همشهری آنلاین - مجید جباری: تصاویر حضور گلههای قوچ و میش در یکی از میدانهای شهر شاهرود در محدوده منطقه شکار ممنوع تپال طی روزهای اخیر توجه بسیاری را جلب و این پرسش را برای مردم ایجاد کرده است که دلیل نزدیک شدن حیاتوحش به محیطهای شهری و انسانی چیست؟
فرشاد اسکندری، کارشناس حیات وحش در گفتوگو با همشهری آنلاین درباره مشاهده گلههای قوچ و میش در نزدیکی شهر شاهرود توضیح میدهد: این حضور ناگهانی نیست و به صورت تدریجی شکل گرفته است. این حیوانات ابتدا در پارکهای حاشیهای شهر دیده شدند و بهمرور با کاهش ترس از انسان به محدودههای نزدیکتر به بافت شهری آمدهاند.
او میگوید: وقتی مردم و نهادهای مسئول، بهویژه محیط زیست، برای یک منطقه امنیت ایجاد میکنند، حیاتوحش احساس آرامش میکند. این امنیت باعث کاهش ترس از انسان شود. در کنار این عامل، خشکسالی و کاهش غذا و علوفه در زیستگاهها نیز میتواند در نزدیک شدن حیاتوحش به شهر نقش داشته باشد. هرچند درباره شرایط دقیق منطقه شاهرود به بررسیهای میدانی بیشتر نیاز است.
به گفته این کارشناس حیات وحش، علوفهریزی دستی در برخی نقاط هم یکی دیگر از عواملی است که حضور قوچ و میش را در حاشیه شهر تقویت کرده است. ترکیب دسترسی به غذا و احساس امنیت، الگوی رفتاری حیاتوحش را تغییر میدهد و باعث میشود در بسیاری از مناطق نزدیک به سکونتگاههای انسانی نزدیک شدن حیاتوحش به انسان دیده شود.
فرهنگسازی حفاظت از حیوانات
اسکندری با اشاره به نگاههای متفاوت کارشناسی میافزاید: از نگاه کارشناسی ممکن است ایراداتی به این وضعیت وارد باشد و در حالت ایدهآل، انتظار داریم حیاتوحش در زیستگاه طبیعی خود باقی بماند. اما واقعیت این است که این اتفاق میتواند بخشی از فرآیند فرهنگسازی باشد. نزدیک شدن حیات وحش به انسان برای مردم، حس علاقه، مسئولیتپذیری و حفاظت را تقویت میکند.
آهوان دشت سهرین گرسنه نمیمانند
او با مقایسه این وضعیت با تجربههای مشابه در کشورهای دیگر میگوید: در بسیاری از مناطق دنیا، حیاتوحش در نزدیکی انسان دیده میشود و همین ارتباط کنترلشده، به افزایش حمایت عمومی از طبیعت کمک کرده است. این تصاویر و فیلمها باعث میشود مردم در نقاط دیگر کشور هم اگر با چنین صحنههایی روبهرو شدند، بهجای آسیب زدن از حیوانات محافظت کنند.
اسکندری در پاسخ به اینکه آیا نزدیک شدن حیات وحش به شهرها خطر شکار شدن را افزایش نمیدهد؟ میگوید: حضور حیاتوحش در نزدیکی شهرها حتی میتواند ریسک شکار غیرمجاز را کاهش دهد. شکارچی معمولا در محیط های شهری یا نزدیک به سکونتگاهها برای شکار خطر نمیکند. وقتی حیوانات در معرض دید مردم هستند و حساسیت مردمی وجود دارد، حفاظت عملا به مردم سپرده میشود. مردم وقتی این حیوانات را دوست دارند، از آنها دفاع میکنند و همین فرهنگ عمومی، یکی از موثرترین راههای حفاظت از حیاتوحش است.
