به گزارش همشهریآنلاین، دکتر فاطمه صمادی، کارشناس مسائل ایران و پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات الجزیره، احتمال ازسرگیری درگیریها یا آغاز یک رویارویی نظامی جدید میان ایران و اسرائیل را بالا دانست و تأکید کرد که سناریوی جنگ همچنان با احتمال قابل توجهی مطرح است؛ بهویژه در شرایطی که حملات پیشین نتوانستهاند به اهداف راهبردی خود، بهخصوص پایان دادن به برنامه هستهای ایران، دست یابند.
صمادی در گفتوگو با برنامه «المسائیه» در الجزیره مباشر گفت که در صورت عدم وقوع تغییرات بنیادین در ساختار سیاسی و راهبردی هر یک از دو طرف، رویارویی میان ایران و اسرائیل «اجتنابناپذیر» خواهد بود. او افزود پیامدهای این تنشها به کشورهای دیگری در منطقه نیز گسترش یافته؛ از جمله ترکیه که اکنون تهدید اسرائیل را بهعنوان مسئلهای مرتبط با امنیت ملی خود تلقی میکند؛ نشانهای از گسترش دامنه تنش در منطقه.
او توضیح داد حملاتی که ایران را هدف قرار دادند نتوانستند برنامه هستهای این کشور را متوقف کنند و افزود که تهران پس از جنگ «دوازدهروزه» وارد مرحلهای شده که آن را «ابهام هستهای» مینامد؛ مرحلهای که در آن اطلاعات دقیقی درباره میزان ذخایر اورانیوم ایران یا سطح خسارت واردشده به تأسیسات هستهای در دست نیست. به گفته او، گزارشهای غربی، آمریکایی و حتی اسرائیلی نیز روایتهایی را که از تحقق اهداف قاطع علیه برنامه هستهای ایران سخن میگفتند، زیر سؤال بردهاند.
ویرانی گسترده در داخل اسرائیل
صمادی همچنین تأکید کرد شیوه پایان یافتن رویارویی قبلی حامل نشانههای مهمی است و گفت گزارشهای اسرائیلی از ویرانی گسترده در داخل اسرائیل حکایت دارد و این تلآویو بوده که پس از استفاده ایران از موشکهایی با قدرت تخریبی بالا در روزهای پایانی درگیری، درخواست توقف جنگ را مطرح کرده است؛ امری که ناتوانی اسرائیل در تحمل هزینههای ادامه جنگ را نشان میدهد.
او در پاسخ به پرسش درباره احتمال بزرگنمایی توانمندیهای هستهای و موشکی ایران گفت که نتانیاهو، بقای سیاسی خود را بر منطق درگیری و جنگ بنا کرده و ممکن است پس از بنبست جنگ غزه بهدنبال گشودن جبههای جدید باشد. با این حال، به گفته صمادی، واقعیتهای میدانی نشان میدهد برنامه موشکی ایران به اندازه برنامه هستهای آسیب ندیده است؛ بلکه ایران بهسرعت خطوط تولید را بازسازی کرده و ذخایر را افزایش داده است.
عملیات گسترده بازسازی
صمادی افزود که بهتازگی به ایران سفر کرده و از نزدیک از برخی مکانهایی که هدف حملات قرار گرفته بودند بازدید کرده است. او تأکید کرد که عملیات بازسازی بسیار گسترده و سریع بوده، بهگونهای که ردیابی آثار ویرانی دشوار است. وی خاطرنشان کرد تهران اکنون آمادگی بیشتری برای تحمل یک ضربه جدید دارد، اما اینبار پاسخ ایران «دردناکتر» خواهد بود.
در خصوص تغییر راهبرد ایران، صمادی توضیح داد که رویارویی اخیر به دوره «جنگ سایه» میان ایران و اسرائیل پایان داد و سطح درگیری را به مواجهه مستقیم ارتقا داد؛ هرچند این جنگ از وجود رخنههای امنیتی قابل توجهی در داخل ایران پرده برداشت
صمادی بر این باور است که رویارویی اخیر از منظر ایران مفید بوده، زیرا امکان آزمون توانمندیها و شناسایی نقاط ضعف، بهویژه در حوزه موشکها و پهپادها، را فراهم کرده است؛ تجهیزاتی که برای نخستین بار در یک نبرد واقعی علیه کشوری با توان نظامی پیشرفته به کار گرفته شدند. این موضوع بار دیگر برنامه موشکی ایران را به کانون توجه و فشار غرب بازگردانده و تلاشهایی برای گنجاندن آن در هر مسیر مذاکرهای احتمالی آینده را تقویت کرده است.
گسترش دامنه درگیری
در خصوص گسترش دامنه درگیری، صمادی هشدار داد که هر رویارویی جدیدی به ایران و اسرائیل محدود نخواهد ماند. او تأکید کرد متحدان منطقهای تهران، با وجود ضرباتی که متحمل شدهاند، از معادله خارج نشدهاند و همچنان توان اثرگذاری دارند؛ هرچند شکل و سطح مشارکت آنها میتواند متفاوت باشد.
در عرصه داخلی ایران نیز، صمادی به وجود بحث و جدل گستردهای درباره شیوه مدیریت این تقابل اشاره کرد؛ میان جریانهایی که بر ضرورت پیوند دادن مواجهه با منافع ملی ایران و میزان هزینهها تأکید دارند و جریانهایی که نبرد با اسرائیل را «وجودی» میدانند و عقبنشینی از آن را نمیپذیرند. او هشدار داد کنار گذاشتن این رویکرد میتواند یکی از پایههای ایدئولوژیک جمهوری اسلامی را تضعیف کند.
صمادی همچنین تأکید کرد جنگ اخیر موجب تغییر در حالوهوای افکار عمومی ایران شده است؛ بهطوری که صداهای مخالف درگیر شدن با اسرائیل کاهش یافته و در مقابل، احساسات ملیگرایانهای تقویت شده که این رویارویی را دفاع از خود ایران میدانند، نه صرفاً حمایت از متحدان یا از مسئله فلسطین. منبع: الجزیره مباشر
