آیا صداوسیما سخنرانی علم‌الهدی درباره «ترور ابراهیم رئیسی توسط اسرائیل» را سانسور کرد؟

منبع تصویر، Tasnim

    • نویسنده, فرزاد صیفی‌کاران
    • شغل, راستی‌آزمایی بی‌بی‌سی

بیش از یک سال پس از سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور سابق ایران و همراهانش، این حادثه همچنان محل گمانه‌زنی و طرح سناریوهای مختلف از ترور و خرابکاری گرفته تا شرایط بد آب‌وهوایی است.

با این حال در تازه‌ترین اظهارنظر در این باره، روز جمعه ۲۸ آذر، کانال رسمی احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد در پیام‌رسان ایتا نقل قولی از آقای علم‌الهدی درباره «ترور ابراهیم رئیسی توسط اسرائیل» با استناد به کتاب «رایحه مرگ، عملیات مهلک موساد در ایران» منتشر کرد.

این نقل قول به همراه عکسی از ابراهیم رئیسی و روی جلد کتاب «رایحه مرگ» با این متن منتشر شد:

«وقتی مردم کشور ما دل‌هایشان به واسطه مقاومت و ایستادن در مقابل دشمن متوجه رئیس جمهور شهید آیت‌الله رئیسی شد، ایشان را متاسفانه با یک حرکت ناجوانمردانه‌ای ترور کردند و در کتابی که اخیرا منتشر کردند، جزییات ترور این شهید خدمت را با جزییات توضیح دادند. امروز نیز مزدوران خود را در مناطقی مانند خراسان جنوبی ـ که کانون محبت و ارادت به آن رئیس‌جمهور شهید بود ـ فرستادند که با توهین و سم‌پاشی، محبوبیت او را بشکنند. این، همان سیاست دشمن برای شکستن قبله دل‌هاست.»

منبع تصویر، Alamolhoda_com

توضیح تصویر، پست کانال رسمی احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد در ایتا

از آنجایی که علم‌الهدی از چهره‌های پرنفوذ جمهوری اسلامی و پدر زن ابراهیم رئیسی هم است، این نقل قول او در رسانه‌های ایران به سرعت بازتاب گسترده‌ای داشت.

برخی رسانه‌ها مانند امتداد و خبرفوری نوشتند که آقای علم‌الهدی این سخنان را در خطبه دوم نماز جمعه گفته، اما صداوسیما این بخش را سانسور کرده است.

ما فیلم خطبه دوم نماز جمعه و متن خطبه آقای علم‌الهدی که در کانال ایتای او منتشر شده را بررسی کردیم و درباره عبارت «ترور ابراهیم رئیسی به دست اسرائیل با استناد به کتاب رایحه مرگ» چیزی وجود ندارد. اما جمله‌های پیشین و پسین اشاره سخنان امام جمعه مشهد درباره «ترور ابراهیم رئیسی به دست اسرائیل» هم در فیلم و هم متن خطبه با آنچه در کانال ایتا منتشر شده یکی است.

برای پخش این فایل لطفا جاوا اسکریپت را فعال یا از یک مرورگر دیگر استفاده کنید.
توضیح ویدئو، بخشی از خطبه نمازجمعه احمد علم‌الهدی درباره ابراهیم رئیسی

ما توانستیم نسخه اصلی پخش شده فیلم خطبه نماز جمعه از شبکه استانی خراسان رضوی را پیدا کنیم. در فیلم اصلی از دقیقه ۳۵:۲۰ پس از اینکه علم‌الهدی می‌گوید «و چهره‌هایی که در عرصه مقاومت قبله دل مردم هستند...» صدا تا دقیقه ۳۵:۳۰، یعنی به مدت ۱۰ ثانیه قطع می‌شود و در ادامه وقتی صدا بازمی‌گردد تصویر در دقیقه ۳۵:۴۰ یک برش کوتاه دارد. مشخص نیست این قطع صدا و برش کوتاه تصویر در این بخش از سخنان امام جمعه مشهد به دلیل نقص فنی در پخش زنده است یا صداوسیما به صورت عمدی آن را سانسور کرده است. آقای علم‌الهدی تاکنون به این موضوع واکنش رسمی نشان نداده است.

با این‌حال بعد از اینکه صدای ویدیو دوباره وصل می‌شود، امام جمعه مشهد درباره محبوبیت ابراهیم رئیسی و تلاش برای خدشه وارد کردن به محبوبیت او سخن می‌گوید و این بخش از صحبت‌های آقای علم‌الهدی با آنچه در کانال ایتا بعد از اشاره به «ترور ابراهیم رئیسی توسط اسرائیل آمده»، هم‌خوانی دارد.

منبع تصویر، KhabarOnline

توضیح تصویر، محل سقوط و بقایای بالگرد ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور سابق ایران

صحبت‌های علم‌الهدی، امام جمعه مشهد با واکنش‌هایی هم همراه بود.

سالار ولایتمدار، نماینده مجلس گفت «ترور شهید رئیسی نه رد شده و نه تأیید و شاید در آینده به این علم برسیم که بالگرد توسط شیوه‌های سایبری سقوط کرده است.»

روح‌الله جمعه‌ای از فعالان سیاسی نزدیک به اصول‌گرایان، در حساب ایکس خود اظهارات علم‌الهدی با استناد به منابع اسرائیلی را «خلاف امنیت ملی و اعتباربخشی به دشمن» خواند و خواستار برخورد قضایی با امام جمعه مشهد شد.

درباره کتاب رایحه مرگ چه می‌دانیم؟

کتاب «رایحه مرگ، عملیات مهلک موساد در ایران» که احمد علم‌الهدی در سخنانش به آن اشاره کرد، توسط شخصی به نام آیزاک گلدن‌اشتاین نوشته شده است. نویسنده کتاب خود را «متخصص امنیت و اطلاعات متولد اسرائیل» معرفی کرده و گفته بخش عمده‌ای از زندگی حرفه‌ایش «سمت‌هایی مرتبط با امنیت ملی و عملیات بین‌المللی» داشته و پس از بازنشستگی اسرائیل را ترک کرده است.

نویسنده کتاب ادعا کرده اگرچه هیچ کتابچه راهنمای عملیات موساد برای استناد عمومی وجود ندارد، اما او «تلاش کرده دکترین آن را از الگوی عملیات‌های موساد علیه ایران استنتاج» کند و سنگ بنای آن «اصول استراتژیک، جنگ روانی و چابکی عملیاتی بی‌امان» است.

اما درباره نویسنده کتاب رایحه مرگ اطلاعات چندانی وجود ندارد و مشخص نیست آیا این نام مستعار است یا نام واقعی نویسنده کتاب.

ناشر کتاب، خصوصی معرفی شده و مشخص نیست. کتاب همچنین شابک یا همان شماره استاندارد بین‌المللی کتاب هم ندارد.

کتاب رایحه مرگ در نوامبر ۲۰۲۵ منتشر شده و فقط به صورت الکترونیکی در گوگل بوکز و آمازون در دسترس است.

حتی در بخش معرفی نویسنده در گوگل بوکز، به اشتباه نام سیمون بکت، نویسنده بریتانیایی آمده است که او هم کتاب رمانی با نام مشابه «رایحه مرگ» دارد و بخشی از زندگی‌نامه‌اش نوشته شده است.

منبع تصویر، Google

توضیح تصویر، بخش درباره نویسنده کتاب رایحه مرگ در گوگل‌بوکز که به اشتباه نام و زندگی‌نامه سیمون بکت، نویسنده بریتانیایی نوشته شده است

فصل نخست کتاب رایحه مرگ، باعنوان «زنجیره‌ای از هم‌زمانی‌ها در ارتفاعات ایران» به سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی و همراهانش پرداخته است.

نویسنده در این فصل از کتاب گفته احتمالا سقوط بالگرد رئیس جمهور ایران «نتیجه عملیات پنهان و حساب شده موساد از طریق اختلال سایبری یا جنگ الکترونیک» است.

در این فصل آمده: «هر عملیاتی در این ابعاد نه با سلاح، بلکه با اطلاعات آغاز می‌شود. برای ماه‌ها، اگر نه سال‌ها، موساد احتمالا تمرکز بی‌امانی بر حلقه درونی رژیم ایران حفظ کرده بود. ارتباطات رئیسی، هرچند بی‌تردید رمزگذاری‌شده و محافظت‌شده بودند، تنها هدف نبودند. آسیب‌پذیری واقعی در اکوسیستم پیرامون او نهفته بود: تیم حفاظت، یگان هوانوردی، و برنامه‌ریزان لجستیکی سفرهایش. تحلیلگران با رویه‌های عملیاتی استاندارد سفر رئیس‌جمهور آشنا بوده‌اند، از نوع بالگردهای مورد استفاده، برنامه‌های نگه‌داری، مسیرهای پروازی ترجیحی، و مهم‌تر از همه، شرایطی که بر اساس آن پروازها تأیید یا متوقف می‌شدند. آن‌ها همچنین تشخیص می‌دادند که رئیسی، که به نوعی به دینداریِ تقدیرگرایانه و بی‌اعتنایی به تشریفات شناخته می‌شد، اغلب علی‌رغم شرایط جوی مرزی بر سفر اصرار می‌ورزید و آن را آزمونی از ایمان یا نمایش عزم و اراده می‌دانست.»

نویسنده اما در انتهای بخش توضیح داده که عنصر اصلی عملیات سقوط بالگرد، شرایط آب و هوایی نامناسب بوده که «بخش هواشناسی موساد می‌توانسته پیش‌بینی دقیقی از آن داشته» باشد.

جدا از اینکه نویسنده کتاب رایحه مرگ برای سناریوهای مطرح درباره سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی هیج سند و مدرکی ارائه نکرده، همزمان در انتهای کتاب هم تاکید کرده که این سناریوها قطعی نیستند: «نویسنده و ناشر تمام تلاش خود را برای اطمینان از صحت اطلاعات مندرج در این اثر به‌کار گرفته‌اند. با این حال، نویسنده و ناشر هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال خطاها، نادقیق‌بودن‌ها یا کاستی‌ها نمی‌پذیرند. اطلاعات همان‌گونه که هست و بدون هرگونه ضمانت ارائه شده است.»

این اولین بار نیست که سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی به اسرائیل نسبت داده می‌شود.

محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، شهریور ماه سال جاری در مصاحبه‌ای گفت که سقوط هلی‌کوپتر ابراهیم رئیسی کار اسرائیل بوده است. اگرچه آقای صدر تاکید کرد برای طرح این ادعا هیچ سندی ندارد، بلکه این تحلیل شخصی اوست.