ایران در جمع ۱۰ کشور موفق درمان ناباروری | زوج نابارور خارجی داریم اما ایرانی‌ها به خارج اعزام نمی‌شوند

همشهری آنلاین – مریم سرخوش: در حالی که زوج‌های نابارور در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته همچنان با هزینه‌های سنگین و صف‌های انتظار طولانی روبه‌رو هستند، ایران به یکی از قطب‌های مهم درمان ناباروری در منطقه و حتی فراتر از آن تبدیل شده است.

تحقیقات هم‌زمان با جهان، گسترش مراکز فوق‌تخصصی در استان‌ها و ارائه خدمات روزآمد، ایران را در میان ۱۰ کشور برتر زمینه علوم و درمان ناباروری قرار داده است. درمان ناباروری در کشور نه‌تنها به استانداردهای جهانی نزدیک شده، بلکه به دلیل هزینه‌های قابل‌پرداخت و دسترسی گسترده، مزیت رقابتی قابل‌توجهی ایجاد کرده است.

حمید چوبینه، رئیس انجمن باروری و ناباروری ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم این مساله را تایید می‌کند و با حضور در استودیو همشهری از موفقیت بالای ۷۰درصدی درمان‌ها، پوشش بیمه‌ای، زمان انتظار کوتاه و مهارت بالای تیم‌های درمانی خبر می‌دهد؛ عواملی که ایران را مقصد زوج‌هایی از منطقه و اروپا کرده و نیاز خانواده‌های ایرانی به اعزام به خارج را از میان برده است.

بخشی از صحبت‌های رئیس انجمن باروری و ناباروری ایران را در این گزارش بخوانید و فیلم کامل را هم می‌توانید در این لینک مشاهده کنید.

استاندارد جهانی

چوبیه با تاکید بر این که توانمندی ایران در بحث پزشکی در دنیا منحصربه‌فرد است، عنوان کرد: پیشرفت‌های خوبی به ویژه در علوم نوین داشته‌ایم، چون همزمان با دنیا مطالعات در علوم نوین که درمان ناباروری هم جزو آنهاست را آغاز کرده‌ایم، دستاوردهای و توسعه قابل توجهی در این حوزه رقم خورده است. حتی مقام معظم رهبری هم به موضوع درمان ناباروری در کشور ورود و با حمایت‌ از دانشمندان این علوم سرعت این پیشرفت افزایش یافت. اکنون به استاندارد خوبی در سطح دنیا در درمان ناباروری دست پیدا کرده‌ایم و استان یزد قطب درمان ناباروری است.

او تاکید کرد: ۷۰ درصد زوجین نابارور هم با روش‌های درمانی صاحب فرزند می‌شوند که تقریبا نزدیک به استانداردهای جهانی است. البته با افزایش سن این میزان موفقیت کاهش پیدا خواهد کرد.

سن طلایی باروری

به گفته رئیس انجمن باروری و ناباروری شانس درمان ناباروری در ایران بسته به سنین مختلف هم رتبه آمارهای جهانی است و توضیح بیشتر گفت: در سنین مختلف قدرت تولید مثل متفاوت است. در زنان با سن بلوغ شروع و تا سن یائسگی ادامه دارد. تعداد سلول‌های جنسی زنان محدود و قدرت تولید مثل در آن زمان خاصی دارد. به همین دلیل متخصصان همواره تاکید می‌کنند که خانم‌ها در سنین طلایی باروری (۲۲ تا ۲۹ سال) ازدواج و اقدام به فرزندآوری داشته باشند. در مردان روند تولید مثل تقریبا تا زمان حیاتشان ادامه دارد که البته با افزایش سن سلول‌های جنسی پیرتر و کیفیت کمتری خواهند داشت.

به گفته چوبینه ریسک اختلالات کروموزومی هم با افزایش سن بیشتر است و احتمال معیوب شدن فرزند وجود دارد. به همین دلیل با توجه به افزایش سن ازدواج، توصیه به فریز تخمک و اسپرم برای زنان و مردان مطرح است که در کشور ما هم چند سالی رواج پیدا کرده است.
او ادامه داد: ۳ میلیون زوج ایرانی درگیر ناباروری هستند. در گذشته ۲۰ درصد زوجین ناباروری داشتند، یعنی از هر ۵ زوج یک نفر با مشکل ناباروری مواجه بود اما این عدد با توجه به افزایش سن ازدواج به ۳ تا ۴ زوج هم می‌رسد.

هیچ زوج ناباروری به خارج اعزام نمی‌شود

چوبینه با بیان این که روش‌های درمان ناباروری در ایران همگام با کشورهای توسعه یافته در حال انجام است، عنوان کرد: برخی ناباروری‌ها در سطوح اول با یک مشاوره ساده یا دارودرمانی از سوی متخصصان برطرف می‌شوند. اما در مراحل بالاتر از روش‌های کمتر پیشرفته مثل IUI گرفته تا سطوح بالاتر مثل IVF، میکرو اینتکشن و... توسط متخصصان فلوشیپ ناباروری در حال انجام است. دسترسی به خدمات درمانی ناباروری هم در عمده شهرهای کشور ارائه می‌شود و پوشش بیمه‌ای مناسب هم دارد.

۷۰ درصد زوجین نابارور در ایران با روش‌های درمانی صاحب فرزند می‌شوند که تقریبا نزدیک به استانداردهای جهانی است. البته با افزایش سن این میزان موفقیت کاهش پیدا خواهد کرد

البته به تاکید این مسئول نیاز به توسعه حمایت‌ها را داریم تا منجر به کاهش هزینه‌های درمانی برای خانواده‌های نابارور شود.

رئیس انجمن باروری و ناباروری ایران ادامه داد: به طور کلی تمام درمان‌های ناباروری در دنیا از سوی متخصصان کشورمان در حال ارائه است و هیچ نیازی هم به اعزام خانواده‌های نابارور به خارج از کشور نداریم.

اروپایی‌ها به دنبال درمان‌های ناباروری ایران

او با بیان این که پیشرفت متخصصان ایرانی در درمان ناباروری را جوامع پزشکی دنیا می‌بینند، تاکید کرد: چند سال پیش نایب رئیس مجلس سنای ایتالیا با تمجید از تبحر پزشکان ایرانی، هزینه‌های پایین درمانی و جاذبه‌های گردشگری ایران نسبت به اعزام زوجین نابارور ایتالیایی و اروپایی به کشور ما ابراز تمایل کرد.

به گفته چوبینه یکی از نقاط قوت درمان ناباروری در کشور ما این است که تقریبا صف انتظار برای ارائه این خدمات نداریم، در حالی که بسیاری از کشور این بازه زمانی به دلیل مسائل بیمه‌ای بسیار طولانی است و خیلی‌ها ترجیح می‌دهند این درمان را در کشورهای با دانش خوب مثل ایران دنبال کنند. همین حالا هم ما زوجین زیادی از کشورهای همسایه به ویژه کشورهای مسلمان داریم که خدمات درمان ناباروری را از مراکز ما دریافت می‌کنند. البته که ظرفیت بسیار بالایی در این حوزه داریم و باید توسعه بیشتری در این حوزه داشته باشیم.

تشخیص اختلالات ژنتیکی در مراحل اولیه

چوبینه به یک پیشرفت مهم دیگر هم اشاره کرد و گفت: تنها پیشرفت در درمان ناباروری نداشتیم بلکه توانمندی تشخیص اختلالات ژنتیکی و کروموزومی هم رقم خورده است. یعنی در روش‌های علمی قبل از لانه‌گزینی این تشخیص‌ها انجام و از تولد کودک‌های معلول پیشگیری می‌کند. این توانمندی نه تنها از تولد نوزاد با اختلالات ژنتیکی جلوگیری می‌کند که مانع از سقط جنین به عنوان یک عامل آسیب‌زا به لحاظ جسمی و روحی برای مادران می‌شود.

در گذشته ۲۰ درصد زوجین ناباروری داشتند، یعنی از هر ۵ زوج یک نفر با مشکل ناباروری مواجه بود اما این عدد با توجه به افزایش سن ازدواج به ۳ تا ۴ زوج هم می‌رسد

به گفته این مسئول، در مراحل درمان ناباروری این تشخیص‌ها توسط جنین‌شناس‌ها و دانشمندان ژنتیک انجام می‌شود و بعد اجازه انتقال جنین سالم به بدن مادر را می‌دهند که باعث شده جایگاه پزشکی ایران در این حوزه هم در سطح جهانی قابل توجه باشد.

حق انتخاب جنسیت فرزند

چوبینه در ادامه بیان کرد: در درمان‌های ناباروری برای فرزندان دوم به بعد به خانواده‌ها اجازه انتخاب جنسیت هم داده می‌شود. مثلا خانواده‌ها یک یا دو دختر یا پسر دارند و می‌خواهند فرزند بعدی‌شان جنسیت متفاوت داشته باشد. یا برخی بیماری‌ها وابسته به جنسیت نوزاد بروز می‌کند و ما در این باره مشاوره‌های لازم را به خانواده‌ها می‌دهیم که به ازیاد نسل کمک می‌کند. گاهی هم به لحاظ فرهنگی برخی خانواده‌ها مجبور به سقط جنین به دلیل جنسیت نوزاد هستند و این آسیب هم با این خدمت برطرف می‌شود که مطابق نیاز و دلخواه فرزندان بعدی‌شان را داشته باشند.

پوشش بیمه‌ای خوب، اما کافی نیست

او درباره پوشش هزینه‌های درمانی ناباروری هم عنوان کرد: هزینه‌های درمان ناباروری در ایران در مقیاس جهانی بسیار پایین است و به شکل کامل و مکفی ارائه می‌شود. این خدمات در برخی کشورها تا حدود ۲۵ هزار دلار برای خانواده‌ها هزینه‌بر است اما در کشور ما در بخش دولتی تا حدود ۹۰ درصد تحت پوشش بیمه قرار دارد.

البته به گفته این مسئول پایین بودن هزینه‌ها منجر به آسیب به مراکز ارائه‌کننده خدمات هم شده چون نمی‌توانند مطابق با نیازهای روز جهانی و خرید تجهیزات و امکانات خودشان به روزرسانی کنند.

۳ فاکتور مهم درمان ناباروری در ایران مورد توجه بسیاری از کشورها از جمله اروپایی‌ها قرار دارد؛ تبحر پزشکان ایران، هزینه‌های پایین درمان و زمان انتظار کوتاه برای دریافت خدمات

چوبینه ادامه داد: بخشی از تجهیزات این حوزه تولید داخل و برخی هم وارداتی است که هزینه‌های گزافی را به مراکز وارد می‌کند. این در حالی است که برخی درمان‌ها درباره خانواده‌ها باید چندین بار تکرار شود یا درمان پیچیده‌تری داشته باشد. این مساله می‌تواند هزینه‌های سنگینی را به خانواده‌ها هم وارد کند. البته بیمه‌ها طی سنوات گذشته حمایت‌های خوبی داشته‌اند اما کافی نیست و متناسب با افزایش هزینه‌ها طی سال‌های اخیر رشد نکرده است.

بحران جدی در دارو و تجهیزات نداریم

چوبیه درباره تامین تجهیزات و داروهای درمان ناباروری هم بیان کرد: بخش زیادی از داروها و تجهیزات این حوزه تولید داخل است. البته با توجه به تامین وارداتی مواد اولیه بخشی از داروها، در برخی مواقع به دلیل تحریم‌ها و فشارهای جهانی کمبودهایی داریم که اختلالاتی در روند درمان ایجاد می‌کند اما در کل صنعت درمان ناباروری بحران جدی در ارائه خدمات ندارد.