عدالت آموزشی یا تبعیض معکوس؛ جدال بر سر بورس‌های دکتری در دانشگاه‌های انگلیس

دانشگاه‌های انگلیس با اختصاص دادن بخشی از فرصت‌های دکتری به دانشجویان اقلیت‌های قومی، تلاش دارند کم‌نمایندگی تاریخی در نظام آموزش عالی را جبران کنند؛ سیاستی که در کنار حمایت برخی دانشگاه‌ها و سیاست‌گذاران، با انتقادهایی درباره شایسته‌سالاری، انگ‌زنی و مبنای حقوقی آن روبه‌رو شده است.

خلاصه خبر

به گزارش ایسنا، به نقل از Times Higher Education، در سال‌های اخیر، دانشگاه‌های متعددی در انگلیس بورس‌های دکتری‌ای را معرفی کرده‌اند که یا به‌طور کامل برای دانشجویان اقلیت قومی رزرو شده‌اند یا در آنها شرایط ترجیحی برای این گروه‌ها در نظر گرفته می‌شود.

این سیاست‌ها عمدتا در چارچوب بورس‌های شورای پژوهش هنر و علوم انسانی (AHRC) اجرا شده و شامل دانشگاه‌هایی مانند بیرمنگام، ساسکس، استرلینگ و شرق آنگلیا می‌شود. برخی از این برنامه‌ها تنها برای متقاضیانی باز هستند که خود را سیاه‌پوست یا از اقلیت‌های قومی معرفی می‌کنند و در برخی موارد حتی در مرحله مصاحبه به طرح‌های پژوهشی این داوطلبان وزن بیشتری داده می‌شود.

حامیان این رویکرد، از جمله مدیران دانشگاهی و برخی سیاست‌گذاران، استدلال می‌کنند که نظام دکتری انگلیس دچار نابرابری‌های ساختاری عمیق است. آنها به آمارهایی اشاره می‌کنند که نشان می‌دهد سهم استادان و پژوهشگران سیاه‌پوست و اقلیت‌های قومی در بالاترین سطوح دانشگاهی بسیار ناچیز است.

از دید آنان، عواملی مانند دسترسی نابرابر به شبکه‌های علمی، فرصت‌های پژوهشی محدود، شکاف‌های آموزشی و تعاریف محدود از «شایستگی» باعث شده بسیاری از استعدادهای بالقوه هرگز به مرحله دکتری نرسند. در این چارچوب، سهمیه‌ها نه نقض شایسته‌سالاری، بلکه اصلاح یک نظام از پیش ناعادلانه تلقی می‌شوند. مدافعان همچنین تاکید می‌کنند که این سیاست‌ها بر اساس قانون برابری ۲۰۱۰ طراحی شده و لزوما به معنای کاهش استانداردهای علمی نیست.

در مقابل، منتقدان این سیاست‌ها هشدار می‌دهند که فاصله گرفتن از ارزیابی صرفا مبتنی بر شایستگی می‌تواند پیامدهای منفی جدی داشته باشد. برخی استادان دانشگاه معتقدند حتی اگر سهمیه‌های قومی از نظر قانونی مجاز باشند، ابزارهایی خام و مشکل‌زا هستند که می‌توانند به انگ‌زنی علیه خودِ دانشجویان اقلیت منجر شوند.

به باور آنان، این سیاست‌ها این تصور را تقویت می‌کند که افراد منتخب نه به دلیل توان علمی، بلکه به دلایل هویتی انتخاب شده‌اند؛ تصوری که هم به اعتبار علمی آنان لطمه می‌زند و هم پیش‌داوری‌های موجود را بازتولید می‌کند.

به عنوان مثال، ابهیشک ساها، استاد ریاضیات در دانشگاه کوئین مری لندن در این باره می‌گوید: علاوه بر مسائل بنیادین عدالت، حتی قانع نشده‌ام که این کار لزوما به نفع گروه جمعیتی‌ای باشد که قرار است از آن بهره‌مند شود. چنین رویه‌هایی این پیام را به دانشجویان منتخب می‌دهد که به دلایلی غیر از شایستگی انتخاب شده‌اند.

انتهای پیام 

نظرات کاربران
ارسال به صورت ناشناس
اخبار داغ