حمله اوکراین به نفتکش روسیه در مدیترانه؛ پوتین تهدید به واکنش بسیار شدید کرد
یک مقام سرویس امنیتی اوکراین (اسبییو) جمعه ۲۸ به رویترز گفت که این عملیات شامل اقدامات «چندمرحلهای» بوده است.
بر اساس این اظهارات، این نفتکش که «قندیل» نام دارد در زمان حمله خالی بود و در آبهای بیطرف در فاصلهای بیش از دو هزار کیلومتر از اوکراین با پهپادها هدف قرار گرفته و دچار آسیبهای جدی شده است.
یک مقام از یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز به خبرگزاری رویترز گفت: «این کشتی در حال بازگشت به بندری است که در حال حاضر ناشناخته است.»
بر اساس دادههای شرکت «مارینترافیک» که اطلاعات تردد دریایی را ثبت میکند، این نفتکش در ساعت ۱۳:۳۰ جمعه به وقت گرینویچ در نزدیکی سواحل لیبی قرار داشته است.
مقام اوکراینی که نخواست نامش فاش شود، بهطور دقیق مشخص نکرد که کشتی در زمان حمله دقیقا کجا بوده یا این حمله چه زمانی رخ داده است.
تصاویر هوایی ارائهشده از سوی این منبع آگاه، یک انفجار کوچک روی عرشه یک نفتکش را نشان میداد.
رویترز با مقایسه این تصاویر با تصاویر آرشیوی تایید کرد که کشتی همان «قندیل» است، اما نتوانست زمان یا مکان آن را راستیآزمایی کند.
حملات مکرر اوکراین به نفتکشها و تاسیسات دریایی روسیه
اوکراین در طول سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ به پالایشگاههای نفت روسیه حمله کرده است، اما در هفتههای اخیر بهطور محسوسی کارزار خود را گسترش داده و سکوهای نفتی در دریای خزر را هدف قرار داده و مسئولیت حملات پهپادهای دریایی به سه نفتکش در دریای سیاه را بر عهده گرفته است.
این نفتکشها، همانند «قندیل» با پرچم عمان، بخشی از «ناوگان سایه» روسیه هستند؛ کشتیهایی که بدون نظارت و رعایت مقررات بینالمللی و با وجود تحریمهای غرب، مقادیر زیادی نفت را صادر میکنند.
ناوگان سایه شبکهای از نفتکشها، شرکتهای پوششی و عملیات لجستیکی پنهانی است که کشورهای تحت تحریم مانند روسیه و جمهوری اسلامی ایران برای صادرات نفت از آن استفاده میکنند.
دادههای مارینترافیک نشان میدهد «قندیل» از بندر سیکا در هند عازم بندر اوست-لوگای روسیه در دریای بالتیک بوده است.
هند که خریدار عمده نفت روسیه است، تحت فشار دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، قرار گرفته تا خرید نفت خود از روسیه را کاهش دهد.
رویترز نوشت که حمله به «قندیل» هم به این دلیل که در فاصلهای دور از اوکراین در مدیترانه انجام شد و هم به خاطر استفاده از پهپادهای هوایی اهمیت دارد.
استفاده فزاینده اوکراین از پهپادها
گروه بریتانیایی مدیریت ریسک دریایی «ونگارد» در این زمینه اعلام کرد: «این تحول نشاندهنده گسترش آشکار استفاده اوکراین از سامانههای پهپادی علیه داراییهای دریایی مرتبط با شبکه صادرات نفت تحریمشده روسیه است.»
اسبییو، نهاد امنیتی عظیمی که پشت این حمله قرار دارد، حملات بسیار پیچیدهای از جمله قاچاق دهها پهپاد برای عملیات بهمنظور نابودی بمبافکنهای راهبردی در پایگاههای هوایی بسیار دور از خط مقدم در ماه ژوئن علیه روسیه انجام داده است.
همچنین از دسامبر ۲۰۲۴ تاکنون مجموعهای از انفجارهای مشکوک روی نفتکشهایی که به بنادر روسیه رفتوآمد داشتهاند رخ داده است.
اوکراین نه مسئولیت این حوادث را تایید کرده و نه رد، اما منابع امنیت دریایی گمان میکنند کییف پشت آنها بوده است؛ برخی از آنها شامل مینهای چسبان روی کشتیها در مدیترانه بودهاند.
طی هفته اخیر، دو نفر از خدمه نفتکش «والری گورچاکوف» با پرچم روسیه، در حمله پهپادی اوکراین به بندر روستوف-نا-دونو در جنوب روسیه کشته شدند.
واکنش پوتین
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، در واکنش به حمله اوکراین به نفتکش روسی در دریای مدیترانه گفت مسکو در این موارد، همیشه واکنش نشان میدهد و «بسیار شدیدتر» علیه اوکراین حمله میکند.
پیشتر پوتین در واکنش به حملات پهپادی اوکراین به نفتکشهای «ناوگان سایه» روسیه در دریای سیاه تهدید کرده بود که دسترسی کییف به دریا را قطع خواهد کرد.
رییسجمهوری روسیه همچنین در نشست خبری خود بر شروط خود برای پایان دادن به جنگ در اوکراین پافشاری و اتحادیه اروپا را به تلاش برای «سرقت آشکار در روز روشن» از داراییهای روسیه متهم کرد.
ترامپ برای دستیابی به یک توافق صلح، طرفین درگیر در اوکراین را تحت فشار قرار داده است. اما کییف و مسکو یکدیگر را متهم میکنند که در پی صلح نیستند.
پیش از این و در فروردینماه، روسیه و اوکراین برای آتشبس دریایی به توافق رسیده بودند.
آن آتشبس در حالی صورت گرفته بود که دریای سیاه در مرکز تنشهای شدید بین دو کشور قرار داشت.
