روز دوشنبه (۵ خرداد) که چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، در اولین سفر خود از زمان تاجگذاری به کانادا سفر کرد، از او با تشریفات کامل استقبال به عمل آمد.

چارلز در مقام پادشاه کانادا، روز سه‌شنبه با حضور در ساختمان پارلمان فدرال این کشور در اتاوا و ایراد «خطابه از تخت سلطنت» چهل و پنجمین دوره پارلمان را افتتاح کرد.

چارلز علاوه بر بریتانیا، رئیس کشور کانادا و ۱۳ کشور و قلمرو دیگر جامعه کشورهای مشترک‌المنافع از جمله استرالیا، نیوزیلند و تعدادی از کشورهای حوزه کارائیب هم هست.

پادشاه که توسط ملکه کامیلا همراهی می‌شد، در دوران ولیعهدی با عنوان شاهزاده ولز چندین بار از کانادا دیدن کرده است و این بیستمین سفر او به این کشور است.

خطابه از تخت سلطنت چیست؟

معمولا مراسم افتتاحیه دوره‌های قانونگذاری پارلمان کانادا با حضور و خطابه فرماندار کل کانادا، که نماینده عالی پادشاه در آن کشور است، برگزار می‌شود. این خطابه شامل برنامه دولت در دوره مورد نظر پارلمان است و در واقع خطابه‌ای که پادشاه یا فرماندار کل ایراد می‌کنند توسط هیات دولت و نخست وزیر، که در راس دولت منتخب قرار دارد، تدوین می‌شود.

مجلس عوام و سنای کانادا تا قبل از افتتاح رسمی پارلمان و استماع خطابه از تخت سلطنت، نمی‌توانند کار خود را در دوره جدید آغاز کنند.

سخنرانی فرماندار کل یا پادشاه به این دلیل خطابه از تخت سلطنت نامیده می‌شود که معمولا فرماندار کل، یا پادشاه در صورت حضور در مراسم، بر آن جلوس می‌کنند و برنامه دولت برای دوره پیش روی پارلمان را می‌خوانند.

در حال حاضر، مری سایمون، فرماندار کل کانادا و نماینده پادشاه در آن کشور است. اما برای این دوره پارلمان، مارک کارنی، نخست‌وزیر که به تازگی با پیروزی خود در انتخابات پارلمانی به این سمت انتخاب شده، از شخص پادشاه برای افتتاح دوره جدید پارلمان دعوت به عمل آورده است.

ایراد خطابه از تخت سلطنت توسط پادشاه در مراسم افتتاح پارلمان کانادا بدون سابقه نیست. پیش از این، آخرین باری که این مراسم با حضور رئیس کشور کانادا برگزار شد در اکتبر ۱۹۷۷ بود که ملکه الیزابت دوم، مادر چارلز سوم، برای دومین بار در این مراسم حضور یافت. او در سال ۱۹۵۷ نیز شخصا در این مراسم شرکت کرد.

اما این اولین باری است که یک پادشاه بریتانیا دوره جدید پارلمان کانادا را شخصا افتتاح می‌کند. جورج ششم، پدر بزرگ چارلز، هنگام دیدار از کانادا در سال ۱۹۳۹، شخصا و به طور حضوری تعدادی از مصوبات پارلمان کانادا را امضا کرد – یا به اصطلاح تایید کرد – اما هیچگاه از تخت سلطنت خطابه را ایراد نکرد.

چرا پادشاه برای گشایش پارلمان به کانادا رفته است؟

اوایل ماه مه، مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا گفت که از پادشاه دعوت کرده است تا چهل و پنجمین دوره قانونگذاری پارلمان کانادا را به طور رسمی شخصا افتتاح کند.

در بحبوحه تیرگی روابط بین کانادا و همسایه قدرتمند آن کشور یعنی ایالات متحده آمریکا، این دعوت یک درخواست استراتژیک تلقی شده است.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تعرفه‌هایی را بر واردات از کانادا وضع کرده و بارها از آن کشور به عنوان «ایالت پنجاه و یکم» ایالات متحده نام برده است. او همچنین با لحنی تحقیرآمیز از جاستین ترودو، سلف مارک کارنی با عنوان «فرماندار ترودو» یاد کرد.

کارنی در سخنانی در اتاوا گفت که سفر پادشاه «به وضوح بر حق حاکمیت و استقلال ملی کشور ما تاکید می‌‌گذارد.»

او به خبرنگاران گفت: «این یک افتخار تاریخی برای ماست که با وزن دوران ما تناسب دارد.»

مری سایمون، فرماندار کل کانادا نیز گفته است که این دیدار «بر روابط پایدار بین کشور کانادا و نهاد سلطنت تاکید می‌گذارد.»

او گفت: «اکنون ما باید بیش از هر زمان دیگری دست به دست هم بدهیم و آینده‌ای را تضمین کنیم که بر اساس ارزش‌های مشترک جهانی و مورد قبول ما یعنی دموکراسی، برابری و صلح بنا شده‌اند.»

برنامه‌های دیدار پادشاه و ملکه

چارلز سوم و ملکه کامیلا روز دوشنبه در ساعت ۱۳:۱۵ به وقت شرقی وارد فرودگاه بین‌المللی مک‌دونالد کارتیه در اتاوا شدند و از سوی مری سایمون، فرماندار کل، و مارک کارنی، نخست وزیر، و همسرش دیانا فاکس کارنی مورد استقبال قرار گرفتند.

سیندی وودهاوس نپیناک، رئیس مجمع ملی ملل اولیه (جوامع بومی کانادا)، نتان اوبد، رئیس مجمع مردم اینوییت تاپیریت کاناتامی، و ویکتوریا پرودن، رئیس شورای ملی متیس نیز در مراسم استقبال حضور داشتند.

برنامه این سفر از پارک لنزداون آغاز شد که در آنجا زوج سلطنتی با افراد و سازمان‌هایی ملاقات کردند که هویت ملی و تنوع فرهنگی و قومی کانادا را به نمایش گذاشته بودند.

آنان سپس عازم کاخ ریدو، اقامتگاه رسمی فرماندار کل کانادا و محل اقامت پادشاهان بریتانیا هنگام دیدار از کانادا شدند.

پادشاه در این محل در مراسم درختکاری شرکت کرد.

او سپس در جلسات خصوصی جداگانه با سایمون و کارنی شرکت کرد.

صبح روز سه‌شنبه، پادشاه و ملکه با همراهی اسکورت سلطنتی به سمت مجلس سنای کانادا رفتند و با تشریفات کامل نظامی از جمله حضور گارد احترام ۱۰۰ نفره از گردان سوم هنگ سلطنتی کانادا، گروه موزیک نظامی و شلیک ۲۱ تیر توپ از او استقبال شد. اندکی پس از ساعت ۱۱:۰۰ به وقت محلی، پادشاه خطابه از تخت سلطنت را ایراد و به این ترتیب، رسما چهل و پنجمین دوره پارلمان کانادا را افتتاح کرد.

زوج سلطنتی پس از آن برای ادای احترام به سربازان کشته شده کانادایی در جنگ‌ها در محل بنای یادبود ملی جنگ در اتاوا حضور یافتند.

پادشاه حمایت خود از حاکمیت کانادا را چگونه ابراز کرده است؟

از پادشاه انتظار می‌رود در مقام پادشاه مشروطه و رئیس کشور از درگیر شدن و جهت‌گیری در مباحث سیاسی روز اجتناب کند.

همزمان، به نظر می‌رسد که چارلز برخی «علایم رمزی» را ارسال کرده تا بدون اشاره مستقیم به مباحث سیاسی، و در میان تهدیدهای ترامپ علیه کانادا، به شکلی نمادین حمایت خود را از حق حاکمیت ملی و استقلال این کشور ابراز دارد.

پادشاه در ماه فوریه، در سخنانی در مراسم شصتمین سالگرد برافراشتن پرچم کنونی کانادا مزین به برگ درخت افرا، کانادا را به عنوان «کشوری پرغرور، مقاوم و برخوردار از انسانیت» ستود. در شرایط عادی، احتمالا این مراسم بدون اظهار نظر سلطنتی برگزار می‌شد.

شاه چارلز هنگامی که در روز ۴ مارس (اواسط اسفند) از ناو هواپیمابر شاهزاده ولز دیدن کرد، مجموعه‌ای از مدال‌های کانادایی را به سینه زده بود.

در مراسم سالانه شکرگزاری تاسیس سازمان کشورهای مشترک‌المنافع در لندن هم، او روی یک صندلی کانادایی نشست.

و در مراسم درختکاری در کاخ باکینگهام در اوایل سال جاری میلادی، درختی که او انتخاب کرد یک درخت افرا بود – که برگ آن به عنوان نماد ملی کانادا بر پرچم آن کشور نقش بسته است.