گزارشی تازه نشان میدهد حجم تولید و انتشار موسیقی کاملا ساخته‌شده با هوش مصنوعی در جهان با سرعتی بی‌سابقه در حال افزایش است و روزانه ده‌ها هزار قطعه موسیقی تولید هوش مصنوعی در فضای مجازی بارگذاری می‌شود؛ پدیده‌ای که به نوشته اسکای‌نیوز درباره اصالت آثار موسیقی، درآمد هنرمندان و آینده صنعت موسیقی نگرانی‌هایی برانگیخته است.
به گزارش اسکای‌نیوز، آهنگ سبک کانتری «راه خودم را می‌روم» (Walk My Walk) ساخته‌شده با هوش مصنوعی اکنون در صدر جدول فروش دیجیتال بیلبورد آمریکا قرار دارد. هم‌زمان، گزارش جدیدی از پلتفرم دیزر (Deezer) نشان میدهد که حجم موسیقی تولیدشده با هوش مصنوعی بسیار بیشتر از چیزی است که تصور می‌شد.
سیستم تشخیص هوش مصنوعی دیزر نشان داده که هر روز حدود ۵۰ هزار قطعه کاملا تولید هوش مصنوعی در این پلتفرم بارگذاری می‌شود که معادل ۳۴ درصد از کل بارگذاری‌های روزانه است.
بنا بر اعلام دیزر، رقم واقعی احتمالا از این هم بالاتر است، زیرا سیستم تشخیص این پلتفرم قطعا نمی‌تواند همه قطعات تولیدشده با هوش مصنوعی را شناسایی کند و قطعاتی هم که تا حدی با هوش مصنوعی تولید شده‌اند، در این آمار محاسبه نشده‌اند.
این در حالی است که در ژانویه ۲۰۲۵، سیستم دیزر تنها ۱۰ درصد از قطعات بارگذاری‌شده را کاملا تولید هوش مصنوعی شناسایی کرده بود. از آن زمان، نسبت قطعات تمام هوش‌مصنوعی که با دستورهایی ساده مانند «کانتری، سبک دهه ۱۹۹۰، خواننده مرد» ساخته می‌شوند، بیش از سه برابر شده است. آنچه الکسیس لانتِرنیر، مدیرعامل دیزر، را واداشته تا اعلام کند که «پلتفرم‌های موسیقی در حال غرق شدن در موسیقی‌های تولید هوش مصنوعی‌اند».
دیزر در نظرسنجی که از ۹ هزار نفر در هشت کشور ایالات متحده، کانادا، برزیل، بریتانیا، فرانسه، هلند، آلمان و ژاپن انجام داد، سه قطعه را برای تشخیص اینکه آیا واقعی‌اند یا با هوش مصنوعی ساخته شده‌اند، ارائه کرد. ۹۷ درصد شرکت‌کنندگان نتوانستند تفاوت را تشخیص دهند.
به گفته دیزر، نکته اینجا است که انگیزه پشت این موج تولید، خلاقیت و نوآفرینی نیست و حدود ۷۰ درصد از قطعات کاملا تولیدشده با هوش مصنوعی آثار تقلبی‌اند؛ یعنی آثاری که صرفا با هدف کسب درآمد ساخته شده‌اند.
سخنگوی دیزر توضیح میدهد که «نقطه مشترک این قطعات تلاش برای افزایش تعداد پخش یک آهنگ به‌منظور برداشت سهم بیشتری از صندوق حق‌الزحمه هنرمندان است. با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان تعداد عظیمی قطعه تولید کرد که برای این هدف به کار می‌روند». در واقع خود قطعات تقلبی نیستند، بلکه رفتارهای پیرامون آن‌ها چنین است؛ اینکه فردی یک آهنگ تولیدشده با هوش مصنوعی را بارگذاری می‌کند، سپس با استفاده از یک سیستم خودکار یا همان بات، آن آهنگ را به‌طور مکرر پخش می‌کند تا از آن درآمد کسب کند.
هرچند تعداد پخش هر قطعه منفرد پایین است‌ــ مجموعا فقط ۰.۵ درصد از کل پخش‌ها‌ــ زحمت اندک تولید چنین قطعاتی باعث می‌شود سود آن همچنان توجیه‌پذیر باشد.
آیا آهنگ‌های هوش مصنوعی کاملا حذف می‌شوند؟
دیزر در حال سرمایه‌گذاری برای ساخت نرم‌افزارهای تشخیص هوش مصنوعی است و تاکنون دو درخواست ثبت اختراع برای سیستم‌های شناسایی موسیقی تولیدشده با هوش مصنوعی ارائه کرده است. با این حال قطعاتی را که کاملا تولید هوش مصنوعی تشخیص میدهد، حذف نمی‌کند، بلکه آن‌ها را از پیشنهادهای الگوریتمی و فهرست‌های تدوین‌شده حذف می‌کند تا جلو پخش بیشتر و در نتیجه کسب درآمد از آن‌ها را بگیرد. همچنین آن‌ها را با برچسب «محتوای تولیدشده با هوش مصنوعی» علامت‌گذاری می‌کند.
سخنگوی دیزر گفت: «اگر مردم بخواهند به یک قطعه تولیدشده با هوش مصنوعی گوش دهند، مانع آن‌ها نمی‌شویم. فقط می‌خواهیم این انتخاب آگاهانه باشد.»
نگرانی در مورد معیشت هنرمندان
در نظرسنجی دیزر، بیش از ۵۲ درصد پاسخ‌دهندگان اعلام کردند از اینکه نتوانند تفاوت موسیقی انسانی و موسیقی هوش‌مصنوعی را تشخیص دهند، احساس ناراحتی می‌کنند.
مدیرعامل دیزر گفت: «نتایج نظرسنجی به‌وضوح نشان میدهد که مردم برای موسیقی اهمیت قائل‌اند و می‌خواهند بدانند که آیا در حال شنیدن قطعه‌ای انسانی‌اند یا ساخته هوش مصنوعی. از طرفی درباره تاثیر موسیقی تولیدشده با هوش مصنوعی بر معیشت هنرمندان هم نگرانی‌هایی وجود دارد.»
اوایل امسال، بیش از هزار تن از اهالی موسیقی، از جمله آنی لنکس، دیمون آلبرن و کیت بوش، یک آلبوم خاموش منتشر کردند تا به طرح دولت بریتانیا برای اجازه به شرکت‌های هوش مصنوعی برای استفاده از آثار دارای حق‌کپی‌رایت بدون کسب اجازه از مولف، اعتراض کنند.
یک مطالعه اخیر که به سفارش کنفدراسیون بین‌المللی انجمن‌های مولفان و آهنگسازان تهیه شد، نشان داد که ارزش بازار موسیقی تولید هوش مصنوعی می‌تواند تا سال ۲۰۲۸ به حدود ۱۹۴ میلیارد دلار برسد و حدود ۶۰ درصد از درآمد آرشیو‌های موسیقی را تشکیل دهد. به گفته نویسندگان مطالعه، بر اساس این معیار، تا سال ۲۰۲۸ حدود ۲۵ درصد درآمد خالقان آثار موسیقی در معرض خطر خواهد بود.
