مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که مسئله اصلی درباره ایران دسترسی بازرسان به تاسیسات فردو، نطنز و اصفهان است.

رافائل گروسی به خبرگزاری روسی ریانووستی گفت: «آژانس بازرسی‌های خود در ایران را از سرگرفته است، اما به تاسیسات اصلی دسترسی ندارد.»

«ما فقط اجازه دسترسی به تاسیساتی را داریم که هدف قرار نگرفتند. از این جهت خوب است که این تاسیسات در لیست مراکزی هستند که برای بازرسی از آنها توافق شده است. این برای ما مهم است. اما البته سه سایت دیگر، مهمتر هستند چون هنوز مقدار قابل‌توجهی مواد و تجهیزات هسته‌ای در آنها هست و ما لازم است که به آنجا برگردیم.»

اقای گروسی تقریبا یک ماه پیش به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته بود که بعد از حمله آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای، ایران دسترسی بازرسان آژانس و امکان تایید اطلاعات را «با اطلاع قبلی، برای تقریبا تمام تاسیسات آسیب‌ندیده در تهران» تسهیل کرده است.

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه، ۱۹ آبان گفته بود: «هفته گذشته بازرسان آژانس از چند مرکز هسته‌ای ایران بازدید کردند از جمله راکتور تحقیقاتی تهران و در رابطه با سایر تاسیسات هسته‌ای هم رویه و مقررات مربوطه روشن است.»

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، امروز، دوشنبه، درباره بازرسی‌های آژانس در ایران گفت: «در حال حاضر بازرسی نداریم اما با مصوبه شورای عالی امنیت ملی چند بازرسی صورت گرفته که مربوط به بخش‌هایی است که مورد حمله قرار نگرفته‌اند.»

آقای کمالوندی همچنین گفت: «در خصوص مراکزی که مورد حمله واقع شده‌اند، باید حتما تدابیری اندیشیده شود. نکته مهمی که وجود دارد این است که در توافق پادمان برای شرایط جنگی چیزی درج نشده است.»

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، هم امروز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «ما برای بازرسی از محل‌هایی که مورد حمله قرار نگرفته بود، مجوز دادیم اما مسئله مراکزی است که مورد حمله نظامی قرار گرفتند و باید برای بازرسی از این مراکز پروتکل وجود داشته باشد.»

آقای گروسی بارها خواستار بازرسی از تاسیسات هسته‌ای نطنز، اصفهان و فردو شده است.

پس از حمله آمریکا و اسرائیل به این مراکز، ایران با همین استدلال که برای بازرسی از تاسیسات هسته‌ای که هدف حمله نظامی قرار می‌گیرند پروتکلی وجود ندارد، درخواست آژانس برای بازرسی را رد کرده است.

آقای گروسی در گزارش ۱۹ نوامبر خود به شورای حکام گفته بود: «برای بازگشت کامل بازرسی‌ها، از جمله در سایت‌های آسیب‌دیده، تعامل بیشتری لازم است تا ایران به تعهدهای خود در توافق‌نامه ان‌پی‌تی [منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای] عمل کند.»

آقای گروسی گفته بود که از زمان حمله آمریکا و اسرائیل، «ایران دسترسی آژانس برای بازرسی و راستی‌آزمایی را تسهیل کرده است اما این فقط شامل تاسیساتی است که آسیب ندیده‌اند.»

او تاکید کرده بود که «من در تماس منظم با تهران هستم و از ایران می‌خواهم دسترسی فوری آژانس به تاسیسات آسیب‌دیده و به‌ویژه به موجودی اورانیوم با غنای پایین و با غنای بالا را تسهیل کند.»

آژانس درباره بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای بالا توضیح می‌خواهد، اما ایران می‌گوید که این ذخیره در زیر تاسیسات بمباران‌شده دفن شده و به آن دسترسی ندارد.

آقای اسلامی امروز بار دیگر بازرسی از تاسیسات اصفهان، نطنز و فردو را رد کرد و گفت: «آژانسی که محکوم نمی‌کند، حق ندارد ادعا کند که می‌خواهد بازرسی کند. ما نیز مکاتبه کرده‌ایم اما آژانس نه موضعی گرفته، نه محکوم کرده و نه دستوری دارد. اینکه تحت تاثیر فشار اسرائیل و سه کشور اروپایی قرار دارد دلیل نمی‌شود ما تحت تاثیر این فشارها قرار بگیریم.»

مجلس ایران یک روز پس از آتش‌بس با اسرائیل «قانون الزام دولت ایران به تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» را به تصویب رساند که بر اساس آن دولت برای همکاری با آژانس، باید از شورای عالی امنیت ملی مجوز بگیرد.

ایران همواره تاکید کرده که برنامه هسته‌ایش صلح‌آمیز و به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) متعهد است.