اطلاعات نوشت: قیمت انواع لبنیات در هفته‌های اخیر بین ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافته واین امر بهای انواع شیر، پنیر، کره، خامه، ماست و مانند آن را به گونه‌ای بالا برده که دسترسی بسیاری از مردم به آن یا محدود ویا به طور کامل قطع شده است.
براساس آخرین قیمت‌گیری از بازار، متوسط بهای انواع شیر بطری معمولی از آستانه ۴۵ هزار تومان به ۵۵ تا ۶۲ هزار تومان، متوسط بهای شیر معمولی نایلونی از ۲۰ هزار تومان به حدود ۳۲ هزار تومان، متوسط بهای هر دبه ماست یک‌کیلویی کم‌چرب از آستانه قیمتی ۳۲ هزار تومان به ۴۷ هزار تومان، متوسط بهای هر دبه ماست پرچرب یک کیلویی از۴۵ هزار تومان به
۵۹ هزار تومان، متوسط بهای هرپاکت پنیر ۲۱۰ گرمی معمولی از ۵۰ به حدود ۸۰هزارتومان و متوسط بهای هر پاکت پنیر ۴۰۰ گرمی از حدود ۶۰ به حدود ۱۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
تازه این افزایش قیمت مربوط به اقلام اساسی وپرمصرف لبنیات است در حالی که رشد قیمت‌ها در اقلام لوکس لبنیات مانند خامه عسلی، پنیرپیتزا و محصولات برندهایی که لبنیات خاص را در کیفیت و بسته‌بندی خاصی عرضه می‌کنند، تا ۷۰ درصد هم افزایش نشان می‌دهد.
بدیهی است در شرایطی که درآمد بخش بزرگی از مردم ثابت است، افزایش قیمت کالاهای مهمی چون لبنیات که رابطه مستقیم با سلامتی عمومی مردم و بخصوص کودکان ونوجوانان روبه‌رشد دارد، باعث کاهش دسترسی خانواده‌ها به این اقلام وکاهش شدید آن درسبد مصرفی وسفره‌های مردم می شود و این اتفاقی است که دولت نباید به سادگی از کنار آن عبور کند.
چالش قیمت شیر و موادپتروشیمی
سوال این است که چرا بهای لبنیات به‌طور مدام رو به افزایش است؟ کارشناسان صنفی ۳ دلیل برای این موضوع ذکر می‌کنند. اول، بلاتکلیفی تعیین قیمت شیرخام است که درپی کاهش واردات و به تبع آن افزایش قیمت نهاده‌های دامی وخشکسالی، تحت تاثیر قرار گرفته است. علت دوم، افزایش بهای مواد پتروشمی (انواع پلاستیک‌ها) است و اما علت سوم که از همه مهم تر است، سوء‌مدیریت است.
این موضوع خود را در ۲ شاخه بیشتر نشان داده است. شاخه اول بلاتکلیف ماندن تعیین بهای جدید شیر خام است که باعث شده دامداران براساس محاسبات ومنافع خود، بهای شیر را محاسبه کرده، افزایش داده وبه کارخانه‌های لبنی بفروشند و شاخه دوم هم خلا قابل توجه نظارت بر بازار لبنیات است.
البته در کنار این، موضوع دیگری که وجود دارد، نبود رایزنی وزارت جهاد کشاورزی با وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای مدیریت قیمت مواد اولیه ظروف لبنی وتاثیرگذاری بر مکانیسم بورس کالا دراین‌خصوص روشن است باید در این هماهنگی میان وزارتخانه‌ای ودر راستای منافع مردم وبخصوص اقشار ضعیف و متوسط، تخفیف‌ها یا مدل های مالی خاصی برای صنایع لبنی اتخاذ شود تا هزینه تمام شده آنها پایین بیاید.
بدین ترتیب،مشاهده می‌شود که آنچه بیش از همه بر افزایش لجام گسیخته و بی‌ضابطه قیمت لبنیات تاثیر گذاشته، سوء‌مدیریت، بی‌توجهی وبه نوعی رهاسازی بازار لبنیات است که باید برای آن چاره‌اندیشی کرد.
محمد فربد،سخنگوی انجمن صنایع فرآورده های لبنی ایران دراین باره به خبرنگار اطلاعات گفت: وجود مشکل ارزی باعث بروز مشکل درواردات علوفه به کشور شده به گونه ای که دولت به این واردکنندگان بدهکار است ولذا سامانه بازارگاه امکان عرضه علوفه به قیمت مصوب راندارد.بدین ترتیب دامداران برای تامین علوفه دام ها مجبورندآن را از بازارآزاد تهیه کنند.
وی افزود: طبیعی است رشد قیمت علوفه باعث افزایش قیمت تمام شده شیرخام شده وصنایع لبنی را به طور مستقیم تحت تاثیر قرارمی دهد چراکه حدود ۶۰ درصد بهای تمام شده تولید لبنیات را شیر تشکیل می دهد.
فربد اظهار کرد: قیمت شیرخام ظرف ۲ ماه اخیر از ۲۳ به ۳۵ هزار تومان افزایش یافته که این افزایش معادل ۵۲ درصد بوده و اثرش بربهای لبنیات حدود ۳۰ درصد است.
سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران درپاسخ به این پرسش که چرا وزارت جهاد کشاورزی درباره تعیین قیمت جدید شیر تصمیم نمی گیرد تا این آشفتگی قیمتی در بازارلبنیات پایان یافته ولااقل قیمت های موجود به ثبات برسد، تصریح کرد:به دلایلی که ما نمی دانیم بررسی ها درخصوص تعیین قیمت شیر به تعویق افتاده است.
وی ادامه داد: در کنار افزایش قیمت شیر، بروز بیماری تب برفکی هم باعث کاهش تولید شیر کشور شده به گونه‌ای که براساس اعلام دامداران، تولید شیر کشور ۱۰ درصد معادل ۳ هزار تن در روز کاهش یافته است.
این مقام صنفی درباره قیمت مواد اولیه تولید ظروف محصولات لبنی(پلاستیک‌های تولید پتروشیمی‌ها) و لزوم مدیریت قیمت آن به نفع مردم در رایزنی وزارت جهاد کشاورزی با وزارت نفت،گفت: متاسفانه جای خالی این موضوع احساس می شود. قیمت پلاستیک‌ها همواره از قیمت ارز تبعیت داشته و متناسب با آن افزایش می‌یابد.
فربد ادامه داد: این نکته را هم باید درباره پلاستیک‌ها گفت که صنایع لبنی نمی‌توانند همه نیاز خود دراین باره را از بورس کالا تهیه کنند و مجبورند بخشی را به قیمت دلار آزاد از بازار تهیه کنند که این موضوع هم برقیمت تمام شده لبنیات تاثیر می‌گذارد.
راه حل چیست؟
سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران درپاسخ به این پرسش که راه‌حل ثبات قیمت لبنیات به نفع مردم چیست،اظهارکرد:تنها راه، ثبات قیمت لبنیات، تامین به موقع وکافی مواد اولیه تولید شیرخام بخصوص علوفه وبه تبع، نظم بخشی به ارز تخصیصی به آن است.حتی دراین باره می‌توان واردات علوفه را به خود دامدار واگذار کرد و راه‌های تامین را متنوع کرد. وقتی تولید شیرخام پایدار باشد بهای لبنیات هم ثابت خواهد ماند.
وی افزود: کارخانه‌های لبنی مقصر افزایش بهای لبنیات نیستند و مدیریت در زنجیره تامین این صنعت باید به نفع مردم و تولیدکنندگان اصلاح شود.
