مصاحبه| حمله اسرائیل به ایران سرمایه را از تلآویو فراری داد
در حالی که اسرائیل از حمایت مالی آمریکا و یهودیان جهان برخوردار است، یک کارشناس فلسطینی میگوید جنگ غزه و رویاروییهای منطقهای، اعتماد به اقتصاد این رژیم را بهطور جدی متزلزل کرده است.
خلاصه خبر
گروه اقتصادی خبرگزاری فارس؛ با گذشت دو ماه از آتشبس در نوار غزه، یکی از ابعاد بااهمیت جنگ، پیامدهای اقتصادی آن برای رژیم صهیونیستی است؛ جنگی فرسایشی که از هفتم اکتبر آغاز شد و با گسترش به چند جبهه از غزه و لبنان تا یمن، سوریه و رویارویی مستقیم با ایران، هزینههای سنگینی را به اقتصاد اسرائیل تحمیل کرده است. افزایش نااطمینانی، تضعیف اعتماد سرمایهگذاران، فرار سرمایه، اختلال در تجارت خارجی و ضربه به زیرساختهای حیاتی همچون بنادر و مسیرهای دریایی، از جمله تبعاتی است که چشمانداز رشد اقتصادی و بازار کار اسرائیل را با چالشهای جدی مواجه کرده و ارزیابی دقیق خسارتهای آن را به موضوعی زمانبر تبدیل کرده است.
خبرگزاری فارس در همین چارچوب، گفتوگویی تفصیلی با احمد ابوقمر، کارشناس اقتصادی از نوار غزه و اردوگاه جبالیا در شمال این منطقه انجام داده است. ابوقمر در این مصاحبه با اشاره به ورود اسرائیل به چندین جبهه جنگ، تأکید میکند که تداوم درگیریها باعث تزلزل بیسابقه اعتماد به اقتصاد این رژیم شده و سرمایهگذاران داخلی و خارجی را به خروج سرمایه سوق داده است. وی همچنین با تشریح پیامدهای حملات مقاومت، رویارویی مستقیم با ایران و محاصره دریایی در دریای سرخ و بابالمندب، از وارد آمدن آسیبهای جدی به تجارت، بنادر و کلیت ساختار اقتصادی اسرائیل سخن میگوید و در ادامه، تصویری از فروپاشی اقتصاد رسمی در نوار غزه و موانع جدی پیشروی بازسازی این منطقه ارائه میدهد.
فارس: جنگ غزه و رویارویی اخیر اسرائیل با ایران چه تأثیری بر اقتصاد اسرائیل از نظر رشد اقتصادی، سرمایهگذاریها و بازار کار این رژیم گذاشته است؟ ابوقمر: به صراحت باید گفت حمایت بزرگ یهودیان همه جهان از اسرائیل بر هیچ کسی پوشیده نیست. افراد زیادی اموال هنگفتی را به اقتصاد اسرائیل تزریق می کنند و این مساله ای شناخته شده است همچنین آمریکا هم حمایت بزرگی از اسرائیل می کند.اما در بعد اعتماد باید گفت اعتماد به اقتصاد اسرائیل دچار تزلزل بزرگی شده است؛ آن هم به دلیل جنگ، جنگی که دو سال به طول انجامید و به چند جبهه کشیده شد. اسرائیل به شش یا هفت جبهه ورود کرده بود، از نوار غزه تا کشورهای همجوار ، ایران، لبنان، یمن و حتی سوریه هم جبههای باز کرد که هنوز هم باز باقی مانده است.همه اینها موجب ترس و هراس سرمایه گذاران در رژیم اشغالگر شد؛ زیرا به قول معروف سرمایه ترسو است و کسی که سرمایهای دارد و به دنبال سرمایه گذاری است در واقع به دنبال محیط امنی برای سرمایهگذاری میگردد تا سرمایه خود را به آنجا تزریق کند.
۲۶ MB
از همین رو جنگی که اسرائیل طی دو سال گذشته در آن به سر برده و سناریوهایی که درباره ورود اسرائیل به جنگ دیگری در هر کجا در مقطع پیش رو مطرح میشود، این مساله ترس سرمایه گذاران را بیشتر کرده است.از همین رو ما شاهد مهاجرت هزاران نفر از سرمایه گذاران از سرزمینهای اشغالی به جهان خارج و کشورهای غربی هستیم از همین رو اقتصاد اسرائیل آسیب جدی متحمل شده است.از همین رو همه ضرباتی که اسرائیل از هفتم اکتبر به بعد متحمل شده از همان عملیات 7 اکتبر تا حملات حزب الله لبنان تا حملات موشکی ایران به اسرائیل و همچنین محاصره دریایی خفه کنندهای که نیروهای مسلح یمن در دریای عرب و دریای سرخ بر اسرائیل تحمیل کردند و به فلج شدن بنادر اسرائیل در تنگه باب المندب منجر شد، منطقه استراتژیکی که گلوگاه تامین تسلیحات برای رژیم اسرائیل بود.از همین رو در حال حاضر در مدت کوتاه نمیتوان حجم خسارتهای وارده بر اقتصاد اسرائیل را برآورد کنیم و در آینده حجم این خسارتها بیشتر برملا خواهد شد.
فارس: عملکرد بانکها و نهادهای مالی در نوار غزه پس از جنگ را توصیف میکنند آیا آنها قادر به انجام وظیفه خود در ارائه خدمات به شهروندان هستند؟ابوقمر: از همان روز نخست جنگ علیه نوار غزه اسرائیل عمدا اقتصاد رسمی فلسطین را از همه مسئولیتهای خود محروم کرد؛ از همین رو بازار سیاه در حال حاضر بر اقتصاد فلسطین تسلط کامل دارد و هیچ نهاد اقتصادی اعم ازصنعتی، تولیدی، کشاورزی و حتی نهاد بانکی وجود ندارد که به شکل رسمی و حاکمیتی فعالیت داشته باشند.در واقع بازار سیاه بر همه این بخشها سایه انداخته است و تا این لحظه هیچ توفیری با هم ندارند؛ اما در خصوص نهاد بانکی هم باید گفت بازار سیاه بر آن حاکم است درست است که برخی بانک ها در نوار غزه بازگشایی شده است و هیچ عملیات برداشت یا سپرده گذاری انجام نمیشود.از همین رو بازگشایی بانکها اتفاقی صوری است. مشکل کمبود نقدینگی به قوت خود باقی است یعنی تعداد محدودی تاجر بر بازار سیاه معاملات پولی حاکم هستند، یعنی امورات مربوط به نقد کردن پول و تامین نقدینگی تحت سیطره آنهاست و در ازای نقد کردن پول شهروندان حق کمیسیون سنگینی میگیرند. از همین رو مشکلات بزرگ و اختلال ساختاری بزرگی در همه بخشهای اقتصادی نوار غزه وجود دارد؛ از همین رو نهاد پولی تشکیلات خودگردان فلسطین در رام الله که نماینده نهاد بانکی فلسطین است میبایست قدرت و سلطه خود را بر امورات بانکی در نوار غزه بازگرداند و نگذارد این منطقه شکار آسانی برای تجار محدودی باشد که اموال شهروندان فلسطینی در این منطقه را ناعادلانه به بازی گرفته اند و آنها رادر تنگنا گذاشتهاند.
از برق در غزه خبری نیست
فارس: تخریب زیرساختهای برق، آبرسانی، راهها در نوار غزه چگونه بر عملیات تولید و توزیع در نوار غزه تاثیر گذاشته است و سوال دوم اینکه آیا نیروگاه شهر غزه فعالیت خود را از سر گرفته است؟ابوقمر: در خصوص بخش اول سوال شما باید گفت اسرائیل بیش از 75 درصد از زیرساختها را تخریب کرده است زیرساخت های شبکه آب و فاضلاب و آبرسانی، راهها و جادهها و علائم راهنمایی رانندگی و خودروها و وسایل حمل و نقل عمومی را تخریب کرده است که نمیتواند و بدون بازگشت آنها به وضعیت قبل امکان ازسرگیری فعالیت های اقتصادی وجود ندارد.بازسازی زیرساخت ها از اولویت هر طرحی در بازسازی غزه است؛ همان طور که بخش مسکن هم باید بازسازی شود و اهمیت آن کمتر نیست؛ خانههایی که در جنگ تخریب شده است. حجم تخریب زیرساختهای مسکونی هم بسیار زیاد است. سه چهارم نوار غزه کاملا تخریب شده است؛ از همین رو بازگشت به زندگی طبیعی با مشکل بزرگی مواجه است. بازگشت تجارت و صنعت با مانع بزرگی روبه رو هست آوارها در خیابانهای غزه انباشته شدهاند.
در نوار غزه بیش از 60 میلیون تن آوار انباشته شده است و این مانعی در بازسازی نوار غزه است از همین رو مشکلات بزرگی در خصوص زیرساختها در سایه آوارها وجود دارد اسرائیل تا به این لحظه با ورود هر گونه تجهیزات سنگین برای آواربرداری موافقت نکرده است. آواربرداری نیاز به بولدزور و کامیونهای کافی دارد شهرداریهای نوار غزه برای بازگشایی راهها و بازگشت حیات طبیعی با چالشهای زیادی مواجه هستند.همچنین اسرائیل تا این لحظه بیش از نیمی از نوار غزه را تحت عنوان منطقه زرد تحت کنترل خود گرفته است و با بازگشت شهروندان به خانههای خود در این مناطق مخالفت میکند. این مشکلات مربوط به زیرساختها است؛ در خصوص نیروگاه غزه باید گفت اسرائیل بیش از 90 درصد شبکههای برق در نوار غزه را نابود کرده است و از همین قطعی خطوط برق منجر به تاریکی در شب در نوار غزه شده است.از همین رو در حال حاضر نوار غزه برق ندارد و تنها برخی افراد خودشان پنلهای خورشیدی را برای تامین برق راه انداخته اند که البته اکثر این پنلهای خورشیدی در جریان جنگ توسط اسرائیل نابود شد. از همین رو مردم حتی در شارژ موبایل خود هم با مشکلات زیادی مواجهند برای شخص خود من هم همین گونه است شارژ موبایل برای صحبت کردن با شما هم با مشکل زیاد تامین شده است.تامین اینترنت هم با مشکلات زیادی مواجه است در اکثر مناطق اینترنت وجود ندارد و آنتن آن قطع شده است برای مثال خود من امروز مسافت زیادی را طی کردم تا به اینجا بیایم که اینترنت فراهم است.
بازسازی در گرو بازشدن گذرگاههاست
فارس: آیا هیچ طرح رسمی یا بین المللی آشکاری برای بازسازی غزه وجود دارد طرفهای بینالمللی یا منطقهای که آمادگی خود را برای بازسازی اعلام کردهاند چه کسانی هستند؟ابوقمر: تا این لحظه هیچ طرف رسمی از آمادگی خود برای بازسازی غزه نگفته است و ما نمیتوانیم فراموش کنیم که اسرائیل از سال 2006 با بازسازی غزه مخالفت کرده است و تا زمانی که این مخالفت اسرائیل وجود دارد بازسازی غزه ممکن نیست، حتی اگر همه دنیا برای بازسازی غزه به توافق نظر برسند از همین رو می بایست این وتوی اسرائیل برداشته شود تا عملیات بازسازی نوار غزه شروع شود.این از یک سو، اما از سوی دیگر اسرائیل آنروا یعنی آژانس آوارگان سازمان ملل را از هر گونه اقدام برای بازسازی واقعی نوار غزه محروم کرده است و نهادهای دیگر هم نمی توانند به این ماموریت خود عمل کنند و این امر مانعی بر سر بازسازی است.
سناریوهای بازسازی غزه
در خصوص عملیات بازسازی دو سناریو مطرح است؛ سناریوی خوش بینانه این است که اسرائیل گذرگاهها را باز کند تا غزه بازسازی شود یعنی شش گذرگاه غزه بازگشایی شود و حمایتهای مالی لازم برسد و اسرائیل اجازه راه اندازی کارخانههایی برای بازیافت آوارها و استفاده مجدد از آنها در ساخت و ساز را بدهد.در این صورت نوار غزه ظرف کمتر از 5 ساعت بازسازی کامل خواهد شد یعنی بخشهای اسکان، کشاورزی صنعت و غیره همه بازسازی خواهد شد. اما سناریوی بدبینانهای که ما فلسطینیان نوار غزه نسبت به آن نگران هستیم است که نیت بازسازی وجود داشته باشد و اسرائیل تنها از دو گذرگاه اجازه ورود محدود مصالح را بدهد و هزینهای که سازمان ملل 70 میلیارد دلار برای بازسازی نوار غزه برآورد کرده تامین نشود؛ در این صورت تنها شاید برخی مناطق بازسازی شود و مناطق دیگری جا بمانند که در این صورت بازسازی نوار غزه 20 سال طول میکشد.در حال حاضر بیش از 10 هزار واحد مسکونی در نوار غزه از سال 2014 کاملا تخریب شده است یعنی از زمانی که اسرائیل جنگ 50 روزه را علیه نوار غزه به راه انداخت و این خانه ها هنوز بازسازی نشده است یعنی بعد از 11 سال بیش از 10 هزار واحد مسکونی بازسازی نشده بود آن وقت چگونه میتوانیم از بازسازی هزاران واحد مسکونی دیگری صحبت کنیم که در این جنگ 2 ساله تخریب شده است.
فارس: وضعیت گردش پول در نوار غزه بهتر شده است؟ابوقمر: ازارهای نوار غزه با آشفتگی بیسابقه مالی روبهروست، بهطوری که پول نقد فرسوده، کمبود شدید پول خرد و گسترش پرداختهای الکترونیکی ناقص بر معاملات حاکم شده است. جنگ چرخه طبیعی گردش پول را مختل کرده و برآوردها نشان میدهد بیش از ۷۰ درصد اسکناسهای در گردش آسیب دیدهاند.در این شرایط، تقاضا برای سکه و پول خرد بیش از ۳۰۰ درصد افزایش یافته و استفاده از پرداخت الکترونیکی حدود ۶۴ درصد رشد کرده، اما محدودیتهای بانکی، تأخیر یا توقف انتقال پول و ترس تجار از مسدود شدن حسابها، این روش را به راهحلی ناپایدار تبدیل کرده است. خرید و فروش اسکناسهای فرسوده با قیمتی کمتر از ارزش واقعی، نشانه کاهش اعتماد به پول رایج و شکلگیری یک نظام پرداخت غیررسمی و بحرانمحور در بازارهای غزه است.مجموعه این عوامل باعث شده بازارها هرچند بهصورت روزمره فعال بمانند، اما از حداقل ثبات لازم برای یک فعالیت اقتصادی سالم برخوردار نباشند. آنچه امروز در غزه جریان دارد، شکلگیری یک نظام پرداخت غیررسمی و جایگزین است که نه بر پایه سیاستگذاری، بلکه از سر اجبار به وجود آمده است؛ نظامی که در آن عدهای به پرداخت الکترونیکی، گروهی به پول خرد و برخی دیگر به تجارت پول فرسوده متکی هستند.برای خروج از این چرخه بحران، غزه نیازمند یک برنامه روشن و فوری است؛ برنامهای که شامل جمعآوری و جایگزینی اسکناسهای فرسوده، تأمین پول خرد، تسهیل افتتاح حسابهای بانکی برای کسبه خرد و کاهش محدودیتهای بانکی در انتقال پول باشد. در غیر این صورت، بازارها همچنان بر اساس منطق بحران حرکت خواهند کرد، نه یک نظام اقتصادی باثبات که امکان ادامه طبیعی زندگی را برای مردم فراهم کند.#اقتصاد_سرائیل
10:42 - 29 آذر 1404
نظرات کاربران
بازگشایی جادههای سوادکوه پس از بارش برف/ آمادهباش ستاد مدیریت بحران
تخت جمشید میزبان آیین ملی شب یلدا- مدارس و دانشگاههای اصفهان فردا حضوری است
- چند خبر کوتاه از ورزش قزوین
ثبت نام ۱۰ میلیون نفر برای خرید محصولات ایران خودرو- تأکید بر تسریع راهاندازی روستابازار کنگاور برای دهه فجر
- ادارات و مراکز آموزشی کرمان یکشنبه با ۲ ساعت تاخیر آغاز به کار می کنند
منابع دیگر
