بحران تمدن غرب از درون

تحولات بزرگ تاریخی همواره تدریجی و ریشه‌دارند و هیچ دگرگونی عمیقی ناگهانی رخ نمی‌دهد. آنچه امروز در جهان دیده می‌شود، مجموعه‌ای از بحران‌های تصادفی نیست، بلکه نشانه‌های انباشته‌شده فرایندی تاریخی است؛ فرایندی که در آن، تمدن مبتنی بر قدرت و ثروتِ جداشده از معنا، به مرحله بازخواست درونی رسیده است. همان‌گونه که امام خمینی(ره) هشدار می‌دادند، تمدنی که خدا و معنویت در آن به حاشیه رانده شود، هرچند در ظاهر مقتدر باشد، سرانجام توان پایداری خود را از دست خواهد داد.بحران‌های اجتماعی، اخلاقی و هویتی غرب را نمی‌توان صرفاً به ناکارآمدی سیاست‌ها یا نوسان‌های اقتصادی تقلیل داد. این بحران‌ها، ریشه در مبانی انسان‌شناختی تمدنی دارند که انسان را به موجودی مصرف‌کننده و قدرت‌طلب فروکاسته است. تاریخ، میدان آزمون اندیشه‌هاست و مکاتبی که خود را پایان تاریخ معرفی می‌کردند، امروز ناچار به بازنگری در ادعاهایشان شده‌اند. پرسش اصلی زمانه ما، نه صرفاً جابه‌جایی قدرت‌ها، بلکه پرسش از «جهت حرکت تاریخ» و امکان عبور بشر از ایدئولوژی‌های مادی به افقی تازه از معناست.