داده می‌شود که اسرائیل را از بلندی‌های جولان به مناطق کردنشین شمال سوریه متصل می‌کند.

مقامات اسرائیلی، از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور اعلام کرده‌اند که این کشور برای جلوگیری از حضور نیروهای سوری یا گروه‌های هم‌پیمان با ایران در نزدیکی مرزهای شمالی‌اش اقدام خواهد کرد و هدف از این اقدامات را حفظ امنیت و حمایت از جوامع دروزی عنوان کرده‌اند.

این اقدامات با واکنش منفی چندین بازیگر منطقه‌ای و بین‌المللی روبه‌رو شده است. دولت سوریه حضور نظامی و حملات هوایی اسرائیل را نقض حاکمیت خود دانسته و آن را محکوم کرده است. کشورهایی مانند ترکیه، ایران، روسیه و اعضای اتحادیه عرب نیز اتهامات مشابهی را مطرح کرده‌اند و اسرائیل را به تلاش برای تغییر ساختارهای منطقه‌ای از طریق اقدامات نظامی متهم کرده‌اند. ایالات متحده، در حالی که همچنان متحد استراتژیک اسرائیل به شمار می‌رود، خواستار خویشتنداری و جلوگیری از تشدید درگیری‌ها شده است.

ترکیه نگران است که اسرائیل از جوامع دروزی در جنوب و کردها در شمال برای تشکیل مناطق خودمختار و اتصال آن‌ها به یکدیگر حمایت کند.

در حالی که دامنه و اهداف بلندمدت حضور اسرائیل در جنوب سوریه همچنان نامشخص است، این تحولات تنش‌های منطقه‌ای را افزایش داده و پرسش‌هایی را درباره تمامیت ارضی سوریه در آینده مطرح کرده‌اند.

به گفته ناظران، این وضعیت بازتابی از رقابت گسترده‌تر بر سر نفوذ در سوریه پس از جنگ داخلی است؛ جایی که قدرت‌های خارجی از جمله اسرائیل، ایران، آمریکا و روسیه، اغلب از طریق راهبردهای اعلام‌نشده یا غیررسمی، به‌طور فعال در شکل‌دهی به معادلات میدانی نقش دارند.

واکنش ترکیه

در همین چارچوب رسانه‌های نزدیک به دولت ترکیه پس از حملات اخیر اسرائیل به جنوب سوریه و دمشق، درباره تلاش ادعایی اسرائیل برای یک سوریه غیرمتمرکز و چند پاره ابراز نگرانی کرده‌اند.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، در روز ۱۷ ژوئیه گفت ترکیه «به تجزیه سوریه رضایت نخواهد داد» و بر حمایت آنکارا از «تمامیت ارضی، ساختار واحد و هویت چند فرهنگی سوریه» تأکید کرد.

به گزراش بخش مانیتورینگ بی‌بی‌سی، بر همین اساس، آنکارا مدت‌هاست از نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها خواسته است تلاش برای حفظ خودمختاری را کنار بگذارند و به دولت مرکزی سوریه بپیوندند.

عبدالقادر سلوی، ستون‌نویس سرشناس روزنامه طرفدار دولت «حریت»، در ۱۸ ژوئیه نوشت اسرائیل به دنبال تقسیم سوریه به چهار کشور مستقل است. او گفت این تقسیم شامل خودمختاری برای دروزی‌ها در جنوب، علوی‌ها در غرب، اعراب سنی در مرکز و یک دولت کردی در شمال خواهد بود که توسط نیروهای دموکراتیک سوریه اداره می‌شود.

ادعاهای رسانه‌ای درباره دالان داوود

جم کوچوک، ستون‌نویس روزنامه دولتی «ترکیه»، در ۱۸ ژوئیه نوشت: «اگر دروزی‌ها یک کشور تشکیل دهند، اسرائیل آن را به رسمیت خواهد شناخت و این راه را برای تشکیل یک کشور توسط پ.ک.ک هموار خواهد کرد». او افزود: «این هدف آن‌هاست. اسرائیل تا زمانی که سوریه را تقسیم نکند، دست نخواهد کشید.»

رسانه‌های دولتی ترکیه همچنین نسبت به آن‌چه تلاش اسرائیل برای تشکیل «دالان داوود» نامیده‌اند هشدار داده‌اند؛ دالانی که اسرائیل را به مناطق کردنشین شمال سوریه متصل می‌کند.

این انتقادات پس از آن شدت گرفت که شیخ حکمت هجری، رهبر بانفوذ دروزی‌ها، خواستار «بازگشایی جاده‌ها به سوی برادران کردمان… با توجه به اهمیت فوری انسانی این مسیر» شد.

اردوغان در ۱۷ ژوئیه، بدون نام بردن از فرد خاصی، گفت: «آنان که خواب تشکیل دالانی بین جنوب و شمال سوریه را در سر دارند، ان‌شاءالله هرگز به هدف خود نخواهند رسید.»

ایپک یزدانی، روزنامه‌نگار، در شبکه خبری «هابرترک» گفت که برنامه‌های بلندمدت اسرائیل برای خاورمیانه شامل ایجاد «دالان داوود» است و حملات آن به ایران و سوریه در راستای همین هدف صورت می‌گیرد.

یزدانی گفت: «تمام سیاست‌های منطقه‌ای اسرائیل بر حمایت از اقلیت‌ها، تحریک آن‌ها و ایجاد شورش و… تقسیم، تضعیف و بی‌ثبات‌سازی این کشورها استوار است.»

فرحت مراد، تحلیل‌گر، در ۱۷ ژوئیه به شبکه خبری «سی‌ان‌ان ترک» گفت که اسرائیل از زمان سقوط بشار اسد، رئیس‌جمهوری پیشین سوریه، سیاستی «توسعه‌طلبانه» را در این کشور در پیش گرفته است. او گفت: «[گسترش اسرائیل] در [جنوب سوریه] تلاشی برای تشکیل یک خط ارتباطی با ی‌پ‌گ به نظر می‌رسد. این خط چیست؟ دالان داوود است.»

گوربوز اورن نیز در برنامه‌ای جداگانه در «سی‌ان‌ان ترک» گفت که اشاره شیخ هجری به «دالان انسانی» در واقع «پوششی» برای تلاش اسرائیل برای ایجاد «دالان داوود» است. او در ایکس نوشت: «اسرائیل که به دنبال تقسیم سوریه است، نقشه‌ای شیطانی برای متحد کردن دروزی‌ها و کردها دنبال می‌کند.»