شوک تورم به سفره مردم/ آجیل شب یلدا قسطی شد

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم برخی فروشندگان آجیل، پرداخت اقساطی را پذیرفته‌اند؛ چراکه تعداد زیادی از خریداران دیگر قادر به پرداخت نقدی نیستند.

معاملات آجیل و خشکبار با افت قابل‌توجهی مواجه شده و تهیه آجیل مرغوب عملاً برای بخش بزرگی از مردم از دسترس خارج شده است.

قیمت هر کیلو آجیل یلدایی در بازار‌های شیراز تقریباً بین ۷۵۰ هزار تا نزدیک به دو میلیون تومان متغیر است.

این نرخ‌گذاری و رکود ناشی از افزایش تورم مواد غذایی و افت ارزش پول ملی است.

فعالان صنفی معتقدند فشار‌های اقتصادی و رشد مداوم قیمت‌ها، آجیل را که سال‌ها نماد دورهمی‌های سنتی بود، در نگاه بسیاری به کالایی "لوکس" تبدیل کرده است.

فشار‌های اقتصادی، الگوی مصرف خانواده‌ها را دگرگون کرده است. فروشندگان آجیل برای حفظ حداقل مشتری مجبور شده‌اند به شیوه‌های جدید فروش روی بیاورند. کاهش توان مالی خانوارها، شکل تازه‌ای از خرید را وارد بازار شب یلدا کرده است که نتیجه آن، پذیرش روش‌های غیرنقدی برای اقلامی است که زمانی جزو خرید‌های معمول محسوب می‌شدند.

خانم علمداری که خانواده‌ای ۱۱ نفره دارد، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما نظرش را در خصوص شب یلدای امسال اینگونه بیان کرد: به نظر من شب یلدای امسال بیشتر از اینکه رنگ جشن و دورهمی داشته باشه، تصویر روشنی از فشار اقتصادی روی زندگی مردمه.

وقتی خوراکی‌های ساده‌ای که همیشه جزء جدا نشدنی یلدا بودن از میوه گرفته تا آجیل به قیمت‌هایی می‌رسن که خیلی‌ها باید ازش صرف‌نظر کنن، طبیعی هست که اصل دورهمی هم کمرنگ بشه.

خانم زارع، بانوی جوانی هم در گفت‌و‌گو با ما معتقد است که شب یلدا فقط خوردن نیست؛ جمع‌شدن، خندیدن و حسِ باهم‌بودنه. اما وقتی فشار معیشت ذهن مردم رو درگیر کرده، انرژی و توان این کنار هم بودن هم گرفته می‌شه.

او بیان کرد: امسال برای خیلی‌ها یلدا به جای سفره‌های رنگارنگ، به حساب و کتاب و حذف خرید‌ها خلاصه شده. شاید خیلی خانواده‌ها تصمیم بگیرن ساده بگذرونن، یا حتی فقط با یک تماس تلفنی حال هم رو بپرسن. این خودش نشونه‌ای از این هست که گرونی فقط سفره‌ها رو کوچیک نکرده، بلکه فاصله‌ها رو هم بیشتر کرده.

آقای موسوی که کاسب است و بنگاه‌دار عنوان کرد: به‌نظرم یلدای امسال، بیش از هر چیز، یادآور این واقعیته که مردم هنوز دلشون می‌خواد کنار هم باشن، اما اقتصاد اجازه نمی‌ده مثل قبل جشن بگیرن.

او خاطرنشان کرد: به‌نظر من شب یلدای امسال برای خیلی‌ها دیگه شبیه سال‌های قبل نیست. گرونی خوراکی‌ها جوری شده که نه‌تنها خرید آجیل و میوه سخت شده، بلکه اصل دورهمی هم زیر سؤال رفته. قبلاً بزرگ‌تر‌های فامیل محور این شب بودن؛ خونه‌هاشون محل جمع‌شدن خانواده می‌شد، اما حالا اگه بخوان یک دعوت ساده هم بگیرن، باید تقریباً حقوق یک‌ماه بازنشستگیشون رو خرج سفره شب یلدا کنن.

خانم مسن دیگری در میوه‌فروشی گفت: واقعیت اینه که فشار اقتصادی فقط سبد خرید رو کوچیک نکرده، بلکه مسئولیت مهمونی دادن رو هم از دوش خیلی‌ها برداشته. برای خیلی از بازنشسته‌ها و بزرگ‌تر‌های خانواده، هزینه پذیرایی دیگه قابل مدیریت نیست و همین باعث شده ترجیح بدن یلدا رو ساده یا حتی بی‌مهمونی بگذرونن.

این خانم که هر ساله پذیرای میهمانان جوان زیادی از فامیلش بوده، ادامه داد: یلدای امسال برای خیلی از خانواده‌ها نه با دورهمی‌های شلوغ، بلکه با دلخوری ناگفته و حس نشدن‌ها همراهه؛ شبی که هنوز دوست دارن کنار هم باشن، اما گرونی اجازه نمی‌ده مثل قبل جمع بشن.

گذری هم به چند آجیل فروشی سطح شهر زدیم. مغازه‌هایی که تعداد مشتریان به انگشتان یک دست هم نمی‌رسید.

از جوانی ۳۲ ساله که چند ماهی از زندگی مشترکشان می‌گذشت و تصمیم داشت دو بسته آجیل برای شب یلدا به خانواده اش هدیه کند تا هم کمک کرده باشد و هم این شب آبرومندانه برگزار شود، سوال کردیم که توان خرید چه میزان آجیل دارد؟ گفت: با توجه به گرانی شدید خوراکی‌ها، اگر قرار باشد امسال هم شب یلدا را دور هم بگذرانیم، ناچاریم از بخشی از خوردنی‌هایی که سال‌ها جزو جدانشدنی این شب بوده‌اند صرف‌نظر کنیم و در عین حال خودمان هم به بزرگتر‌ها کمک کنیم.

او تأکید کرد که هزینه‌ها به‌قدری بالا رفته که دیگر امکان چیدن سفره‌های رنگارنگ گذشته برای بسیاری از خانواده‌ها وجود ندارد و ساده‌گرفتن یلدا به یک انتخاب اجباری تبدیل شده و من هم دو کیلو آجیل به سهم خودم گرفتم.

مدیرکل تعزیرات حکومتی استان فارس هم درگفت‌وگو با ما از تشدید نظارت بر بازار شب یلدا سخن گفت.

موسی رهبر با اشاره به اهمیت جایگاه فروشگاه‌های زنجیره‌ای در تأمین مایحتاج ضروری مردم اعلام کرد: نظارت مستمر بر روند عرضه و کنترل قیمت کالا‌های اساسی به‌صورت ویژه در دستور کار قرار دارد. بر این اساس، هرگونه تخلف در زمینه افزایش قیمت، به‌خصوص در محصولات حیاتی سبد مصرفی خانوار، با قاطعیت بررسی شده و با متخلفان برخورد قانونی شدید انجام می‌شود.

به گفته وی، برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای از شیوه‌های نادرست تبلیغاتی برای اقلام شب یلدا استفاده می‌کنند، که بررسی‌ها نشان می‌دهد در مواردی اعلام تخفیف‌های غیرواقعی و اطلاع‌رسانی گمراه کننده باعث سردرگمی و تضییع حقوق مشتریان شده است.

رهبر تصریح کرد: این اقدامات طبق مقررات، تخلف محسوب می‌شود و برخورد قانونی با واحد‌های متخلف در دستور کار قرار دارد.

وی مجدداً تأکید کرد: عرضه کالا‌های مشمول طرح تنظیم بازار شب یلدا نیز تنها باید در چارچوب ضوابط تعیین شده و با قیمت‌های مصوب انجام شود و فروش خارج از شبکه رسمی توزیع یا عدول از نرخ‌های اعلامی با واکنش تعزیرات همراه خواهد بود.

این مقام مسئول از تداوم بازرسی‌های مشترک و سرزده در سطح استان خبر داد و افزود: گشت‌های نظارتی با مشارکت دستگاه‌هایی از جمله سازمان صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی و اتاق اصناف به‌صورت مستمر عملکرد فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای را رصد می‌کنند.

طرح کنترل قیمت‌ها و پیشگیری از تخلفات صنفی در سراسر استان به اجرا درآمده است

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان فارس هم از اجرای برنامه‌ای ویژه برای رصد بازار در آستانه شب یلدا خبر داد و اعلام کرد: این طرح با هدف ساماندهی عرضه کالا، کنترل قیمت‌ها و پیشگیری از تخلفات صنفی در سراسر استان به اجرا درآمده است.

کریم مجرب خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش تقاضا برای خرید اقلامی مانند آجیل، میوه، خشکبار و شیرینی در روز‌های منتهی به شب یلدا، نظارت بر قیمت و کیفیت این کالا‌ها با حساسیت بیشتری دنبال می‌شود. به گفته این مقام مسئول، کنترل بازار کالا‌های پرمصرف در این مقطع زمانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی با اشاره به محور‌های اصلی این طرح افزود: مقابله با گران‌فروشی، کم‌فروشی، عرضه کالا‌های فاقد استاندارد‌های بهداشتی و سایر تخلفات احتمالی در دستور کار قرار دارد. در این راستا، گروه‌های بازرسی صمت با همراهی تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف و اتحادیه‌های صنفی، به‌صورت مستمر وضعیت بازار و نحوه قیمت‌گذاری کالا‌ها را بررسی می‌کنند.

مدیرکل صمت فارس تصریح کرد: حفظ حقوق مصرف‌کنندگان اولویت اصلی این اداره کل است و در صورت احراز هرگونه تخلف، اقدامات قانونی بدون اغماض و در کوتاه‌ترین زمان انجام خواهد شد.

تخلفات با شماره ۳۲۳۴۰۰۰۰ در میان گذاشته شود

حجت جوانمردی، رئیس اتاق اصناف مرکز فارس هم در گفت‌و‌گو با تسنیم به اجرای طرح بازرسی و رصد بازار ویژه بازار شب یلدا اشاره کرد و گفت: اتاق اصناف مرکز استان در قالب این طرح با ۳۵۰ اکیپ بازرسی به صورت روزانه رصد بازار را به انجام می‌رساند و به مردم اطمنان می‌دهیم در این ایام شاهد افزایش قیمت میوه و تره بار و خشکبار و ملزومات شب یلدا نخواهند بود.

وی اعلام کرد که شهروندان می‌توانند هرگونه گزارش و تخلفی را به صورت شبانه روزی با شماره تلفن ۳۲۳۴۰۰۰۰ در میان بگذارند تا سریعا مورد بررسی و رسیدگی قرار بگیرد.

توسعه مراکز عرضه برای دسترسی آسان دنبال می‌شود

احد بهجت‌حقیقی، سرپرست سازمان جهاد کشاورزی استان فارس هم با اشاره به افزایش تقاضای کالا‌های اساسی از جمله برنج، گوشت قرمز، گوشت مرغ و میوه در آستانه شب یلدا، تصریح کرد که تمهیدات لازم برای تأمین به‌موقع کالا‌ها و صیانت از حقوق شهروندان در دست انجام است.

وی همچنین تأکید کرد: محصولات تازه‌خوری و سایر اقلام اساسی باید به‌صورت مستمر از نظر عرضه و تقاضا پایش شوند تا تصمیم‌گیری‌ها، مبتنی بر واقعیت بازار باشد.

بهجت حقیقی با اشاره به همکاری اداره کل تعزیرات حکومتی و شهرداری شیراز گفت: ایجاد و توسعه مراکز عرضه، نه‌تنها برای میوه شب یلدا بلکه برای گوشت و مرغ، با همکاری شهرداری شیراز دنبال می‌شود تا دسترسی شهروندان به اقلام اساسی تسهیل شود.

 حذف برخی اقلام از سفره یلدا به‌معنای کم‌شدنِ میل به باهم‌بودن نیست، بلکه راهی است برای حفظ همان دورهمی‌های کوچک در شرایطی که فشار اقتصادی اجازه خرج‌های سنگین را نمی‌دهد. شاید یلدای امسال ساده‌تر برگزار شود، اما همچنان می‌شود با حداقل‌ها، گرمای کنار هم بودن را حفظ کرد.