نواف سلام، نخستوزیر لبنان، روز شنبه گفت مرحله نخست طرح «تمرکز و جمعآوری سلاح» که به مناطق جنوب رود لیتانی مربوط میشود، تنها چند روز تا تکمیل فاصله دارد. به گفته او، دولت لبنان آماده ورود به مرحله دوم این طرح، یعنی جمعآوری سلاحها در شمال رود لیتانی، بر اساس برنامهای است که ارتش لبنان و به دستور دولت تدوین کرده است.
این در حالی است که حزبالله تاکید دارد با هرگونه طرح در خصوص خلع سلاح این گروه مخالف است و تا زمانی که حملات اسرائيل ادامه دارد، خلع سلاح اشتباه است.
لبنان برای اجرای مفاد آتشبس مورد حمایت آمریکا، که در نوامبر ۲۰۲۴ به جنگ بیش از یکساله میان اسرائيل و حزبالله پایان داد، تحت فشار شدید واشنگتن و تلآویو قرار دارد. بر اساس این توافق، گروه حزبالله که مورد حمایت ایران است، باید از مناطق جنوبی لبنان خلع سلاح شود.
دفتر نخستوزیر لبنان اعلام کرده نواف سلام این موضع را پس از دیدار با سیمون کرم، مذاکرهکننده ارشد غیرنظامی لبنان در کمیته نظارت بر آتشبس، مطرح کرده است. این کمیته برای نخستین بار از دهه ۱۹۸۰، شاهد حضور نمایندگان غیرنظامی لبنان و اسرائيل در گفتوگوهای مستقیم بوده است.
مخالفتها در ایران هم با خلع سلاح حزبالله جدی است. احمد وحیدی، از فرماندهان پیشین پیشین سپاه پاسداران با اشاره به اینکه کسی جرات ندارد حزبالله را خلع سلاح کند، افزود: «مدتهاست مینشینند و برمیخیزند و صحبت میکنند که حزبالله باید خلع سلاح شود، اما جرأت چنین کاری را ندارند؛ چون میدانند اگر وارد جنگ زمینی شوند، بیتردید نتیجه به نفع حزبالله خواهد بود، چرا که حزبالله آنها را در زمین منکوب کرده است.»
طرح پنجمرحلهای خلع سلاح
بر اساس اطلاعات منتشرشده، طرح ارتش لبنان برای خلع سلاح حزبالله پنج مرحله دارد. این طرح از مناطق جنوب رود لیتانی، همجوار با مرز اسرائيل، آغاز میشود و سپس به شمال لیتانی، حومه جنوبی بیروت، منطقه بقاع در شرق لبنان و در نهایت سایر مناطقی که احتمال وجود زیرساخت یا تسلیحات حزبالله در آنها مطرح است، گسترش مییابد. این برنامه همچنین شامل استقرار هزاران نیروی نظامی اضافی ارتش لبنان در جنوب کشور است.
ارتش لبنان در روزهای اخیر اعلام کرده چندین انبار تسلیحاتی و تونل متعلق به حزبالله را کشف کرده و برخی از این تاسیسات برای برچیدن کامل به چند روز زمان نیاز دارند. همچنین با دریافت اطلاعات از کمیته نظارت بر آتشبس، بازرسیهایی در املاک خصوصی انجام شده است. ارتش لبنان تاکید کرده این اقدامات برای جلوگیری از حملات هوایی اسرائيل به این اهداف صورت میگیرد.
ادامه تنش با وجود آتشبس
با وجود توافق آتشبس، دو طرف بارها یکدیگر را به نقض آن متهم کردهاند. اسرائيل به طور علنی تلاشهای ارتش لبنان برای خلع سلاح حزبالله را ناکافی دانسته و در هفتههای اخیر حملات هوایی خود به جنوب لبنان و حتی بیروت را افزایش داده است. تلآویو هشدار داده در صورت تعلل لبنان در اجرای تعهداتش، «اقدامات لازم» را انجام خواهد داد.
در مقابل، حزبالله که پس از جنگ اخیر به طور محسوسی تضعیف شده، همچنان با تحویل کامل سلاحهای خود مخالفت میکند و میگوید تا زمانی که حملات هوایی اسرائيل ادامه دارد، خلع سلاح اشتباه است. این گروه تاکید دارد که تعهدات خود را با تحویل سلاحها در جنوب رود لیتانی انجام داده است.
حمایت خارجی از ارتش لبنان
نواف سلام در عین حال بر ضرورت تامین حمایتهای مالی و لجستیکی لازم برای ارتش لبنان تاکید کرده است. قرار است در ماه فوریه کنفرانسی در پاریس با هدف حمایت از ارتش لبنان که با بحران شدید مالی روبهروست، برگزار شود.
تصمیم کابینه لبنان در ماه سپتامبر برای تایید رسمی طرح ارتش جهت خلع سلاح حزبالله، اقدامی کمسابقه تلقی میشود؛ تصمیمی که هدف آن پایان دادن به دههها دوگانگی نظامی در لبنان و تثبیت انحصار سلاح در دست دولت عنوان شده است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
با این حال، ناظران هشدار میدهند مرحلههای بعدی خلع سلاح، بهویژه در صورت ادامه مخالفت حزبالله، با چالشهای جدی سیاسی و امنیتی همراه خواهد بود و میتواند لبنان را بار دیگر در آستانه رویارویی نظامی با اسرائيل قرار دهد.
