صنم، مهاجر ایرانی که بیش از یک دهه پیش به آمریکا رفت، سرانجام در آستانه آن بود که شهروند آمریکا شود. سال‌ها طی روندهای اداری، دریافت تاییدیه‌ها، شرکت در آزمون‌ها و عبور از بررسی‌های امنیتی، بالاخره او را به آخرین مرحله رسانده بود: مراسم اعطای تابعیت.

اما تنها دو روز پیش از آنکه در سوم دسامبر سوگند یاد کند، دولت آمریکا به طور ناگهانی این مراسم را لغو کرد.

صنم ابتدا شوکه و سردرگم شد. هیچ توضیحی به او ندادند. او به بی‌بی‌سی گفت که هیچ کار اشتباهی انجام نداده بود و نمی فهمید چرا مراسم لغو شده است.

بعدتر متوجه شد که دلیل این تصمیم محل تولد او بوده است و احساس غم و ناامیدی کم کم به سراغش آمد.

صنم گفت: «سال‌ها گذشته و آدم احساس می کند کاملا فرسوده شده است. مدام از خودت می پرسی آیا اصلا می توانم به این روند ادامه بدهم؟ چون واقعا خیلی سخت بوده. این موضوع واقعا دلخراش است.»

صنم که از ترس تلافی جویی ترجیح می‌دهد ناشناس بماند اما نام مستعارش را به اشتراک گذاشته، به همراه همسرش در ایالت اورگان زندگی می‌کند. همسر او شهروند آمریکا و اهل کانزاس است. هویت صنم توسط بی‌بی‌سی تایید شده است.

پرونده‌ او یکی از موارد متعدد است. اوایل همین ماه، دولت دونالد ترامپ مراسم اعطای شهروندی مهاجرانی از ۱۹ کشور را لغو کرد؛ کشورهایی که پیش‌تر مشمول ممنوعیت سفر بودند، از جمله ایران.

این تصمیم جنجالی، برخی دارندگان اقامت دائم قانونی مانند صنم را که همه مراحل لازم برای شهروندی را طی کرده بودند و تنها منتظر تشریفات نهایی بودند، در وضعیتی نامعلوم و بلاتکلیف رها کرد.

صنم گفت: «احساس می‌کنیم زندگی‌مان در نوعی حالت تعلیق قرار گرفته و بی‌ثبات است.» او افزود خودش و همسرش حس می‌کنند «کاملا به تصمیم‌های دولت وابسته هستند».

این تجربه باعث شده صنم دوباره به این فکر بیفتد که آیا ماندن در آمریکا ارزشش را دارد یا نه. او هنوز در ایران خانواده دارد، از جمله والدین سالخورده‌اش، و نمی‌داند چه زمانی دوباره می‌تواند آنها را ببیند.

او گفت: «در این مقطع سخت است که به امید فکر کنی. زمان واقعا ترسناکی است و متاسفانه با نزدیک شدن به تعطیلات، دیدن این که مردم چنین شرایطی را تجربه می‌کنند بسیار غم انگیز است، آن هم در فصلی که قرار است زمان شادی و دورهمی با خانواده باشد.»

لغو مراسم سوگند تنها بخشی از تلاش‌های اخیر دولت آقای ترامپ برای سخت گیرانه‌تر کردن قوانین مهاجرتی است. مهاجران از ۱۹ کشوری که مشمول ممنوعیت سفر هستند، بدون توجه به این که در کدام مرحله از روند مهاجرت قرار دارند، با توقف رسیدگی به پرونده‌هایشان مواجه شده اند، نه فقط کسانی که در مرحله نهایی بودند.

۱۹ کشور تحت تاثیر ممنوعیت سفر قرار دارند

این اقدام و اقدامات مشابه، پس از آن صورت گرفت که یک تبعه افغان در ۲۶ نوامبر در واشنگتن دی سی به نیروهای گارد ملی تیراندازی کرد و یک نفر را کشت و فرد دیگری را به شدت مجروح کرد.

دولت آقای ترامپ از این تیراندازی به عنوان توجیهی برای مجموعه‌ای از اقدامات جدید جهت محدود کردن مهاجرت استفاده کرده است، از جمله اعزام ۵۰۰ نیروی اضافی گارد ملی به واشنگتن دی سی، کاهش اعتبار ویزاهای کاری از پنج سال به ۱۸ ماه و توقف بررسی همه درخواست‌های پناهندگی.

سازمان خدمات شهروندی و مهاجرت آمریکا اعلام کرده است که این محدودیت‌ها برای حفظ امنیت ملی، حفاظت از جان آمریکایی‌ها و تضمین امنیت عمومی ضروری است.

اما ماریو بروزونه، معاون سیاست گذاری ائتلاف مهاجرتی نیویورک، سازمانی غیرانتفاعی که نماینده صدها گروه مدافع حقوق مهاجران است، گفت این محدودیت‌ها، مهاجرانی را که به حمایت نیاز دارند در موقعیت‌های خطرناک قرار می‌دهد.

او به بی‌بی‌سی گفت: «یک توقف نامحدود، در عمل یک ممنوعیت است. آنها از تیراندازی اخیر در واشنگتن به عنوان بهانه‌ای برای تشدید فشارها علیه مهاجران و پناهجویان استفاده می‌کنند.»

یک مهاجر ونزوئلایی به نام خورخه نیز درست در آستانه شهروند شدن بود که ناگهان کمتر از ۲۴ ساعت پیش از اجرای مراسمش در دوم دسامبر، به او اطلاع داده شد که مراسم بدون هیچ توضیحی لغو شده است.

خورخه گفت: «همه چیز را آماده کرده بودم، حتی قرار بود همراه پسرم در مراسم شرکت کنم. این که یک روز قبل، بدون هیچ دلیل روشنی لغو شود، ما را کاملا بلاتکلیف گذاشت.»

خورخه که این نام واقعی او نیست، خواسته ناشناس بماند، اما هویت و تجربه‌اش توسط بی‌بی‌سی تایید شده است. او گفت که در سال ۲۰۱۷ از طریق دسته بندی توانایی فوق العاده اقامت دائم گرفته است، دسته‌ای که مخصوص متخصصانی در بالاترین سطح حوزه کاری است.

خورخه به بی‌‍بی‌سی گفت که با دولت دونالد ترامپ درباره لزوم بررسی‌های سخت گیرانه‌تر مهاجران موافق است. او دولت جو بایدن را مقصر می‌داند که اجازه ورود تعداد زیادی مهاجر به کشور را داده و افزود اگر حق رای داشت، از دونالد ترامپ حمایت می‌کرد.

آنچه او را نگران می‌کند این است که به گفته خودش، اکنون ساکنانی که مدت زیادی در آمریکا بوده‌اند و سابقه کیفری ندارند به طور کلی در کنار افرادی قرار داده می‌شوند که به باور او واقعا نیاز به بررسی عمیق‌تر دارند.

خورخه گفت: «من فقط می‌خواهم کسانی از ما که تمام قوانین را رعایت کرده‌ایم بتوانیم پرونده‌هایمان را پیش ببریم و کسانی که مرتکب تقلب یا جرم شده‌اند با پیامدهای قانونی مناسب روبرو شوند.»

آقای بروزونه از ائتلاف مهاجرتی نیویورک گفت بسیاری از مهاجران از آن ۱۹ کشور، از جمله پناهندگان، پناهجویان و دارندگان اقامت دائم قانونی مانند صنم و خورخه، پیش تر از فرایندهای بسیار گسترده‌ای عبور کرده‌اند. این فرایندها سال‌ها طول می‌کشد و شامل لایه‌های متعدد بررسی‌های امنیتی و پزشکی است.

بر اساس داده‌های گردآوری شده توسط ائتلاف مهاجرتی نیویورک، تنها در ایالت نیویورک در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۳۲ هزار نفر متولد ونزوئلا زندگی می‌کردند.

این اقدام دولت آقای ترامپ، زندگی افراد را در تمام مراحل روند مهاجرت مختل کرده و آنها را با بلاتکلیفی بزرگی رها کرده است.

همسر صنم که او نیز به دلیل ترس از تلافی جویی نخواست نامش فاش شود، به بی‌بی‌سی گفت که سیر زمانی این اتفاقات حیرت انگیز است.

او یک روز پس از تاریخی که قرار بود مراسم سوگند صنم برگزار شود گفت: «اگر نیروهای گارد ملی هفته گذشته مورد حمله قرار نگرفته بودند و این اتفاق این هفته رخ می داد، همسرم الان شهروند آمریکا بود.»

او افزود: «آدم ذهنش درگیر می‌شود که چطور سازوکار تغییر همه این سیاست‌ها اینقدر سریع فعال شد. واقعا این طور به نظر می رسد که دولت در این مورد اجازه نداد یک بحران هدر برود. قرار گرفتن زیر سایه چنین شرایطی واقعا سخت است.»