به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، قرن نهم میلادی، زمانی که اروپا در عمق قرون وسطی و تاریکی فکری به سر میبرد، یک زن مسلمان در شمال آفریقا کاری کرد که تاریخ آموزش جهان را برای همیشه تغییر داد. فاطمه الفهری، بانویی مهاجر از خانوادهای ثروتمند از قیروان (تونس امروزی)، در سال ۸۵۹ میلادی (۲۴۵ هجری قمری) با استفاده از ارثیه شخصی، مسجد-دانشگاه القرویین را در شهر فاس بنیان گذاشت. “
این مجموعه، که ابتدا به عنوان مسجد ساخته شد، به سرعت به یکی از بزرگترین مراکز علمی جهان اسلام تبدیل گردید و رشتههایی چون ریاضیات، نجوم، فلسفه، پزشکی و علوم دینی را تدریس میکرد. شگفتانگیزترین بخش ماجرا این است که دانشگاه القرویین نه تنها قدیمیترین نهاد آموزشی پیوسته فعال جهان است، بلکه رکورد جهانی گینس و سازمان یونسکو این عنوان را رسماً به آن اعطا کردهاند. حتی امروز، پس از بیش از ۱۱۶۰ سال، این دانشگاه همچنان فعال است و هزاران دانشجو را در قلب مدینه تاریخی فاس آموزش میدهد.
داستان فاطمه الفهری، که همراه خواهرش مریم نیز در ساخت بناهای آموزشی نقش داشت، نشاندهنده نقش برجسته زنان مسلمان در پیشرفت دانش و فرهنگ در دوران طلایی اسلام است. این واقعیت کمتر شنیدهشده، الهامبخشی عمیق دارد: در زمانی که فرصتهای آموزشی برای زنان در بسیاری از نقاط جهان محدود بود، یک زن مسلمان بنیانگذار یکی از ماندگارترین نهادهای علمی تاریخ شد.
این میراث، امروز در بافت تاریخی فاس – که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده – زنده است و یادآوری میکند که چگونه ابتکار فردی میتواند جهان را تغییر دهد.
