خوزه آنتونیو کاست، سیاستمدار راست‌افراطی، به‌عنوان رئیس‌جمهور آینده شیلی انتخاب شد. محور اصلی کارزار انتخاباتی‌ او امنیت، مهاجرت، و جرم و جنایت بود.

این سومین تلاش آقای کاست برای ریاست جمهوری بود و در دور دوم انتخابات این دوره موفق شد با کسب بیش از ۵۸ درصد آرا، ائتلاف چپگرای حاکم به رهبری ژانت خارا را قاطعانه شکست دهد.

این بزرگ‌ترین چرخش به راست سیاسی از زمان پایان دیکتاتوری نظامی شیلی در سال ۱۹۹۰ محسوب می‌شود. آقای کاست آشکارا از آگوستو پینوشه، دیکتاتور پیشین شیلی، تمجید می‌کند.

او در نخستین سخنرانی پس از پیروزی در انتخابات گفت: «شیلی بار دیگر از جرم، از نگرانی و از ترس آزاد خواهد شد.»

«زندگی برای جنایتکاران عوض خواهد کرد. ما آنها را پیدا و محاکمه و زندانی‌ خواهیم کرد.»

در گردهمایی هواداران آقای کاست در سانتیاگو، پایتخت، بسیاری با پرچم‌های شیلی حضور پیدا کردند و با دادن شعار و گرفتن سلفی این پیروزی را جشن گرفتند.

یکی از آنها، آگوستینا ترانکوسو، با کلاه قرمزی که بر آن نوشته بود «عظمت را به شیلی برگردانیم»، گفت: «خوشحالم که می‌توانیم امنیت و میهن‌پرستی کشور را بازگردانیم.»

بلِم والدیویسو، یکی دیگر از هواداران آقای کاست، گفت: «سال‌هاست تلاش می‌کنیم انتخابات را ببریم. در شیلی قبلا می‌توانستید با آرامش در خیابان‌ها قدم بزنید اما اخیرا مشکل ناامنی داشته‌ایم. امیدوارم وعده‌های او عملی شود و بر امنیت تمرکز کند.»

در طول کارزار انتخاباتی، آقای کاست شیلی را کشوری در حال سقوط به سوی هرج‌ومرج و ناامنی تصویر کرد و وعده داد نظم را بازگرداند، با مهاجرت غیرقانونی مقابله کند و هزینه‌های دولتی را به‌شدت کاهش دهد.

آقای کاست دونالد ترامپ را تحسین می‌کند و سیاست‌هایش شباهت زیادی با رئیس‌جمهور آمریکا دارد. او وعده داده است که دیواری در مرزهای پرتردد با پرو و بولیوی بسازد، زندان‌های فوق‌امنیتی ایجاد کند و مهاجران غیرقانونی را که بسیاری از ونزوئلا هستند، اخراج کند.

شیلی یکی از امن‌ترین و باثبات‌ترین کشورهای آمریکای جنوبی است اما افزایش مهاجرت و جنایت سازمان‌یافته در سال‌های اخیر بسیاری از رای‌دهندگان را نگران کرده است و آقای کاست مدام این دو را مرتبط دانسته است.

اما منتقدان می‌گویند آقای کاست در مسئله ناامنی اغراق‌ می‌کند.

خاویر کاراسکو، یک رای‌دهنده در سانتیاگو، برخی از سیاست‌های آقای کاست را پسندید اما در نهایت به ژانت خارا از حزب کمونیست رای داد چراکه احساس کرد «یک حس کاذب ناامنی در حال گسترش است.»

«در کشورهای دیگر اتفاقات بسیار بدتری رخ می‌دهد. این برای من منطقی نیست.»

آمار قتل در شیلی رو به کاهش است و برخی تحقیقات نشان می‌دهد کسانی که در خارج از شیلی متولد شده‌اند به‌طور میانگین کمتر مرتکب جرم می‌شوند. اما نگرانی از افزایش ناامنی یکی از انگیزه‌های اصلی بسیاری از کسانی بود که به آقای کاست رای دادند از جمله رای‌دهنده‌ای به نام مکس استروبر که گفت: «ما در حال تبدیل شدن به کلمبیا هستیم، پر از تروریسم، دزدی و ناامنی اجتماعی.»

«شاید سخت به نظر برسد، اما ما نیاز داریم دولت کار پینوشه را ادامه دهد. نقض حقوق بشر وجود داشت، درست است اما به‌عنوان دولت خوب بود، ما صلح و آرامش داشتیم.»

برادر آقای کاست در دوران دیکتاتوری پینوشه وزیر بود و پدرش عضو حزب نازی.

ژنرال پینوشه در سال ۱۹۷۳ با کودتای نظامی با حمایت آمریکا دولت سالوادور آلنده را سرنگون کرد و ۱۷ سال با دیکتاتوری حکومت کرد که با نقض شدید حقوق بشر و ناپدید شدن مخالفان و سیاست‌های اقتصادی بازار آزاد همراه بود.

ژانت خارا، عضو حزب کمونیست و نامزد ائتلاف چپگرای حاکم، در سانتیاگو در جمع هوادارانش شکست در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری را پذیرفت.

گابریل بوریک، رئیس‌جمهور کنونی چپگرای شیلی که نمی‌توانست دوباره نامزد شود، محبوبیت بسیار اندکی دارد و ژانت خارا ممکن است از همین آسیب خورده باشد که رای‌دهندگان او را ادامه سیاست‌های گابریل بوریک می‌دانستند.

فرانسیسکو اوترو، یکی از حامیان آقای کاست که در جشن پیروزی حضور داشت، گفت هیچ‌یک از نامزدها کاملا نماینده همه نبودند، اما ادامه دولت فعلی «بسیار بدتر» بود.

پس از اعلام نتایج، خانم خارا نوشت که «دموکراسی بلند و واضح سخن گفت» و برای «خیر شیلی» و برای آقای کاست آرزوی موفقیت کرد: «ما به کار خود برای زندگی بهتر در کشورمان ادامه خواهیم داد.»

حامیان او نگرانند که انتخاب آقای کاست نشانه بازگشت شیلی به دامن راست افراطی باشد. یکی از آنها، ریکاردو هررا، گفت: «خانواده کاست به دیکتاتور آگوستو پینوشه کمک کردند.» او گفت دوران پینوشه را تجربه کرده است و آن را «وحشیانه» توصیف کرد.

برخی شک دارند که آقای کاست واقعا بتواند وعده‌هایش را عملی کند. رای‌دهنده‌ای به نام هکتور لونس گفت: «کاست می‌گوید می‌خواهد ۳۶۰ هزار مهاجر غیرقانونی را اخراج کند. نمی‌تواند. از نظر فیزیکی غیرممکن است.»

آقای کاست همچنین به‌شدت مخالف حق سقط جنین، حتی در موارد تجاوز، و مخالف سیاست‌های مقابله با گرمایش زمین است.

سرمایه‌گذاران و سرمایه‌داران احتمالا از پیروزی آقای کاست استقبال خواهند کرد زیرا وعده داده است اقتصاد آزاد را در پیش بگیرد، دولت را کوچک و برای صنایع مقررات‌زدایی کند.

این نخستین انتخابات ریاست جمهوری در شیلی بود که رای‌گیری اجباری و ثبت‌نام خودکاربود. این باعث شد برخی احساس کنند باید بین بد و بدتر انتخاب کنند.

کلودیو سانخوئز گفت: «نمی‌دانم باید بگویم که انتخاب بین شر و شر کمتر بود اما فکر می‌کنم شیلی نیاز به تغییر دارد و به‌وضوح فکر می‌کنم کاست می‌تواند فرد جایگزین باشد.»

اما سینتیا اوروتیا گفت که «دو نامزد مثل دو قطب مخالف بودند» و امیدوار بوده است ژانت خارا که «میانه‌روتر» بود، پیروز شود.

پیروزی آقای کاست در شیلی یکی دیگر از رشته انتخابات در آمریکای لاتین است که در سال‌های اخیر منطقه را به سوی راست سوق داده است؛ از جمله در آرژانتین، اکوادور، کاستاریکا و السالوادور.

آقای کاست قرار است در ۱۱ مارس ۲۰۲۶ رسما سوگند یاد کند. او در گردهمایی‌ها مرتبا روزشمار این تاریخ را اعلام می‌کرد و به مهاجران غیرقانونی هشدار می‌داد که اگر می‌خواهند روزی امکان بازگشت داشته باشند، باید پیش از آن تاریخ کشور را ترک کنند.