پزشکیان و ضرورت بازنگری در ادبیات هشدار
اگرچه واقعیت بحران آب انکارناپذیر است، اما نحوه بیان این هشدارها آن هم از سوی رئیس‌جمهور اهمیت فراوانی دارد؛ زیرا مردم امروز بیش از هر زمان به آرامش و امید نیاز دارند.
خلاصه خبر
پزشکیان و ضرورت بازنگری در ادبیات هشدار
اگرچه واقعیت بحران آب انکارناپذیر است، اما نحوه بیان این هشدارها آن هم از سوی رئیس‌جمهور اهمیت فراوانی دارد؛ زیرا مردم امروز بیش از هر زمان به آرامش و امید نیاز دارند.
گروه سیاسی خبرگزاری فارس: «اگر باران نبارد، احتمالاً آب از آذرماه در تهران جیره‌بندی می‌شود و اگر باز هم نبارد، باید تهران را خالی کنیم.» این بخشی از سخنان مسعود پزشکیان رییس‌جمهور در نشستی در سنندج است، هرچند این سخنان ناظر بر ضرورت صرفه‌جویی در مصرف آب و توجه به بحران اقلیمی است، اما نحوه بیان آن، آن هم از سوی مقام اول اجرایی کشور موجب نگرانی و اضطراب در میان مردم خواهد شد.مسلما در شرایطی که جامعه هم‌زمان با برخی مشکلات اقتصادی روبه‌رو است، مردم بیش از هر زمان دیگری به آرامش و اطمینان خاطر نیاز دارند. طبیعتاً هشدار درباره بحران آب موضوعی جدی و واقعی است، اما نحوه طرح آن در سطح عمومی باید با دقت و ملاحظه همراه باشد.مردم ایران بارها و بارها نشان داده‌اند که در مواقع دشوار، مسئولانه و هوشمندانه عمل می‌کنند؛ نمونه آن را در همراهی خوب مردم در کمپین‌های صرفه‌جویی در مصرف برق و گاز دیدیم. بنابراین، به جای نگرانی‌آفرینی، می‌توان با تکیه بر همین ظرفیت اجتماعی، راهکارهای جمعی و امیدبخش ارائه کرد.رئیس‌جمهور در سخنان خود بارها بر شفافیت، صداقت و گفت‌وگوی مستقیم با مردم تأکید کرده است؛ و این ویژگی، بدون تردید یکی از امتیازات اخلاقی و سیاسی اوست. اما همان‌گونه که صداقت فضیلت است، مدیریت گفتار نیز بخشی از مسئولیت یک رئیس‌جمهور محسوب می‌شود. هشدارهای اقلیمی یا اقتصادی، اگر بدون ارائه برنامه و راه‌حل بیان شود، ممکن است در فضای رسانه‌ای به‌گونه‌ای بازتاب یابد که احساس ناامنی یا بی‌ثباتی در جامعه ایجاد کند.
در واقع، مسئله اصلی «بیان واقعیت» نیست، بلکه چگونگی بیان آن است. مردم باید بدانند که دولت از وضعیت منابع آبی، اقتصادی و اجتماعی آگاه است و برای حل آن برنامه دارد. اما تأکید بر بحرانی بودن شرایط بدون طرح نقشه راه، ممکن است دستاویزی برای سوء‌استفاده رسانه‌های معاند شود و اعتماد عمومی را تضعیف کند. بیان گزاره‌هایی مانند «باید تهران را خالی کنیم»، حتی اگر برای تأکید بر عمق بحران گفته شود، در افکار عمومی به‌عنوان نشانه‌ای از ناتوانی در مدیریت تلقی می‌شود، نه هشدار کارشناسی.در این میان، یادآوری سخنان شهید آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور دولت سیزدهم، خالی از معنا نیست. وی در یکی از سخنرانی‌های خود تأکید کرده بود: «ما آمدیم که مشکلات جامعه را به گردن بگیریم و حل کنیم، نه اینکه اگر با مشکلی مواجه شدیم مردم را نگران کنیم. به هیچ وجه حق نگران کردن مردم را ندارید. ما واقعیت را می‌گوییم، اما بنایمان بر حل مشکل است.» این جمله، خلاصه‌ای از اخلاق مسئولیت‌پذیر در حکمرانی است. بیان واقعیت باید با امید به حل آن همراه باشد؛ همان‌گونه که در سال‌های گذشته، دولت سیزدهم تلاش کرد در مواجهه با بحران‌های انرژی، موضوع را با آرامش و برنامه‌ریزی مدیریت کند، نه با ایجاد هراس عمومی.بحران آب بی‌تردید یکی از چالش‌های راهبردی کشور است. کاهش بارندگی، تغییر اقلیم و مصرف بالای منابع آبی شهری، نیازمند تصمیمات جدی و اصلاح الگوی مصرف است. اما مواجهه با این مسئله بیش از هر چیز به «اعتماد اجتماعی» نیاز دارد. اگر مردم بدانند که دولت برای هر سناریویی برنامه دارد و آنان بخشی از راه‌حل هستند، نه قربانی بحران، آنگاه همراهی ملی شکل می‌گیرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در آخرین دیدار اعضای دولت سیزدهم، با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی و مدیریتی شهید آیت‌الله رئیسی، تأکید کردند که این خصوصیات باید به‌عنوان الگویی ماندگار در تاریخ ثبت شود. ایشان فرمودند: «من این موارد را گفتم برای اینکه اینها ثبت بشود به عنوان یک الگو؛ معلوم بشود کسی که رئیس قوّه‌ی مجریه‌ی یک کشور است، می‌تواند مجموعه‌ی این خصوصیّات عملی و فکری و قلبی و مانند اینها را با همدیگر داشته باشد و دنبال کند ــ می‌شود، می‌تواند ــ که ایشان بحمداللّه داشت».این بیان صریح، در حقیقت بازتعریف «الگوی رئیس‌جمهور تراز انقلاب» بود؛ مسئولی که در برابر مشکلات نه مأیوس می‌شود و نه مردم را مأیوس می‌کند، بلکه خود را مسئول حل چالش‌ها می‌داند و با صداقت، توکل و برنامه‌مندی به میدان می‌آید.از سوی دیگر، رهبر انقلاب در واپسین دیدار با رئیس‌جمهور و هیئت دولت دوازدهم، هم تجربه دولت پیشین در اعتماد به غرب را برای آیندگان عبرت‌آموز دانستند و تصریح کردند: «در این دولت معلوم شد که اعتماد به غرب جواب نمی‌دهد.» این دو نگاه، دو مسیر متفاوت در اداره کشور را ترسیم می‌کند. اکنون مسعود پزشکیان، در راهی دشوار و پرمسئولیت، می‌تواند میان این دو رویکرد یکی را برگزیند، یا تداوم مسیر خوداتکایی، امیدآفرینی و الگوی شهید رئیسی، یا بازگشت به تجربه تکرارشده اعتماد به بیرون. انتخاب او در این مقطع، جهت آینده دولت و میزان اعتماد مردم به آن را رقم خواهد زد.
در چنین شرایطی، پیشنهاد می‌شود مسائل حساسی مانند احتمال جیره‌بندی آب، کمبود منابع یا مشکلات زیرساختی در جلسات کارشناسی و مدیریتی با جزئیات مطرح شود و پس از جمع‌بندی و تصمیم‌سازی، با ادبیاتی متین و امیدبخش در سطح عمومی بیان گردد. جامعه‌ای که هر روز با انبوهی از اخبار اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی مواجه است، بیش از هر زمان به «سخن متعادل و اطمینان‌بخش» از زبان رئیس‌جمهور نیاز دارد.رئیس‌جمهور می‌تواند از فرصت چنین موضوعاتی برای ایجاد یک گفت‌وگوی ملی درباره مدیریت منابع آب استفاده کند؛ گفت‌وگویی که در آن مردم، نهادها و رسانه‌ها در کنار دولت قرار گیرند، نه در مقابل آن. تجربه کمپین‌های موفق صرفه‌جویی در سال‌های گذشته نشان داده است که جامعه ایران، در صورت اعتماد به دولت، با انگیزه و هوشمندی وارد میدان می‌شود.بنابراین، همان‌گونه که آقای پزشکیان به درستی دغدغه بحران آب را مطرح کرده، شایسته است این دغدغه با لحن امید و برنامه همراه شود. گفتن واقعیت، مسئولیت دولت است؛ اما حفظ آرامش و امید مردم، وظیفه‌ای مهم‌تر است. جامعه‌ای نگران، نمی‌تواند در حل بحران‌ها مشارکت مؤثر داشته باشد. رئیس‌جمهور، با همان روحیه صادقانه‌ای که دارد، اگر پیام خود را با اعتماد به توان مردم همراه کند، نه‌تنها نگرانی کاهش می‌یابد، بلکه انرژی اجتماعی برای عبور از بحران‌ها نیز تقویت خواهد شد.
در پایان، بد نیست اشاره‌ای به نقش تیم رسانه‌ای ریاست‌جمهوری شود. پزشکیان در سفرهای استانی خود با روحیه‌ای مردمی، صادقانه و پرتلاش در میان مردم حضور می‌یابد، از مشکلات واقعی آن‌ها می‌شنود و پیگیر حل مسائل است. این رویکرد می‌تواند سرمایه‌ای ارزشمند برای اعتماد عمومی باشد. اما متأسفانه در برخی موارد، خروجی رسانه‌ای این سفرها نه بازتاب تلاش‌ها و دستاوردها، بلکه برجسته‌سازی حاشیه‌هاست؛ حاشیه‌هایی که به‌راحتی دستاویز رسانه‌های معاند قرار می‌گیرند تا تصویر نادرستی از دولت در ذهن جامعه بسازند.وظیفه‌ی اصلی تیم رسانه‌ای رئیس‌جمهور، نه صرفاً اطلاع‌رسانی، بلکه مدیریت روایت است. باید مراقب بود که روایت سفرهای استانی، روایتِ کار و پیگیری باشد، نه حاشیه و جنجال. مردمی که در مسیر اصلاحات واقعی گام برمی‌دارند، نیازمند شنیدن پیام اطمینان و امید از سوی دولت‌اند. رسانه دولت اگر این پیام را درست منتقل نکند، بهترین تلاش‌ها هم ممکن است در میان هیاهوی حاشیه‌ها گم شود.
جدیدترین و مهم‌ترین اخبار سیاسی، دفاعی و امنیتی را با دنبال کردن صفحه سیاست (اینجا) بخوانید.
16:57 - 16 آبان 1404
نظرات کاربران
