منطقه‌های آزاد تجاری، در واقع محیط‌هایی متمایز و محدوده‌های جغرافیایی معینی هستند که دولت‌ها در آنها فعالیت‌های اقتصادی را از طریق مدیریت کارآمد و یکپارچه انجام می‌دهند. اهمیت این موضوع در آن است که از این طریق، دولت‌ها می‌توانند فارغ از دیوان‌سالاری و راهروهای پیچ‌درپیچ اداری که در کشورها معمول است، به تجارت واقعا آزاد بپردازند.
در این میان علاوه بر مزیت‌های جغرافیایی، برخورداری از مولفه‌های تولید رقابتی مانند حامل‌های انرژی و نیروی کار ارزان، زیرساخت‌های فیزیکی مناسب، دسترسی به منابع و بازارها، فضای کسب‌وکار مناسب و شرایط باثبات اقتصادی و سیاسی، کشورهای میزبان مناطق با مدیریت باثبات، یکپارچه و حرفه‌ای آنها، مشوق‌ها و امتیازات قانونی ، در توفیق این مناطق و تحقق اهداف و جلب و جذب سرمایه‌گذاری‌ها و ایجاد کسب‌وکارهای موجد اشتغال پایدار در آنها نقش مهمی ایفا می‌کند. اخیرا علی مدنی‌زاده، وزیر اقتصاد، اعلام کرده که قرار است تمام مقرراتی را که سبب اختلال فعالیت در مناطق آزاد می‌شوند بزداید. باشگاه اقتصاددانان روزنامه «دنیای اقتصاد» در این پرونده تلاش دارد به بررسی این وعده و پتانسیل‌های مغفول و کمتر‌دیده‌شده مناطق آزاد بپردازد.
