صیانت از مداحی با حکمت و ریشسفیدی؛ نه با مچگیری
رئیس سازمان بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی میگوید: برخی از انحرافات و خطاهای مداحی از روی عناد و لجاجت نیست بعضاً از روی ناآگاهی است. کمیته صیانتی برای بررسی این مسائل ایجاد شده که رویکرد اصلیاش هم ایجابی است. تلاش بر این است که دنبال دستگیری و مچگیری نباشیم و تا حد امکان برخورد ریش سفیدی و بزرگتری داشته باشیم.
خلاصه خبر
صیانت از مداحی با حکمت و ریشسفیدی؛ نه با مچگیری
رئیس سازمان بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی میگوید: برخی از انحرافات و خطاهای مداحی از روی عناد و لجاجت نیست بعضاً از روی ناآگاهی است. کمیته صیانتی برای بررسی این مسائل ایجاد شده که رویکرد اصلیاش هم ایجابی است. تلاش بر این است که دنبال دستگیری و مچگیری نباشیم و تا حد امکان برخورد ریش سفیدی و بزرگتری داشته باشیم.
حوزه مسجد و هیأت خبرگزاری فارس، سیدرضا جدا، ۱۵ شهریورماه امسال به عنوان رئیس بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی کشور منصوب شد و جایگزین مصطفی خورسندی شد. نخستین گفتوگوی رسانهای او در خبرگزاری فارس انجام شد؛ جایی که درباره برنامهها، رویکردها و چشماندازهایش در این مسئولیت جدید صحبت کرد. او در این گفتوگو، بهویژه بر اهمیت آموزش مداحان نوجوان و حفظ شأن و جایگاه اصیل مداحی تأکید داشت و از طرحهایی گفت که قرار است فضای مداحی را حرفهایتر، پویاتر و اثرگذارتر کند.فارس: سازمان بسیج مستضعفان در حوزه مداحان و هیأتهای مذهبی کشور چه سیاستها و اهدافی را دنبال میکند؟ از سال ۱۳۸۹ با توجه به تغییر رویکرد سازمان بسیج با رویکرد نقشآفرینی اقشار در جامعه، سازمان بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی کشور تشکیل شد. این سازمان با هدف سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت بر اجرای برنامههای مجموعههای ستایشگری سطح کشور شکل گرفت.در این سالها، شبکه بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی به لطف تلاشهای گسترده، در سراسر کشور گسترش یافته است؛ بهگونهای که امروز حتی در شهرستانها و شهرهای کوچک نیز دفاتر فعال دارد. طی ۱۵ سال گذشته، اتفاقات ارزشمند و تحولات چشمگیری در عرصه ستایشگری رقم خورده که حاصل برنامهریزی و اقدامات منسجم این مجموعه است.در حوزه آموزش، گامهای مهمی برداشته شده است؛ از توانمندسازی مداحان در سطوح و ردههای سنی مختلف گرفته تا برگزاری دورههای ویژه برای نوگلان، نوجوانان و خواهران مداح با حضور اساتید برجسته کشوری. این دورهها هم بهصورت متمرکز در سطح کشور و هم به شکل منطقهای در استانها برگزار شده و خروجیهای قابلتوجهی داشته است.
نتیجه این تلاشها روشن است: مداحانی که زیر نظر اساتید آموزش دیدهاند، با توانمندی بیشتر، اجرای پختهتر و ارتباط عمیقتری با مخاطب حاضر میشوند. این آموزشها نهتنها توان علمی و معرفتی مداحان را ارتقا داده، بلکه بنیه فکری آنها را نیز تقویت کرده است.از سوی دیگر، سطح آگاهی و توقع مستمعان نیز افزایش یافته؛ دیگر شعرهای ضعیف یا سخنان بیپشتوانه بهراحتی پذیرفته نمیشود. این یعنی چرخه آموزش و ارتقا، هم در میان مداحان و هم در میان مخاطبان، جاری و اثرگذار بوده و همچنان ادامه دارد.در بحرانها، مداحان ما یک جهادگر میشوندفارس: نهادهای بسیاری در حوزه هیأت و مداحی مشغول به کار هستند، وجه تمایز و تفاوت بسیج با آنها چیست؟همینطور که از اسم این سازمان مشخص است، بسیج مردمی است و از دل مردم شکل گرفته و خیلی وابسته به دستورالعملهای خشک و ماشینی که سایر نهادها و ادارات مختلف دارند، نیست.جامعه هدف ما یکی است و فرق نمیکند زیرا همگی تخصصی در حوزه مداحی و هیأت کار میکنیم. البته چندسالی است که اقدامات این نهادها همافزا شده است. در سازمان تبلیغات اسلامی، شورای هماهنگی هیأت و تشکلهای دینی با حضور نهادهای مختلف مانند کانون مداحان، هیأت رزمندگان، بسیج مداحان، جامعه ایمانی مشعر، بنیاد دعبل خزاعی و خانه مداحان تشکیل شده که فعالیتها را همافزا برنامهریزی میکنند. هرکدام از این مجموعهها پیشران اقداماتی هستند.
یکی از مهمترین وجه تمایزهای بسیج این است که در بحرانها همان مداح ما یک جهادگر میشود و زمانی که نیاز باشد به کف میدان و خیابان و میآید یعنی انعطاف پذیری بالایی دارند. از زمان دفاع مقدس هم ما شاهد بودیم و بزرگترها تعریف کردند که مداحان شاخص ما فقط برای اجرای مداحی نمیرفتند بلکه رزمنده هم بودند و مسئولیتی هم داشتندهیأتهای ما نیز همین انعطاف پذیری را دارند و هرجایی کاری زمین مانده توسط این مجموعهها برداشته میشود. روحیه جهادی و روحیه ایثار و شهادت با روحیه شورآفرینی هیأتیها تهیج میشود و خدمات آنها تبلور بیشتری پیدا میکند.هیأتها، میدان زایش شور انقلابی بودندفارس: در جنگ ۱۲ روزه مداحان و هیأتها هم در دوران جنگ و هم ایام ماه محرم، عملکرد خوبی داشتند، سازمان بسیج در راهبری این تلاش، چه اقداماتی داشت؟رویکردهای جهادی هیأتها تقویت شده و ثبت گروههای جهادی هیأتها در سامانه اطلس بسیج سازندگی سرعت گرفته است. تلاشهای جهادی این هیأتها صرف کارهای جهادی در حوزه ساخت و ساز نیست در حوزههای مختلف مانند تأمین بستههای معیشتی در فصول مختلف و مناسبتهای خاص سال تلاش دارند. کمک به معیشت پیر غلامان آقا سیدالشهدا، تعمیر منزل نیازمندان و ... از جمله تلاشهای مداحان است.بُعد مهم دیگری از تلاش جهادی مداحان، نقش آنها در جهاد تبیین است؛ نقشی که سالهاست رهبر انقلاب بر آن تأکید میکنند. مداحان، بهعنوان مخاطبان خاص بیانات رهبر معظم انقلاب مأموریت یافتهاند که هیأتها را به کانون جهاد تبیین تبدیل کنند؛ جایی که فهم، آگاهی، شور دینی و روشنگری در کنار هم جریان داشته باشد.
نگاهی به تاریخ انقلاب و دفاع مقدس نشان میدهد که این نقش چقدر اثرگذار بوده است. روزگاری که نه رسانه فراگیری وجود داشت، نه تلفن همراه و نه شبکههای مجازی؛ تنها منبر هیأتها و صدای مداحان بود که پیام انقلاب را از محلهای به محله دیگر میرساند. همین تکصدای مردمی توانست سیلی از انسانهای آگاه و انقلابی را روانه خیابانها کند و مسیر پیروزی انقلاب را هموار سازد.هیأتها، میدان زایش شور انقلابی بودند؛ جایی که نوحهها رنگ و بوی حماسه گرفت، شعارها مردم را تهییج میکرد و جمعیت موجوار از هر محله به خیابانها سرازیر میشد. پس از پیروزی انقلاب نیز این جریان متوقف نشد. همان هیأتها بودند که رزمندگان دفاع مقدس را پرورش دادند؛ مجالسی که در آنها محبت اهل بیت، بصیرت حسینی و معرفت دینی، جوانانی را ساخت که بعدها در جبههها جان خود را نثار کردند. همین مسیر در عصر مدافعان حرم نیز ادامه یافت.در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اخیر هم هیأتهای مذهبی با ابتکار و حضور بهموقع وارد میدان شدند؛ بدون آنکه منتظر ابلاغیهای باشند. از امدادرسانی و آواربرداری گرفته تا حضور پرشور در مراسمها، همه نشان از شبکهای منسجم و مردمپایه داشت که حول نام اهل بیت و سیدالشهدا شکل گرفته است.هیأتها امروز فقط محل عزاداری نیستند؛ شبکهای اجتماعی–مردمی هستند که وظیفه خدمت، همدلی، مدیریت شادی و غم محله و حتی حضور در میدانهای بحران را بر عهده دارند.
در این میان، سلاح اصلی مداحان برای جهاد تبیین شعر است. خوشبختانه امروز شاعران آئینی آثار درخشانی خلق میکنند و نمونه برجسته آن، اثر «ای ایران» از حاج محمود کریمی در محرم بعد از جنگ ۱۲ روزه است؛ اثری که با ذوق هنری و خلقزمانی مناسب ساخته شد و وقتی مورد تأیید رهبر انقلاب قرار گرفت، اوج اثرگذاری یک نوحه موفق را نشان داد. چنین کارهایی در بزنگاههایی که کشور نیاز به وحدت داشت، توانست انسجام ملی را تقویت و حفظ کند.رهبر انقلاب در سال ۹۵ در حرم امام رضا(ع) جملهای کلیدی فرمودند: «اجر گریه بر سیدالشهدا عظیم است، اما پاداش معرفتافزایی برای مستمع از آن هم بالاتر است». این یعنی مداح، علاوه بر ایجاد شور، باید چراغی از فهم و بصیرت در دل مخاطب روشن کند؛ تا وقتی مستمع از مجلس خارج میشود، چیزی بر معرفت و آگاهی او افزوده شده باشد. این همان مسیری است که هیأتها را به پایگاههای واقعی جهاد تبیین تبدیل میکند.ثبت هیأتها به عنوان گروه جهادیفارس: بیش از ۲ ماه از حضور شما در سازمان بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی گذشته، چه برنامهها و اقداماتی در مدت مسئولیت مدنظر دارید؟اهداف بسیج مداحان و هیأتهای مذهبی مبتنی بر بیانیه گام دوم حضرت آقا و سند اعتلای ۱۰ ساله بسیج است. هدف نهایی ما رسیدن به تمدن اسلامی است که حضرت آقا رسیدن به آن را در پنج مرحله ترسیم کردند که از انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی آغاز و به تمدن اسلامی میرسد.
هر برنامهای هم که ما تعریف میکنیم ذیل آن کلان هدف تعریف میشود. در محورهای مختلفی برنامه داریم. در محور آموزش به ویژه آموزش نوگلان به منظور کادرسازی و تربیت جوان مومن، متعهد و انقلابی که حضرتآقا در گام دوم فرمودند برنامه داریم. توانمندسازی مداحان به منظور شبکهسازی مداحان وجریانسازی این شبکه در دستور کار است.این برنامهها، برنامهای نیست که الان به نتیجه برسد یا بخواهیم برنامهریزی کنیم. از قبل تصمیمش گرفته شده و دوستان برنامهریزی کردند و ما هم انشاءالله ادامه میدهیم منتها تلاش میکنیم که با ابتکار و نوآوری و ایجاد انگیزه و جذب، بهترین اتفاقها رقم بخورد.نسل جوان امروز با نسلهای گذشته تفاوتهای جدی دارد؛ بنابراین ما نیز باید با درک درست از ذائقه و نیازهای جوانان، مسیر کار را ادامه دهیم. هدف ما این است که هم سنتهای اصیل و ارزشهای دینی حفظ شود و هم کرامت اهلبیت و جایگاه نظام جمهوری اسلامی مورد توجه قرار گیرد.از اقدامات مهم، ثبت هیأتها بهعنوان گروههای جهادی است. خوشبختانه تاکنون تعداد قابلتوجهی از هیأتها در سراسر کشور وارد اطلس گروههای جهادی شدهاند و فعالیتهای میدانی گستردهای انجام میدهند.در حوزه زن و خانواده نیز برنامههای جدی داریم؛ از جمله ارتقای آموزش خواهران مداح در سطوح مختلف. همچنین احیای سنت روضههای خانگی یکی از برنامههای مهم ماست. برای ترویج این فرهنگ، با همکاری خیرین یک کتیبه روضه خانگی طراحی و تولید شد که تاکنون نزدیک به سههزار نسخه آن در اختیار برگزارکنندگان قرار گرفته تا زمینهای برای تقویت این سنت مبارک باشد.
در زمینه تولید محتوا نیز با حضور اساتید برجسته کشوری، کمیتههایی تخصصی در حوزه شعر، شور، زمینه، سرود و محتواهای آموزشی تشکیل دادهایم. هدف این است که در نهایت یک نرمافزار جامع محتوایی ایجاد شود تا همه این تولیدات در یک بستر منسجم و قابلاعتماد تجمیع شود.هرچند مراکز مختلفی تاکنون به تولید محتوا پرداختهاند، اما پراکندگی میان این منابع وجود دارد. ما تلاش میکنیم محتوای تولیدشده از فیلترهای کارشناسی عبور کند تا مداحان و علاقهمندان بتوانند با اطمینان و آرامش خاطر از آنها استفاده کنند.نوگلان حسینی تعطیل نمیشودفارس: در حوزه آموزش مداحان نوجوانان و نوگلان حسینی برنامهها به چه صورت پیش میرود؟از یک برههای مسئولیت اجرا و آموزش و به نوعی استعدادیابی نوجوانان در اختیار بسیج مداحان قرار گرفت. چندین دوره با عنوان تربیت مربیان نوگلان حسینی برنامهها پیش رفت و با حساسیت بالایی هم دنبال شد. خیلی از مداحان ما هم از همین جلسات پیشرفت کردند و آموزش دیدند و به عرصه استان و کشور راه پیدا کردند.در دورههای آموزشی نوجوانان تلاش کردیم که از جنبههای مختلف با بچهها کار کنیم تا حتی یک بچه ۶ ساله کمرو هم بتواند به جایی برسد که در هیأت اجرا داشته باشد. ما در ۵ مرحله برای نوجوانان آموزش مداحی داریم. مرحله اول بحث دکلمه خوانی و آشنایی با فضای جلسه و هیأت است. مرحله دوم آشنایی با سینه زنی و گامهای اجرا و ضرب سینه زنی و ضرب آهنگ است. مرحله سوم بحث مدخوانی است. مرحله چهارم روضه خوانی و در نهایت مرحله پنجم دعا و مناجات است.
این مراحل طبق محتوا و برنامه مشخصی برنامهریزی و اجرا میشود و در سطح کل کشور و شبکه بسیج مداحان پیش میرود. خروجی این کلاسها در چند مرحله سنجش شدند و آثار خود را ارسال کردند. برخی از استانها طرحهای خاصی دارد و روش استاد و شاگردی را تا جوانی ادامه میدهند. ماحصل این رویداد دوره مسابقات نوگلان حسینی است که چندین سال برگزار شد. سال گذشته تا مرحله استانی پیش رفت و بنا داریم بحث کشوری تکمیل شود. برگزاری طرح نوگلان حسینی و زینبی از اهداف و برنامههای اصلی ماست که ذیل همان هدف تربیت جوان مومن، متعهد، انقلابی و پای کار تعریف میشود.اگر مداحان را از دوران نوجوانی تربیت کنیم و درگیر با استاد کنیم مانع بسیاری از انحرافات و اشتباهات آینده میشود. مداح جوان کمتر تن به آموزش و ارتباط با استاد میزند و باید از همین سنین کم و نوجوانی تربیت را شروع کرد.انحرافات مداحی در کمیته صیانت حل و فصل میشودفارس: بحث از انحرافات و گاهی خطابهای که بعضی از مداحان یا هیأتها انجام میدهند شد، وظیفه نظارت و صیانت از فضای مداحی برعهده کیست؟ باتوجه به انتصاب بسیج به نیروهای نظامی، برخی از شما توقع این صیانت را دارند.پاسداری از ارزشهای انقلاب و نظام که ارزشهای فرهنگی را هم شامل میشود، وظیفه تمام مجموعهها و در رأس نهاد سپاه پاسداران است. بسیج هم به طبع زیرمجموعه سپاه است و وظیفه است. در موضوع صیانت مداحی، از طریق سازمان تبلیغات و کانون مداحان یک کمیته صیانتی با حضور همه اعضای دخیل در عرصه ستایشگری شکل گرفت.
۳۵ MB
برخی از این موضوعات آسیبهایی جدی است که نیاز به پیگیری دارد و به این ستاد ارائه میشود. دوستان ما تلاششان بر این هست که انشاءاالله در این حوزه، ایجابی اقدام کنند چون بالاخره همه ما سر سفره اهل بیت هستیم و بعضاً نکاتی هم که پیش میآید از روی عناد و لجاجت نیست بعضاً از روی ناآگاهی است.این اتفاقات در سطح همین کمیته صیانت حل و فصل میشود و به نتیجه میرسد. در این کمیته بیشتر رویکرد ریش سفیدی است؛ چون هر کدام از عزیزان ما بالاخره علاقه خاصی به یکی از شخصیتهای بزرگ مداحی دارند لذا از طریق آن بزرگتر، تذکراتی داده میشود که عمدتا هم نتیجهبخش بوده است.البته باید بدانیم بالاخره دشمن تمام تلاشش خود را گذاشته تا این جریان هیأت و مداحی را منحرف کند. سالیان قبل فوکویاما اندیشمند بزرگ آمریکا اعلام کرده که اگر میخواهید شیعه را بزنید باید دوبال او را بزنید. یکی بال سرخ شهادت و دیگری بال سبز انتظار.اینها برای بال سبز انتظار، با بدعتها و انحرافاتی مثل فرقه احمد بن الحسن و انجمن حجتیه و ... به دنبال انحراف هستند. بال سرخ شهادت را هم بنا دارند با موضوعاتی مثل اشعار و سبکهای ضعیف و مبتذل مداحی،پاکت و صله سنگین مداحان، کپی کردن سبک ترانههای غربی و ... آسیب بزنند تا دیگر مستمع در شب شهادت حضرت زهرا سلامالله علیها به هیأت نرود و با یکی از این موضوعات دلسرد شود. این شورای صیانت وابسته به یک مجموعه خاصی هم نیست و همه عزیزان و نهادها همکاری میکنند.
دنبال دستگیری و مچگیری نیستیمفارس: اگر موضوعی با ریشسفیدی و میانجیگری مرتفع نشد، این کمیته یا شورا قدرت برخورد سلبی هم دارد؟اگر موضوعی با میانجیگری و بحث ریش سفیدی و تذکر حل و فصل نشد، آن موضوع ارجاع داده میشود به دوستان دیگری که برخورد یا اقدام سلبی کنند. برخورد سلبی ابزار و قدرت میخواهد. در حوزه روحانیت، افراد ابزارهایی مانند مباحث علمی، لباس و ... را دارند که دادگاه ویژه روحانیت قدرت اجرایی دارد اما مداحی اینگونه نیست و افراد وابستگی ندارند. لذا نیاز است نهادهایی که اهرمهایی دراختیار دارند گاهی وارد شوند و برخورد سلبی کنند.تلاش بر این است که دنبال دستگیری و مچگیری نباشیم و تا حد امکان برخورد ریش سفیدی و بزرگتری داشته باشیم.#بسیج_مداحان #سازمان_بسیج_مداحان_هیأت_های_مذهبی #کمیته_صیانت #مداحی #بسیج #هیأت #سیدرضا_جدا
09:34 - 26 آبان 1404
نظرات کاربران







