با نزدیک شدن کریسمس، قفسههای سوپرمارکتها از محصولات محبوب برای غذاهای مناسبتی پر میشود: بوقلمون، سیبزمینی، دارچین و شکلات.
اما ممکن است مصرفکنندگان متوجه شده باشند که هزینه این خوراکیهای سنتی امسال کمی بالاتر است یا شاید موجودی آنها کمتر به نظر میرسد.
بسیاری از مواد اولیه کلیدی برای خوراکیهای مناسبتی از تغییرات اقلیمی ضربه خوردهاند و همین امر باعث افت شدید عملکرد و واداشتن کشاورزان به اعمال سازگاریها شده است.
اینگونه آبوهوا بر آذوقه جهانی اثر میگذارد و غذاهای کریسمس ما را تغییر میدهد.
بحران مواد اولیه برای شیرینیهای کریسمس
پختوپز در ایام جشن بسیار محبوب است و مردم در آشپزخانههای سراسر جهان شیرینیهای فصلی مثل نان زنجبیلی، کیک کریسمس یا رول دارچینی آماده میکنند. اما ممکن است تهیه برخی مواد حیاتی امسال دشوارتر باشد.
از مزارع کاکائو در غرب آفریقا تا باغهای دارچین در سریلانکا، فشارهای اقلیمی هم بر دسترسی و هم بر قیمت اثر گذاشته است، طبق گزارش تازه The Weather Channel.
کاکائو، وانیل، دارچین و نیشکر از جمله محصولاتی هستند که در جهان بیشترین آسیبپذیری را در برابر تغییرات اقلیمی دارند.
تولید وانیل عمدتاً در ماداگاسکار متمرکز است؛ جایی که در معرض توفانهای استوایی و موجهای گرما قرار دارد.
نیشکر و چغندرقند در شرایط خشکسالی، سیل و گرمای شدید و طولانیمدت آسیب میبینند. و دارچین عمدتاً در چند منطقه گرمسیری با اکوسیستمهای شکننده رشد میکند.
کاکائو از جمله محصولاتی است که بیشترین آسیب را دیده است.
این محصول برای رشد مطلوب به دما، رطوبت و بارش مشخصی نیاز دارد، اما حدود ۹۷ درصد عرضه جهانی آن در کشورهایی تولید میشود با امتیاز اقلیمی پایین تا متوسط یا کمتر؛ بر اساس شاخص سازگاری جهانی نوتردام که ابزاری است برای ترکیب میزان آسیبپذیری کشورها در برابر خسارات اقلیمی با دسترسی آنها به حمایتهای مالی و نهادی.
برخی مدلهای اقلیمی پیشبینی میکنند که تا سال ۲۰۵۰ تا ۵۰ درصد از اراضی فعلی کشت کاکائو ممکن است نامناسب شوند مگر آنکه کشاورزان به گونههای مقاوم به گرما روی بیاورند.
بوقلمون در آبوهوای گرمتر گرانتر میشود
طبق گزارش تازه نهاد مستقل حمایت از مصرفکنندگان Which? قیمت بوقلمون تازه کریسمس در بریتانیا نسبت به سال گذشته ۴.۷ درصد افزایش یافته است.
مزارع پرورش بوقلمون در بریتانیا و آمریکا در سالهای اخیر برای مقابله با افزایش دما به زحمت افتادهاند.
تابستانهای گرمتر در بریتانیا باعث شده پرندگان بیش از پیش تحت فشار باشند. این وضعیت تعریق حیوانات را بیشتر میکند، وزن آنها را کاهش میدهد و هزینه گوشت را بالا میبرد.
قیمت بوقلمونها به طور غیرمستقیم از جهش قبضهای گاز نیز اثر میپذیرد؛ هزینه راهاندازی دستگاههای جوجهکشی را افزایش داده است.
به گفته انجمن حیاتوحش، جمعیت بوقلمونهای وحشی در آمریکا بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ حدود ۱۸ درصد کاهش یافته است.
همانند بریتانیا، بوقلمونهای پرورشی نیز از گرما آسیب میبینند و بهدلیل از بین رفتن محصولات کشاورزی قیمت خوراک دام رو به افزایش است.
شام کریسمس بدون همه مخلفات
مخلفات کلاسیک کنار شام بریان کریسمس نیز زیر ضرب تغییرات اقلیمی قرار گرفتهاند.
خشکسالی در سال ۲۰۲۳ عملکرد پیاز در بریتانیا را ۳۰ درصد کاهش داد و شمالغرب اقیانوس آرامِ آمریکا، یکی از مناطق عمده تولید پیاز، در سال ۲۰۲۱ بهدلیل گرمای شدید با افت ۸ درصدی مواجه شد.
در مقابل، بارشهای سنگین تولید سیبزمینی را مختل کرده است، بهویژه در بلژیک، هلند، فرانسه و بریتانیا.
بارش بیش از حد باعث افزایش خرابشدن محصول میشود. در سال ۲۰۲۳، ۱۵ درصد از محصولات سیبزمینی هلند در نوامبر بهدلیل آبگرفتگی زمینها برداشت نشد و همین موضوع جهش قیمتها را در فصل جشنها رقم زد.
تولید جوانههای بروکسل در بریتانیا نیز در معرض تهدید تغییرات اقلیمی است. گرمتر شدن هوا راه را برای آفات باز میکند که میتوانند محصول را نابود یا کاملاً از بین ببرند.
این اتفاق در سال ۲۰۱۶ رخ داد؛ زمانی که «ابرآفت» شبپره پشتالماسی محصولات جوانه را نابود کرد و برای برخی کشاورزان تا ۶۰ درصد خسارت به همراه داشت.
نوسانات بیشتر دما برای جوانهها نیز مشکلساز است؛ آبوهوای افراطی در سال ۲۰۲۲ باعث شد این سبزی کمطرفدار کریسمسی کوچکتر شود.
