به گزارش ایسنا، سازمان همکاری شانگهای به‌عنوان یک سازمان بین‌المللی سیاسی، اقتصادی و امنیتی اوراسیایی، یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های منطقه‌ای جهان از نظر وسعت جغرافیایی و جمعیت محسوب می‌شود.
شانگهای در ابتدا پنج عضو داشت، اما با گسترش اعضا، اکنون کشورهای چین، روسیه، هند، پاکستان، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و بلاروس عضو آن هستند. کشورهای دیگر نیز به عنوان ناظر و شریک گفت‌وگو در این سازمان حضور دارند. ایران و بلاروس اعضای جدید شانگهای هستند که به ترتیب در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به آن پیوسته‌اند.
نشست شورای نخست‌وزیران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از ۱۷ تا ۱۸ نوامبر (دوشنبه و سه‌شنبه) در مسکو برگزار خواهد شد و ریاست آن بر عهده «میخائیل میشوستین» نخست‌وزیر روسیه خواهد بود.
«محمدرضا عارف» معاون اول رئیس‌جمهور نیز ریاست هیات ایرانی را برعهده دارد.
ورود عارف به روسیه
در بیانیه دولت روسیه درباره نشست شانگهای آمده است: «این نشست به بررسی موضوعات اولویت‌دار در زمینه تقویت همکاری‌های تجاری، اقتصادی، سرمایه‌گذاری و فرهنگی ـ انسانی در چارچوب سازمان همکاری شانگهای خواهد پرداخت.»
این نشست آخرین رویداد در چارچوب ریاست روسیه بر شورای سران سازمان همکاری شانگهای در دوره ۲۰۲۴-۲۰۲۵ خواهد بود.
نخست‌وزیران درباره اقدامات لازم برای اجرای جامع و تدریجی راهبرد توسعه سازمان تا سال ۲۰۳۵ گفت‌وگو خواهند کرد. توجه ویژه‌ای به گسترش روابط تجاری، اقتصادی، فرهنگی و انسانی معطوف خواهد شد، با تمرکز بر همکاری در حوزه اقتصاد دیجیتال، انرژی، صنایع سبز، هوش مصنوعی، علم و نوآوری، آموزش، فرهنگ، گردشگری، بهداشت، ورزش و ارتباطات جوانان.
علاوه بر کشورهای عضو، نمایندگان عالی‌رتبه کشورهای شریک گفت‌وگو و ناظر، کشورهای علاقه‌مند و نهادهای اجرایی سازمان‌ها و اتحادیه‌های بین‌المللی از جمله کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادساز در آسیا و گفت‌وگوی همکاری آسیایی نیز به این نشست دعوت شده‌اند.
نتایج نشست قرار است در یک بیانیه مشترک منعکس شود. همچنین موضع واحد کشورهای عضو سازمان در دفاع از نظام تجارت چندجانبه باز، عادلانه و منصفانه در بیانیه‌ای درباره وضعیت اقتصادی جهان و منطقه سازمان همکاری شانگهای بازتاب خواهد یافت.
زیرساخت‌های کشور برای استفاده از ظرفیت‌های شانگهای و بریکس فراهم نبوده است
«روح الله مدبر» در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به برگزاری بیست و چهارمین اجلاس نخست وزیران سازمان همکاری شانگهای در روسیه و اینکه «ایران باید چه اقداماتی انجام دهد که حضورش در این سازمان فراتر از صرف حضور فیزیکی باشد؟» خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد تهران در این مدت از ظرفیت سازمان‌هایی مثل شانگهای و یا بریکس بیشتر استفاده سیاسی و تبلیغاتی کرده است و در واقع بیشتر شاهد حضور پر تعداد و مکرر مقامات ایرانی در سطوح مختلف در این اجلاس‌ها بوده‌ایم.
وی با با بیان اینکه «بعضاً برخی از مقامات مربوطه نیز اظهار نظرها و مواضعی را مطرح کرده‌اند که توقعات را در داخل کشور از این سازمان‌ها افزایش داده‌اند»، خاطرنشان کرد: این مطالب در حالی مطرح شده که زیرساخت‌های کشور برای استفاده از ظرفیت‌های این سازمان‌ها فراهم نبوده است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه «هنوز سطح تبادلات تجاری و اقتصادی ایران با اعضای شانگهای افزایش چندانی پیدا نکرده و به سطح لازم نرسیده است»، تصریح کرد: یکی از ظرفیت‌های مهم ایران برای اعضای شانگهای مسیر ترانزیتی شمال به جنوب است ولی متاسفانه هنوز زیرساخت‌های این موضوع به طور کامل آماده نشده است.
شانگهای یک سازمان عملکردمحور است
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه «سازمان شانگهای یک سازمان چند بعدی است که محور اصلی آن اقتصادی است و در واقع یک سازمان عملکردمحور است»، افزود: ایران هنوز نتوانسته از ظرفیت‌های این سازمان استفاده کند، شانگهای یک سازمان برنامه محور است و به نظر می‌رسد تاکنون یک برنامه عملیاتی از سوی ایران به شانگهای ارائه نشده است تا ایران بتواند از طریق ارائه این برنامه منابعی از سازمان شانگهای برای سرمایه‌گذاری در داخل کشور جذب کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه گفت: سازمان شانگهای یک سازمان رقابتی است و اعضا برای جذب منابع با یکدیگر رقابت می‌کنند. به نظر می‌رسد که تهران هنوز به ظرفیت‌هایی که شانگهای و بریکس دارد، باور پیدا نکرده است.
وی تاکید کرد: صرف شرکت در اجلاس شانگهای و انجام سخنرانی‌های تکراری کمکی به ما نمی‌کند و این انتظار وجود دارد که تهران یک برنامه عملیاتی برای استفاده از این ظرفیت‌ها داشته باشد.
مدبر در پایان صحبت‌های خود گفت: آمریکا و ترئیکای اروپایی تلاش دارند که ما را وارد یک انزوای تجاری کنند و راه خروج از این انزوا، افزایش همکاری‌ها با اعضای سازمان شانگهای و بریکس است و اگر از این فرصت به موقع استفاده نکنیم، زمان را از دست می‌دهیم.
انتهای پیام
