در این پدیده، که رسانه‌های ایتالیایی از آن با عنوان «سافاری سارایوو» یا «توریسم مرگ» یاد کرده‌اند، ادعا شده افرادی خارجی از کشورهای آمریکا، کانادا، روسیه و ایتالیا برای تیراندازی به مردم عادی محاصره‌شده مبالغ کلان پول پرداخت می‌کردند.
طبق گزارش‌های منتشره، حتی فهرست قیمت قربانیان نیز وجود داشته است؛ کودکان گران‌ترین هدف‌ها بوده‌اند و بعد از آن‌ها زنان و بعد مردان قرار داشته‌اند. همچنین گفته می‌شود شلیک به سالمندان «رایگان» بوده است.
سارایوو، شهر زیر آتش
پایتخت بوسنی از ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۵ در محاصره ارتش صرب‌های بوسنی بود. محاصره بوسنی به مدت ۱۴۲۵ روز یکی از طولانی‌ترین محاصره‌های شهری در تاریخ اروپا محسوب می‌شود.
در این مدت بیش از ۱۶۰۰ کودک کشته و حدود ۱۴ هزار کودک زخمی شدند. طبق داده‌های دادگاه‌های بین‌المللی، یک‌دهم از کودکان قربانی هدف گلوله تک‌تیراندازان قرار گرفتند.
با این حال، هیچ تک‌تیرانداز مشخصی هرگز در دادگاه‌های بوسنی یا بین‌المللی به‌طور شخصی محاکمه نشده است.
دادگاه بین‌المللی لاهه در احکام خود تاکید کرده بود که هدف از «کارزار تک‌تیراندازان صرب» صرفا ایجاد وحشت در میان مردم غیرنظامی بوده است.
از مستند تا شکایت رسمی
در سال ۲۰۲۲ پخش مستند «سافاری سارایوو» موجب شد بنجامینا کاریچ، شهردار منطقه مرکزی سارایوو، شکایتی رسمی علیه عاملان احتمالی این پدیده تنظیم کند.
او گفته است: «فکر اینکه ثروتمندانی به سارایوو می‌آمدند تا برای تفریح بچه‌های ما را بکشند تاریک‌ترین کابوس ممکن است.»
در سال ۲۰۲۵ وی شکایت تازه‌ای با مدارک جدید از اتزیو گاواتسنی، روزنامه‌نگار ایتالیایی، از طریق سفارت ایتالیا در بوسنی ثبت کرد. این شکایت باعث شد دادستانی میلان رسما تحقیق را آغاز کند.
فلورانس هارتمن، سخنگوی پیشین دادستانی دادگاه لاهه، نیز تایید کرده که در زمان تحقیقات جنگ بوسنی آن‌ها از وجود چنین سفرهایی خبر داشتند، اما نمی‌دانستند این سفرها «چگونه سازماندهی می‌شده‌اند.»
شهادت‌ها و جزئیات
در جریان محاکمه فرمانده صرب‌ها، دراگومیر میلوشویچ، در سال ۲۰۰۷، یکی از شاهدان آمریکایی به نام جان جردن گفته بود: «وقتی کسی با اسلحه‌ای مخصوص شکار حیوانات بزرگ وارد مواضع شهری می‌شود و از نحوه حرکتش معلوم است که تازه‌کار است، می‌فهمی برای جنگ نیامده، برای شکار آمده است.»
گام‌های قضایی
اگر دادستان‌های ایتالیایی بتوانند مدارک کافی ارائه دهند و کیفرخواست صادر کنند، این نخستین پرونده رسمی در سطح بین‌المللی درباره تیراندازی پولی به غیرنظامیان در بوسنی خواهد بود.
در بوسنی نیز دادستانی سارایوو تایید کرده که از آوریل ۲۰۲۵ مشغول بررسی پرونده‌ای مرتبط است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
این در شرایطی است که طبق آمار شورای عالی قضایی بوسنی، بیش از ۳۲۰۰ پرونده جنایات جنگی هنوز باز است و در بیش از ۲۹۰۰ مورد هیچ متهمی شناسایی نشده است.
انور ایسرچ، استاد حقوق دانشگاه سارایوو، در این باره می‌گوید:«سی سال بعد از جنگ صدها جنایتکار جنگی هنوز آزادانه در خیابان‌ها راه می‌روند، در حالی که قربانیانشان هر روز آن‌ها را می‌بینند. هیچ‌کس بابت شلیک به کودکان یا شرکت در این شکارهای انسانی محاکمه نشده است.»
