بنابر اعلام نیروی دریایی ایالات متحده، این پهپاد موسوم به «لوکاس» از عرشه ناو رزمی ساحلی کلاس یواساس سانتا باربارا در خلیج فارس پرتاب شد.
کرت رنشاو، فرمانده این ناو، در این باره گفت: «نخستین پرتاب موفق لوکاس از یک شناور دریایی، نقطه عطفی مهم در مسیر ارائه سریع توانمندیهای بدونسرنشین مقرونبهصرفه و مؤثر به نیروهای رزمی است. این موفقیت، قدرت نوآوری و همکاری مشترک را در این منطقه حیاتی نشان میدهد.»
پیش از این در سوم دسامبر، فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) از استقرار نخستین اسکادران پهپادهای تهاجمی ارتش آمریکا در خاورمیانه خبر داده بود.
پهپادهای لوکاس که توسط نیروهای آمریکایی در خاورمیانه به کار گرفته میشوند، برد عملیاتی قابلتوجهی دارند و میتوانند با روشهای مختلفی از جمله منجنیق پرتاب، برخاست با کمک راکت و سامانههای زمینی یا خودرویی متحرک به پرواز درآیند.
آقای رنشاو افزود: «این سامانه بدون تردید به تقویت امنیت دریایی و بازدارندگی در منطقه کمک خواهد کرد.»
پهپاد «سامانه تهاجمی بدونسرنشین کمهزینه» یا لوکاس که اکنون توسط تفنگداران دریایی ایالات متحده به کار گرفته شده و در حال توسعه است، عملا یک کپی از پهپاد شاهد ایران به شمار میرود.
در سالهای اخیر از چین و روسیه گرفته تا ترکیه و اوکراین، سرمایهگذاری گستردهای در ساخت پهپادها انجام دادهاند.
در این میان ایران از کشورهای تأثیرگذار در این حوزه بوده است. پهپادهای ارزان و مؤثر شاهد، بهویژه مدلهای انتحاری، به بازیگران اصلی میدانهای نبرد در اوکراین تبدیل شدهاند.
روسیه در جنگ اوکراین به آنها متکی شده و اسرائیل نیز از حضورشان در حریم هوایی خود نگران است، هر چند این کشور در جنگ ۱۲ روزه توانست به گونهای کارآمد با آنها مقابله کند.
همزمان ونزوئلا به ایران اجازه داده کارخانههایی برای تولید این پهپادها در خاک خود احداث کند. در این میان آمریکا نیز توجه آمریکا را به خود جلب کرده است.
البته آمریکا این پهپاد را نخریده و کارخانهای هم برای تولید آن در خاک خود نساخته است. در عوض، یک پهپاد شاهد را بهدست آورده و آن را مهندسی معکوس کرده است.
«ایران ابتدا فناوری پهپادی را از آمریکا گرفت»
باید گفت که پایههای زرادخانه پهپادی ایران در ابتدا از آمریکا بهدست آمده بود. در دسامبر ۲۰۱۱، در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما، واحد جنگ سایبری ایران یک پهپاد آمریکایی آرکیو ۱۷۰ را هک کرد و آن را سالم در داخل خاک ایران به زمین نشاند.
ایران سپس این سامانه را مهندسی معکوس کرد و آن را به پایهای برای نخستین مدلهای شاهد تبدیل ساخت.
از آن نقطه آغاز در سال ۲۰۱۱، تهران مجموعهای جدید از پهپادها، از جمله شاهد-۱۳۶، را توسعه داد. اما اینبار نوبت آمریکا بود که از شاهد-۱۳۶ کپی کند. کارشناسان و همینطور مقامات دفاعی میگویند این پهپاد عملا نسخهای کپیشده از شاهد-۱۳۶ است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
برنامهریزان دفاعی آمریکا امیدوارند نتایج مثبت این آزمایشها به تولید انبوه و سریع این پهپاد منجر شود. قرار است این پهپادها در میدان نبرد و علیه اهداف متحرک، مانند خودروها، بهکار گرفته شوند.
علاوه بر این، پنتاگون میخواهد این سامانه دستکم تا حدی خودمختار باشد؛ بهگونهای که پهپاد بتواند اهداف را شناسایی کرده و بهطور مستقل به آنها حمله کند.
در چارچوب تلاش دولت ترامپ برای سادهسازی روند کند و پیچیده خرید تسلیحات در پنتاگون، پهپاد لوکاس قرار است توسط چندین تولیدکننده و در مقیاس وسیع ساخته شود.
مقامهای پنتاگون این رویکرد را با تولید کشتیهای «لیبرتی» در دوران جنگ جهانی دوم مقایسه کردهاند.
لوکاس بهعنوان سامانهای با فناوریهای پیشرفته و قیمت نسبتا پایین به تصمیمگیران دفاعی آمریکا معرفی شده است. هر واحد از این پهپاد حدود ۳۵ هزار دلار قیمت دارد و اگر حتی نیمی از انتظارات پنتاگون را برآورده کند، میتواند به سامانهای تعیینکننده و «تغییردهنده بازی» تبدیل شود.
این سامانه از هماکنون نتایج امیدوارکنندهای نشان داده و بهاحتمال زیاد به سلاح اصلی بعدی تفنگداران دریایی آمریکا تبدیل خواهد شد.
اگر آزمایشهای این پهپادهای بالدلتا به همان اندازه موفق باشند که به نظر میرسند، احتمالا در آینده نهچندان دور، نمونههایی از این پهپادها بر فراز میدانهای نبرد اروپا، خاورمیانه، منطقه هند-اقیانوس آرام و حتی آمریکای لاتین دیده خواهند شد.
