خبرگزاری مهر، گروه بینالملل: حمله به یهودیانی که در حال جشن گرفتن عید حنوکا در ساحل بوندای سیدنی بودند و به کشته شدن چندین نفر و زخمی شدن تعداد زیادی دیگر انجامید، واکنشهای گسترده سیاسی و رسانهای را به دنبال داشت. این حادثه ابتدا به عنوان یک حمله ای مد نظر قرار گرفت که نیازمند تحقیقات دقیق و پاسخگویی قانونی بود، اما خیلی زود برخی تلاشها برای بهرهبرداری سیاسی از آن آغاز شد.
تلاش اسرائیل برای سیاسیکردن حادثه
رژیم صهیونیستی (و به ویژه بنیامین نتانیاهو) در مواجهه با این حمله، تلاش کرد تا حادثه را به یک ابزار سیاسی تبدیل کند و آن را در چارچوب نگرانیهای امنیتی علیه یهودیان در غرب و به عنوان نمونهای از «ضدیهودیت» جهانی معرفی نماید. این رویکرد با هدف فشار آوردن به دولتهای غربی، به ویژه آنهایی که مواضع رسمی متفاوتی نسبت به فلسطین و جنگ در غزه داشتند، طراحی شده بود. اسرائیل سعی داشت اعتراضات صلحآمیز مردم به جنگ در غزه را با این حادثه پیوند دهد و آن را به عنوان یک تهدید مستقیم علیه یهودیان در غرب معرفی کند تا دولتها را به تغییر سیاستهایشان وادار کند.
قهرمان مسلمان؛ ناکامی روایت یکجانبه
جزئیات این حادثه اما تمام محاسبات سیاسی اسرائیل را به هم زد. مشخص شد مردی مسلمان با شجاعت وارد عمل شده و توانسته یکی از مهاجمان را خلع سلاح کند و جان بسیاری را نجات دهد. این اقدام انسانی و شجاعانه، که مورد ستایش جامعه استرالیایی قرار گرفت، بهطور مستقیم روایت اسرائیل را که قصد داشت حادثه را تنها در قالب «خشونت علیه یهودیان» قالببندی کند، ناکام گذاشت.
این واقعیت نشان داد که نمیتوان هر حادثهای را صرفاً به یک عامل مذهبی یا سیاسی ربط داد و تأکید بر اهمیت جدا کردن اعمال فردی از کلیت گروهها و باورهای دینی داشت. شجاعت و فداکاری این فرد مسلمان که جان چندین انسان را نجات داد، عملاً مانع از پیشبرد اهداف سیاسی اسرائیل شد و امکان استفاده از حادثه به نفع روایتهای یکطرفه را از بین برد.
واکنش جامعه استرالیایی و رسانهها
جامعه استرالیایی با تمرکز بر جنبه انسانی حادثه، شجاعت فردی را برجسته کرد و تأکید نمود که اعمال خشونتآمیز نباید به گروهها یا مذهب خاصی نسبت داده شود. رسانههای محلی گزارشهای مفصلی از روند امدادرسانی و نحوه مواجهه افراد با حمله ارائه دادند و تصویری کامل از رخدادها ارائه کردند که برخلاف تلاش اسرائیل برای سادهسازی و سیاسیکردن حادثه بود.
ستایش عمومی از اقدام مرد مسلمان، هم در رسانهها و هم در فضای مجازی، نشان داد که جامعه توانسته است قضاوت اخلاقی خود را از سیاستزدگی جدا کند و بر ارزشهای انسانی تمرکز نماید. این واکنشها عملاً مانع از موفقیت روایت اسرائیل و سیاست بهرهبرداری از خون شد. مردم استرالیا به جای تمرکز بر تفاوتهای مذهبی، شجاعت، همدلی و ارزش جان غیرنظامیان را برجسته کردند و این امر، درس مهمی برای سیاستمداران و رسانههای جهان داشت.
نقش شبکههای اجتماعی در محدود کردن بهرهبرداری سیاسی
شبکههای اجتماعی نیز نقش مهمی در محدود کردن توان اسرائیل برای کنترل روایت داشتند. تصاویر و ویدئوهای منتشر شده از لحظه خلع سلاح مهاجم و اقدامات امدادی، امکان دستکاری یا تحریف اطلاعات را کاهش داد و باعث شد حقیقت انسانی حادثه به سرعت به عموم مردم برسد. این شفافیت دیجیتال، مانع از پیشبرد اهداف سیاسی اسرائیل شد و نشان داد که در عصر اطلاعات، کنترل روایتهای تکبعدی بسیار دشوار است.
علاوه بر آن، حضور و مشارکت کاربران در انتشار شواهد و گزارشهای محلی، امکان ایجاد همبستگی اجتماعی و مقاومت در برابر بهرهبرداری سیاسی را فراهم کرد. افکار عمومی توانست به سرعت واقعیت را بازسازی کند و از هر گونه دستکاری سیاسی جلوگیری نماید، اتفاقی که عملاً شکست تلاشهای اسرائیل را تضمین کرد.
کاهش اثرگذاری ادعای «ضدیهودیت» در غرب
واکنشهای اروپایی نشان داد که ادعای اسرائیل درباره ضدیهودیت جهانی و ارتباط آن با اعتراضات به جنگ غزه دیگر اثرگذاری گذشته را ندارد. بخشهای وسیعی از افکار عمومی اروپا توانستهاند بین یهودیت به عنوان یک دین و صهیونیسم به عنوان یک پروژه سیاسی تفاوت قائل شوند و این امر باعث شده است که تلاشها برای ربط دادن حمایت از فلسطین به ضدیهودیت، کمتر پذیرفته شود. تصاویر و اخبار مربوط به تلفات غیرنظامیان، به ویژه کودکان و زنان در غزه، توجه عمومی را به ارزشهای انسانی و حقوق بشر جلب کرده است. این تحولات باعث شد که افکار عمومی و رسانهها کمتر تحت تأثیر روایتهای یکطرفه و سیاسی قرار گیرند و حساسیت نسبت به هرگونه تلاش برای بهرهبرداری سیاسی از حوادث خشونتآمیز افزایش یابد.
نتیجه
در نهایت حادثه بوندای نشان داد که تلاش برای بهرهبرداری سیاسی از حوادث خشونتآمیز، به ویژه وقتی با واقعیتهای انسانی و شواهد میدانی همخوانی ندارد، محکوم به شکست است.
شجاعت و اقدام انسانی مرد مسلمان که جان بسیاری را نجات داد، نه تنها روایت اسرائیل را ناکام گذاشت، بلکه نشان داد که جامعه میتواند با تکیه بر اصول انسانی و اخلاقی، روایتهای یکجانبه را خنثی کند. این حادثه نمونهای است روشن از آنکه تلاش برای سیاسیکردن خون قربانیان، در برابر شفافیت، شجاعت فردی و ارزشهای انسانی، نمیتواند موفق باشد و درس مهمی برای دولتها و رسانهها در سراسر جهان محسوب میشود. حادثه بوندای، در کنار ابعاد امنیتی، یک پیام اخلاقی جهانی دارد: هیچ قدرت سیاسی نمیتواند ارزش جان انسانها را فدای اهداف خود کند و هیچ روایت یکطرفهای نمیتواند حقیقت انسانی را نادیده بگیرد.
