گزارش: لوگوی بوندسلیگا، شوت کریم باقری است؟
مطرح شدن دوباره ادعای اقتباس لوگوی بوندسلیگا از شوت تاریخی کریم باقری باعث شد به این ادعا بپردازیم که آیا واقعا این لوگو از شوت آقا کریم برداشته شده است؟
به گزارش ورزش سه، حضور کریم باقری در یک برنامه تلویزیونی بار دیگر این ادعا را مطرح کرد که لوگوی مشهور بوندسلیگای آلمان از تصویر یک شوت او اقتباس شده است. گلی تماشایی که باقری با پیراهن آرمینیا بیلهفلد وارد دروازه ماینتس کرد. کریم باقری خودش گفت با اینکه شباهتی بین لحظه شوت او و این لوگو دیده میشود ولی او مطمئن نیست که آیا واقعا لوگوی امروز بوندسلیگا تصویر شوت او است یا نه.
بررسیهای ما نشان میدهد که ادعای اقتباس لوگوی بوندسلیگا از شوت تاریخی کریم باقری در این لیگ صحبت ندارد.
*گل تاریخی کریم باقری به ماینتس چطور به ثمر رسید؟
باید به مرداد 1377 برگردیم. کریم آن روزها در بوندسلیگا 2 با پیراهن تیم تاریخی آرمینیا بیلهفلد بای میکرد. یک پرش و پرتاب پا به سمت جلو و گلی که تا امروز در حافظه فوتبال ایران زنده مانده است.
*کریم درباره این گل چه گفت؟
باقری در برنامه برمودا به این سوال که آیا لوگوی بوندسلیگا از شوت او برداشته شده اینطور توضیح داد: در این چند سال دیدم که چنین صحبتهایی را مطرح کردند، اما در آن زمان یک گلی زدم و رفت! اصلا نمیدانستم چه چیزی هست یا نیست. در این دو، سه سال که اینستاگرام و یوتیوب آمده، این خبر را میگویند. یک ذره شبیه آن گل هست، اما اینکه از روی همان انجام داده باشند، نمیدانم. تقریبا میشود گفت یک مقدار شبیه گل من است.
روایت تولد و راز ماندگاری لوگوی بوندسلیگا
لوگوی بوندسلیگا بیش از دو دهه است که بیهیچ تغییری اساسی، روی پیراهنها، تابلوهای تبلیغاتی و قاب پخش تلویزیونی فوتبال آلمان ایستاده است؛ یک بازیکن سفیدپوش در دل پسزمینهای قرمز، در لحظهای معلق بین پرش و شوت. لوگویی که هم ساده است و هم پرتحرک، و دقیقا به همین دلیل، به یکی از ماندگارترین نشانههای بصری فوتبال اروپا تبدیل شده است.
تولد رسمی لوگو: سال 2003
نسخهای از لوگوی بوندسلیگا که امروز میشناسیم، برای نخستین بار در سال ۲۰۰۳ معرفی شد. پیش از آن، بوندسلیگا لوگوهای مختلفی را تجربه کرده بود؛ نشانهایی ساده، بیشتر تایپوگرافیک و بدون هویت تصویری متمایز. اما با ورود به دهه ۲۰۰۰، مدیران لیگ به این جمعبندی رسیدند که فوتبال مدرن، به یک امضای بصری نیاز دارد. نشانهای که در یک نگاه، هم لیگ را معرفی کند و هم حس فوتبال آلمانی را منتقل کند.
نتیجه، همین سیلوئت مشهور بود؛ بازیکنی در حال ضربه زدن به توپ، بدون چهره، بدون نام، بدون هویت فردی.
بازطراحی بیسر و صدا؛ وقتی ثبات برنده شد
در فصل ۲۰۱۱–۲۰۱۰ لوگو یک بار دیگر بازطراحی شد، اما نه آنقدر که چشمها را غافلگیر کند. تغییرات، جزئی و حسابشده بود: خطوط نرمتر، تناسب بهتر برای پخش دیجیتال، و وضوح بیشتر در اندازههای کوچک. پیام روشن بود؛ لوگو قرار نیست هر چند سال یک بار عوض شود. قرار است تثبیت شود، مثل خود بوندسلیگا.
از آن زمان تا امروز، ساختار اصلی لوگو دستنخورده باقی مانده است.
آیا این لوگو از یک شوت واقعی آمده است؟
سالهاست یک شایعه قدیمی، بهویژه در فضای فوتبال ایران دستبهدست میشود که لوگوی بوندسلیگا از روی شوت درخشان کریم باقری برداشته شده است.
بررسیها ما نشان داد هیچ منبع رسمیای، چه از سوی بوندسلیگا و چه از طراحان لوگو، هرگز تایید نکرده که این تصویر برگرفته از یک صحنه واقعی یا یک ضربه تاریخی باشد. سیلوئت لوگو، کاملا انتزاعی طراحی شده و نه به بازیکن خاصی اشاره دراد و نه لحظهای مشخص را بازسازی میکند.
این بیهویتی آگاهانه، بخشی از فلسفه طراحی است.
چرا سیلوئت؟ چرا قرمز؟
لوگوی بوندسلیگا قرار نیست داستان یک ستاره را بگوید. قرار است داستان خود فوتبال را روایت کند. بازیکن بیچهره یعنی هر بازیکن، هر تیم، هر لحظه. رنگ قرمز، رنگ انرژی، هیجان و ضرباهنگ است؛ همان چیزی که فوتبال آلمان سالها با آن شناخته شده است.
حرکت بازیکن، معلقبودن بدن و آمادهبودن پا برای ضربه، حس تداوم و پویایی را منتقل میکند. این یک فریم از گل نیست؛ فریمی است که قرار است حس هیجان بوندسلیگا را فورا به بیننده منتقل کند. اینها توضیحات رسمی ای است که طراحان لوگو خودشان اعلام کردهاند.
ماندگاری بهجای تغییر
در دنیایی که لیگها مدام لوگو عوض میکنند، بوندسلیگا مسیر دیگری را انتخاب کرده است. فوتبال آلمان بهجای بازطراحیهای پیدرپی، روی ثبات هویتی ایستاده و پافشاری میکند. نتیجه، لوگویی است که حالا بخشی از حافظه جمعی فوتبال شده؛ نشانهای که نیازی به توضیح ندارد.
لوگوی بوندسلیگا نه وامدار یک شوت تاریخی است، نه وابسته به یک ستاره. قدرتش دقیقا در همین بیطرفی و سادگی است؛ تصویری از فوتبال، در خالصترین شکلش.
