گزارش شده است که این پیشنهاد به دست مقامهای ارشد دولت دونالد ترامپ، از جمله جارد کوشنر و استیو ویتکاف، تدوین شده و اجرای آن در یک بازه ۱۰ ساله حدود ۱۱۲.۱ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. در این طرح، شهر جدید رفح با نام «نیو رفح» بهعنوان مقر دولت و شهر غزه نیز بهعنوان یک «شهر هوشمند» پیشرفته تصور شده است.
بر اساس گزارشی که روز جمعه ۱۹ دسامبر (۲۸ آذر ۱۴۰۴) منتشر شد، واشنگتن به برخی کشورهایی که ممکن است تمایل داشته باشند تا بهعنوان حامیان مالی مشارکت داشته باشند، یک طرح پیشنهادی برای بازسازی باریکه جنگزده غزه و تبدیل آن به یک مقصد ساحلی لوکس و پیشرفته به لحاظ فناوری، ارائه کرده است.
روزنامه والاستریت ژورنال به نقل از مقامهای آمریکایی گزارش داد که این پروژه که هزینه آن در ۱۰ سال نخست ۱۱۲.۱ میلیارد دلار برآورد میشود، طی ۴۵ روز گذشته توسط تیمی به رهبری جارد کوشنر، داماد رئیس جمهوری آمریکا و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آقای ترامپ در أمور خاورمیانه، تدوین شده است.
طرحی با برچسب «حساس اما غیرمحرمانه»
بر اساس گزارش، آمریکا در گام نخست متعهد خواهد شد که این طرح را با اختصاص ۶۰ میلیارد دلار «پایهگذاری» کند و انتظار میرود که با پیشرفت مرحلهای اجرای آن، رفته رفته بتوان بخشی از هزینهها را از خود غزه تامین کرد.
این طرح در ۳۲ اسلاید پاورپوینتی و با برچسب «حساس اما غیرمحرمانه» به کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس، ترکیه و مصر ارائه شده است و شامل یک برنامه چهارمرحلهای برای پاکسازی آوارها، بازسازی باریکه غزه و بیرون آوردن مردم غزه از فقر است.
آقای ترامپ در اوایل سال جاری میلادی، ایدهای را مطرح کرد که بر مبنای آن، آمریکا مدیریت و بازسازی باریکه غزه را برعهده گیرد تا آن را به «ریویرای خاورمیانه» تبدیل کند و ساکنان فلسطینی نیز بهطور دائمی از آنجا جابجا خواهند شد.
ریویرای خاورمیانه
وجه تسمیه «ریویرا» برای غزه از سوی آقای ترامپ برگرفته از معنای تاریخی و فرهنگی این واژه در سواحل مدیترانه است. ریویرا که ریشه در لاتین «ripa» به معنای «ساحل» دارد، نماد لوکس بودن، گردشگری و زندگی ساحلی است، اما کاربرد آن برای غزه با واقعیت وضعیت انسانی و اجتماعی غزه همخوانی ندارد.
پیشنهاد ساخت «ریویرای خاورمیانه» در ماه فوریه با واکنش منفی چند کشور روبهرو شد، اما از سوی دولت اسرائیل مورد استقبال قرار گرفت.
این نقشه راه ۲۰ ساله در چهار مرحله اجرا خواهد شد؛ ابتدا بازسازی از جنوب باریکه یعنی در مناطق رفح و خانیونس آغاز میشود و سپس به اردوگاههای مرکزی منتقل میشود و در نهایت با شهر غزه در شمال به پایان میرسد.
این طرح شامل پاکسازی آوارها، بمبهای عملنکرده و تونلهای حماس است و همزمان پناهگاههای موقت و مراکز درمانی برای ساکنان غزه فراهم خواهد شد، هرچند والاستریت ژورنال اشاره کرده که مشخص نیست مردم در طول اجرای بازسازی دقیقا در کجا سکونت خواهند داشت.
طبق گزارش، سپس ساخت واحدهای مسکونی دائم، تأسیسات عمومی و زیرساختها آغاز خواهد شد.
«ریویرای درخشان» با ساخت واحدهای لوکس پنتهاوس
پس از پایان اقدامات اولیه و ضروری، ساخت واحدهای لوکس پنتهاوس که بخشی از پروژه «ریویرای درخشان» محسوب میشوند، به همراه خطوط حملونقل ریلی پیشرفته آغاز خواهد شد.
یکی از اسلایدهایی که والاستریت ژورنال آن را رویت کرده است، تحت عنوان «نیو رفح» ارائه شده و این طرح شهر را بهعنوان «مقر حکمرانی» باریکه غزه تصور میکند. «آنها در شهری با بیش از ۱۰۰ هزار واحد مسکونی، ۲۰۰ مدرسه یا بیشتر و بیش از ۷۵ مرکز درمانی و ۱۸۰ مسجد و مراکز فرهنگی زندگی خواهند کرد.»
اسلاید دیگری، غزه را بهعنوان «شهر هوشمند» با حکمرانی و خدمات مبتنی بر فناوری بازتصور میکند.
طبق گزارش، تا پایان سال دهم، ۷۰ درصد از سواحل غزه باید وارد چرخه اقتصادی و کسب درآمد شود و پیشبینی شده که این منطقه بتواند بیش از ۵۵ میلیارد دلار بازده سرمایهگذاری بلندمدت بهدست آورد.
نظامیزدایی حماس
در این طرح با حروف درشت و قرمز تأکید شده است که حماس باید «تمام سلاحها و تونلها را نظامیزدایی و غیرفعال کند»، امری که تاکنون این گروه به آن تن نداده است.
هم اسرائیل و هم ایالات متحده تأکید کردهاند که حماس باید پیش از آغاز بازسازی غزه خلع سلاح شود. مقامهای دولت ترامپ به والاستریت ژورنال گفتهاند که اگر شرایط امنیتی اجازه دهد، این طرح میتواند ظرف دو ماه آینده آغاز شود.
بر اساس گزارش والاستریت ژورنال، این طرح در میان مقامهای آمریکایی با نظرات متفاوتی مواجه شده است؛ برخی نسبت به اینکه حماس سلاحهای خود را واگذار کند و در نتیجه امکان اجرای طرح فراهم شود، یا حتی اینکه کشورهای حامی بالقوه این پیشنهاد را تأمین مالی کنند، ابراز تردید دارند.
برخی دیگر این طرح را «تفصیلیترین و خوشبینانهترین» برنامه تاکنون برای آینده احتمالی غزه میدانند.
طرحی با حضور قطر، مصر و ترکیه
این گزارش در حالی منتشر شد که قرار بود آقای ویتکاف روز جمعه در شهر ساحلی میامی آمریکا با مقامهای ارشد قطر، مصر و ترکیه دیدار کند تا درباره مرحله دوم آتشبس غزه گفتگو شود.
این چهار کشور معتقدند که هم اسرائیل و هم حماس عمدا از اجرای مرحله دوم توافق آتشبس خودداری میکنند و درصدد هستند تا یک راهبرد مشترک برای وادار کردن هر دو طرف به پیشبرد توافق تعیین کنند.
در مرحله دوم توافق، اسرائیل باید از مواضع خود در غزه عقبنشینی کند، اداره نوار غزه به یک مرجع موقت واگذار شود و یک نیروی بینالمللی برای تثبیت اوضاع مستقر گردد.
با این حال، پیشرفت در حرکت به سوی این مرحله از توافق تاکنون کند بوده و آتشبس همچنان شکننده است و هر دو طرف به نقض آن متهم میشوند. اسرائیل هفته گذشته فرمانده ارشد حماس، رائد سعد، را در غزه کشت؛ اقدامی که گفته میشود باعث شد ترامپ نسبت به به خطر افتادن آتشبس هشدار دهد.
دولت ترامپ اکنون تمایل دارد مرحله دوم دشوار توافق را آغاز کند، اما شرطی که حماس باید سلاحهای خود را زمین بگذارد، بهعنوان یک مانع مهم مطرح است.
در مرحله سوم توافق آتشبس، بازسازی گستره وسیعی از مناطق غزه آغاز خواهد شد.
