عیسی بسطامی رئیس بنیاد ایران‌شناسی استان ایلام امروز چهارشنبه ۲۸ آبان در سومین نشست تخصصی ایران‌شناسی با محوریت جایگاه فرهنگ و تمدن ایران زمین با تأکید بر تمدن‌های بخش غربی هلال سبز در عهد باستان اظهار کرد: هدف از برگزاری این برنامه نشست علمی در خصوص شکل‌گیری تاریخ ایران از منظر طبیعی و جمعیتی است.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری این نشست علمی در راستای معرفی آثار تاریخی و فرهنگی استان ایلام انجام شده است.
رئیس بنیاد ایران شناسی استان ایلام گفت: ایلام با دارا بودن صدها مکان و محوطه تاریخی و باستانی نقش ارزشمندی در تحولات تاریخی و فرهنگی ایران ایفا کرده است، از این رو، برگزاری این نشست علمی و تخصصی در راستای معرفی بخشی از توانمندی‌های فرهنگی این منطقه از سرزمین بزرگ ایران بوده است.
حبیب‌الله محمودیان استاد باستان‌شناسی پیش از تاریخ نیز به‌عنوان سخنران این نشست اظهار کرد: ایران پل ارتباطی شرق و غرب بوده و مهم‌ترین جاده‌های باستانی جهان همچون جاده ابریشم، جاده شاهی و جاده خاوران از ایران گذشته است، همین ارتباط سبب انتقال فرهنگ‌های گوناگون شده و ایران فرهنگی غنی را به بشریت عرضه کرده است.
وی خاطرنشان کرد: ایران سرزمینی چهار فصل است و همین ویژگی امکان بهره‌وری کشاورزی و دامپروری را فراهم کرده است، نخستین بار در هلال حاصل‌خیز غرب ایران دانه‌های گندم، جو، عدس و ماش اهلی شدند و غذای مطمئن بشر را شکل دادند، یافته‌های علمی نشان می‌دهد ۱۱ هزار سال پیش در منطقه «گلان»، ساکنان دانه‌های گندم وحشی زاگرس را اهلی کردند و این دستاورد نقطه عطفی در تاریخ تغذیه بشر بوده است.
محمودیان ادامه داد: درختان سرو «بان‌سرو» با قدمت بیش از ۳ هزار و ۸۵۰ سال از میراث طبیعی ارزشمند کشور هستند، کارشناسان منابع طبیعی این قدمت را تأیید کرده‌اند و آن را حتی قدیمی‌تر از سرو ابرقو دانسته‌اند، غار خفاش و چشمه‌های قیر و آب گرم منطقه از نقاط کلیدی استقرار انسان‌ها در گذشته بوده است.
این دانش‌آموخته دکترای باستان شناسی پیش از تاریخ یادآور شد: رودخانه سیمره نیز به‌عنوان طولانی‌ترین رود ایران اهمیت تاریخی و جهانی دارد، یافته‌های باستان‌شناسی در دهلران نشان می‌دهد این منطقه یکی از مراکز مهم پیش از تاریخ جهان با بیش از ۲۰۰ مکان باستانی است، دهلران می‌تواند به‌عنوان مرکز تحقیقات و گردشگری فرهنگی ثبت جهانی شود، اقوام گوناگونی همچون گوتی‌ها، کاسی‌ها، لولوبی‌ها، ایلامی‌ها، ایلیمایی‌ها، اورارتاها و اقوام هند و اروپایی در زاگرس زندگی کرده‌اند و بسیاری از واژه‌های جغرافیایی و تاریخی ایران برگرفته از نام این اقوام است.
وی افزود: یافته‌های باستان‌شناسی در مناطق مختلف ایلام و لرستان نشان می‌دهد که این سرزمین‌ها از دوران ایلامی تا دوره‌های اسلامی همواره محل استقرار و تمدن بوده‌اند، وجود رودخانه‌ها، پل‌ها و محوطه‌های باستانی متعدد نشان‌دهنده اهمیت تاریخی این مناطق است، در دوران روستانشینی غرب ایران، اختراع ظروف سفالی و اهلی‌سازی دانه‌ها از مهم‌ترین دستاوردها بوده است، آزمایش‌های رادیوکربن قدمت این آثار را تا ۱۰ هزار سال پیش تأیید کرده‌اند.
محمودیان بیان کرد: یافته‌های زمین‌شناسی در زاگرس نشان‌دهنده تغییرات دوران سوم و چهارم زمین‌شناسی است که اسکلت ناهمواری‌های ایران را تثبیت کرده است، این تغییرات طبیعی بستر شکل‌گیری تمدن‌های اولیه در ایران بوده است، امروز دهلران به‌عنوان خطه‌ای پیش از تاریخ جهان شناخته می‌شود و هیچ جای جهان این تعداد مکان‌های باستانی پیش از تاریخ ندارد، این اهمیت می‌تواند زمینه ثبت جهانی و توسعه گردشگری فرهنگی در منطقه باشد.
وی گفت: در بررسی‌های تاریخی، سلسله‌های مختلفی از ایلامیان تا مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان در این سرزمین حضور داشته‌اند و آثار آن‌ها در محوطه‌های باستانی باقی مانده است، در منطقه چم‌نمشت و پل‌های تاریخی ایلام، جریان رودخانه‌ها بسیاری از محوطه‌های باستانی را از بین برده اما همچنان نشانه‌های تمدن‌های گذشته قابل مشاهده است، ساکنان زاگرس با بهره‌گیری از منابع طبیعی و موقعیت جغرافیایی، تمدن‌های بزرگی را شکل دادند. این تمدن‌ها با انتقال دانش و فرهنگ به دیگر نقاط جهان نقش مهمی در تاریخ بشریت ایفا کردند.
انتهای پیام
