جریمه یک میلیون دلاری فیفا علیه تماشاگران فحاش
کارشناس حقوقی فوتبال به تشریح قوانین فیفا در برخورد با هواداران فحاش پرداخت.
خلاصه خبر
امیر خسروی در گفتوگو با خبرنگار ورزشی خبرگزاری فارس، درباره جایگاه تماشاگران در قوانین انضباطی فوتبال، اظهار داشت: طبق قوانین فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) و همچنین آییننامه انضباطی فدراسیون فوتبال ایران، تماشاگران بهطور صریح جزو اشخاص مشمول مقررات انضباطی محسوب میشوند. بر اساس ماده ۴ آییننامه انضباطی فدراسیون فوتبال ایران، تماشاگران در کنار سایر افراد مرتبط با فوتبال، مشمول رسیدگی انضباطی هستند و رفتار آنها میتواند منجر به اعمال مجازات شود.وی افزود: در آخرین نسخه آییننامههای انضباطی فیفا مربوط به سال ۲۰۲۵ نیز بهطور مشخص به مسئولیت تماشاگرانی که وابسته یا منتسب به باشگاهها هستند اشاره شده است. فیفا تماشاگران را بهعنوان یکی از ذینفعان اصلی فوتبال میشناسد و همین مسئله نشاندهنده اهمیت و خطیر بودن مسئولیت آنها در مسابقات است.کارشناس حقوقی فوتبال درباره مسئولیت باشگاهها در قبال رفتار تماشاگران توضیح داد: طبق ماده ۸۵ آییننامه انضباطی فدراسیون فوتبال ایران، مسئولیت رفتار تماشاگران در بسیاری از موارد «مسئولیت مطلق» است. به این معنا که تفاوتی ندارد رفتار یا تخلف تماشاگر عمدی باشد یا غیرعمدی؛ به محض وقوع تخلف، باشگاه منتسب به آن تماشاگر مسئول شناخته میشود و نمیتواند با استناد به غیرعمدی بودن، از مسئولیت شانه خالی کند.خسروی تاکید کرد: حتی اگر مسابقه در زمین بیطرف برگزار شود، چنانچه بتوان مشخص کرد که تخلف صورتگرفته منتسب به هواداران کدام تیم است، همان تیم بابت رفتار تماشاگران خود مسئول شناخته میشود و با آن برخورد انضباطی صورت میگیرد.
وی اضافه کرد: تمام افرادی که به باشگاهها یا نهادهای وابسته به آنها منتسب هستند، موظفاند به اساسنامهها، مقررات و آییننامهها التزام داشته باشند. اگر فردی از اصول کلی رفتار تخطی کند، این تخلف میتواند به کل مجموعه و باشگاه منتسب شود.کارشناس حقوقی در خصوص بازیکنانی که تماشاگران را تحریک میکنند، تصریح کرد: آییننامههای انضباطی بهصراحت تأکید دارند که بازیکنانی که سکوها و تماشاگران را به نفرتپراکنی، خشونت یا رفتارهای تحریکآمیز سوق میدهند، باید با آنها برخورد جدی شود. ارکان قضایی این اختیار را دارند که این بازیکنان یا افراد محرک را به محرومیتهای سنگین، از جمله حداقل ۱۲ ماه محرومیت، محکوم کنند.خسروی در پاسخ به اینکه اگر خود تماشاگران مرتکب رفتارهای خشونتآمیز یا نفرتپراکن شوند، باید چه برخوردی صورت بگیرد، عنوان کرد: اگر تماشاگر خاطی شناسایی شود، میتوان او را حداقل برای چندین ماه از ورود به ورزشگاهها محروم کرد. معمولاً این محرومیت حداقل شش ماه است و میتواند همراه با جریمه نقدی باشد. این جریمه ممکن است متوجه خود فرد، باشگاه یا مجموعهای شود که او به آن منتسب است.وی درباره شناسایی نشدن تماشاگر خاطی، گفت: در این شرایط، مسئولیت متوجه باشگاه خواهد بود. یکی از مجازاتهای پیشبینیشده در آییننامههای فیفا و فدراسیون فوتبال ایران، محکومیت باشگاه به برگزاری دستکم یک مسابقه بدون حضور تماشاگران است. این دقیقاً همان مفهوم مسئولیت مطلق باشگاهها در قبال رفتار تماشاگران است.
کارشناس حقوقی خاطرنشان کرد: اگر رفتار توهینآمیز، تحریک به خشونت یا نفرت از سوی بازیکنان و مقامات رسمی رخ دهد، به دلیل قابلیت انتساب، مسئولیت آن مستقیماً متوجه باشگاه خواهد بود و محرومیتهای سنگین، از جمله حداقل ۱۲ ماه محرومیت، در نظر گرفته میشود.خسروی درباره جرائم مربوط به توهین و استفاده از الفاظ رکیک، گفت: هرگونه توهین، استفاده از الفاظ رکیک، حرکات ناشایست یا نمایش علائم توهینآمیز، علاوه بر اینکه در مقررات انضباطی فوتبال جرمانگاری شده، طبق قوانین کشور نیز میتواند واجد وصف کیفری باشد. بنابراین در صورت شناسایی فرد خاطی، علاوه بر محرومیتهای ورزشی و جریمههای انضباطی، امکان پیگیری قضایی هم وجود وی تاکید کرد: مقررات فیفا و فدراسیون فوتبال ایران بهروشنی تأکید دارند که رفتار تماشاگران، بازیکنان و مقامات رسمی صرفاً یک موضوع اخلاقی نیست، بلکه دارای تبعات انضباطی، مالی و حتی قضایی است. باشگاهها و فدراسیونهای عضو موظفاند مسئولیت کامل رفتار افراد منتسب به خود را بپذیرند و هیچ تخلفی، چه عمدی و چه غیرعمدی، بدون پیامد نخواهد بود.کارشناس حقوقی فوتبال اضافه کرد: از نظر کیفری، این موضوعات بهصورت کاملاً صریح جرمانگاری شدهاند. افرادی که آغازکننده، محرک یا خطدهنده این رفتارها هستند، در صورت شناسایی، قابلیت تعقیب قانونی دارند. بهویژه در حوزه مباحث نژادپرستانه یا تبعیضآمیز، هرگونه توهین، لفظ یا رفتاری که مبتنی بر نژاد، رنگ پوست، مذهب یا هر عنوان مشابه باشد، چه در قوانین داخلی کشور و چه در آییننامههای انضباطی فوتبال، بهروشنی ممنوع و تخلف محسوب شده است.
خسروی افزود: این تخلفات بهصورت دقیق و مصرح در قوانین و آییننامهها ذکر شدهاند. هم در مقررات داخلی و هم در آییننامههای بینالمللی فیفا، مصادیق رفتارهای تبعیضآمیز و نژادپرستانه مشخص شده و برای آنها ضمانت اجرای قانونی در نظر گرفته شده است. این مقررات تأکید میکنند که این موارد صرفاً توصیه نیست و لازمالاجراست.وی درمورد نحوه برخورد در صورت تکرار چنین تخلفاتی، گفت: در صورت تکرار رفتارهای تبعیضآمیز یا نژادپرستانه، با توجه به دفعات ارتکاب، شرایط وقوع و شدت تخلف، هر یک از مجازاتهای پیشبینیشده در قانون میتواند اعمال شود. این مجازاتها از جریمههای نقدی آغاز شده و میتواند به کسر امتیاز، سقوط به دستههای پایینتر و حتی محرومیتهای سنگینتر منجر شود.کارشناس حقوقی فوتبال درپاسخ به این سوال که اگر داور به دلیل این تخلفات مسابقه را متوقف کند، نتیجه بازی چگونه تعیین میشود، توضیح داد: طبق قوانین داخلی، اگر داور به دلیل رفتارهای نژادپرستانه یا تبعیضآمیز مسابقه را متوقف کند و بازی نیمهتمام بماند، نتیجه مسابقه به ضرر تیمی اعلام میشود که تخلف به هواداران یا عوامل منتسب به آن نسبت داده شده است.خسروی عنوان کرد: در حوزه بینالمللی، آخرین نسخه آییننامه انضباطی فیفا که در سال ۲۰۲۵ بهروزرسانی شده، برخورد بسیار سختگیرانهای با این تخلفات دارد. فیفا تصریح کرده که در صورت وقوع رفتارهای نژادپرستانه یا تبعیضآمیز، باشگاهها یا فدراسیونهای عضو با تبعات بسیار سنگین انضباطی و مالی مواجه خواهند شد.
وی افزود: این رویکرد و مقررات جدید در کنگره فیفا در ماه می ۲۰۲۴ در تایلند تصویب شد؛ کنگرهای که پس از اتفاقات نژادپرستانهای که برای وینیسیوس جونیور، بازیکن رئال مادرید، در یکی از دیدارهای لالیگا رخ داد برگزار شد. به همین دلیل این دستورالعملها به «قانون وینیسیوس» مشهور شدند. این مقررات از اول ژوئن ۲۰۲۵ لازمالاجرا شدهاند و هماکنون نیز در حال اجرا هستند.خسروی درباره میزان جریمههای مالی برای چنین تخلفاتی، عنوان کرد: در مقررات فیفا، حداکثر جریمه مالی معمولاً تا یک میلیون دلار در نظر گرفته شده است، اما در پروندههای مرتبط با نژادپرستی و تبعیض، بهصورت استثنایی سقف جریمه تا پنج میلیون فرانک سوئیس افزایش یافته است. این میزان جریمه برای تأکید بر اهمیت و حساسیت این تخلفات در نظر گرفته شده است.وی افزود: این مقررات تمام افراد مرتبط با مسابقه را در بر میگیرد؛ از تماشاگران گرفته تا بازیکنان، مربیان، مقامات رسمی تیمها، داوران و حتی مسئولان اجرایی. هرگونه رفتار توهینآمیز یا تبعیضآمیز علیه داوران، مقامات مسابقه، بازیکنان یا مربیان میتواند مشمول این مجازاتها شود.کارشناس حقوقی فوتبال تصریح کرد: فیفا یک رویه سهمرحلهای مشخص برای مقابله با رفتارهای نژادپرستانه دارد. در مرحله اول، داور با علامت ضربدر (X) به وقوع رفتار نژادپرستانه واکنش نشان میدهد و مسابقه را متوقف میکند و تذکر داده میشود. اگر این رفتار ادامه پیدا کند، در مرحله دوم مسابقه بهطور موقت تعلیق میشود. در صورت تداوم تخلف، در مرحله سوم بازی بهطور کامل متوقف و خاتمه داده میشود.
خسروی ادامه داد: معمولاً زمانی که بازی به دلیل رفتارهای نژادپرستانه یا تبعیضآمیز متوقف و خاتمه داده میشود، نتیجه مسابقه به صورت ۳ بر صفر به ضرر تیمی اعلام میشود که رفتار توهینآمیز به هواداران یا عوامل منتسب به آن نسبت داده شده است.وی درباره اینکه آیا فیفا نسبت به تخلفات فضای مجازی در حوزه فوتبال هم اقدامی انجام میدهد، گفت: فیفا در فضای مجازی نیز سیاست مشخصی دارد. هرگونه پست، نظر یا کامنت توهینآمیز و تبعیضآمیز علیه بازیکنان، مربیان یا مقامات رسمی با استفاده از فناوریهای روز شناسایی و بهصورت خودکار پاکسازی میشود. این اقدام برای جلوگیری از تداوم نفرتپراکنی در شبکههای اجتماعی انجام میشود.کارشناس حقوقی فوتبال اضافه کرد: در کنار رصد استادیومها، لازم است فضای مجازی نیز با همکاری نهادهای مرتبط مانند پلیس فتا و سایر مراجع ذیصلاح رصد شود تا امنیت روانی جامعه ورزشی حفظ شود و این رفتارهای توهینآمیز در رسانههای دیجیتال نیز کنترل شود.خسروی گفت: در کنار اجرای قاطع قانون، مهمترین راهکار، فرهنگسازی است. باید آموزشهای لازم به تماشاگران، بازیکنان، باشگاهها و مدیران داده شود و فرهنگ سازمانی در فوتبال تقویت شود. همه باید بدانند که اگر چنین تخلفاتی رخ دهد، علاوه بر اینکه در متن قانون و آییننامه پیشبینی شده، تبعات جدی انضباطی، مالی و حتی کیفری به دنبال خواهد داشت.
وی اضافه کرد: مهمترین موضوع این است که این موارد باید بهصورت کاملاً عملی و شفاف برای باشگاهها تشریح شود؛ بهویژه در جلسات میانفصل و پیشفصل. باید بدون هیچ اغماضی به آنها توضیح داده شود که در صورت بروز این تخلفات، مجازاتها و عواقب قانونی حتماً اعمال خواهد شد. این عواقب میتواند شامل کسر امتیاز، محرومیت از مسابقات مختلف و سایر تنبیهات انضباطی باشد. باشگاهها باید بدانند که هیچ تساهلی در این زمینه وجود نخواهد داشت.کارشناس حقوقی درباره تلاش باشگاهها برای توجیه یا تلاش باشگاه برای بخشش رفتارهای نادرست تماشاگران یا حتی بازیکنانشان، گفت: متأسفانه این موضوع بهکرات دیده میشود و کاملاً اشتباه است. باشگاهها بهعنوان متولی نباید به دنبال بخشیدهشدن تماشاگران یا بازیکنان منتسب به خود باشند؛ چه در موارد توهین به داور و چه در استفاده از الفاظ ناشایست. برعکس، باشگاهها باید در ارکان قضایی داخلی خود، بهصورت پیشدستانه و سریع، مجازاتهای لازم را اعمال کنند. این برخورد داخلی نشاندهنده مسئولیتپذیری باشگاه است.خسروی درمورد نوع مجازاتها برای برخورد با تخلفات، تاکید کرد: طیف مجازاتها گسترده است؛ از جریمههای مالی گرفته تا عدم صدور مجوز حضور تماشاگران در ورزشگاهها، کسر امتیاز، محرومیتهای تعلیقی، محرومیتهای بلندمدت و حتی محرومیت مادامالعمر. نکته مهم این است که این محرومیتها باید واقعی و اجرایی باشند، نه صرفاً نمادین.
خسروی درخصوص نقش لیدرها برای کنترل فضای سکوها، تشریح کرد: لیدرهایی که منتسب به باشگاهها هستند، نقش بسیار کلیدی دارند. آنها باید به کنترل سکوها کمک کنند و مانع بروز رفتارهای توهینآمیز و خشونتآمیز شوند، نه اینکه خودشان محرک این رفتارها باشند. باشگاهها باید این لیدرها را آموزش دهند و نسبت به عملکرد آنها پاسخگو باشند.وی در پاسخ به این سوال که آیا هنگام ورود تماشاگران به ورزشگاه میتوان اقدامات پیشگیرانه انجام داد، گفت: قطعاً. هنگام خرید بلیت و ورود به ورزشگاه باید بهصورت شفاف به تماشاگران اعلام شود که هرگونه رفتار توهینآمیز، نژادپرستانه یا تبعیضآمیز، عواقب سنگینی دارد. این اطلاعرسانی هم باید کتبی و هم تصویری باشد تا هیچکس ادعای بیاطلاعی نکند.خسروی درباره نقش رسانهها در این مسیر، توضیح داد: نقش رسانه بسیار کلیدی است. رسانهها باید این پویشها را گسترش دهند و فرهنگ مقابله با فحاشی و تبعیض را نهادینه کنند. در کنار آن، استفاده از فناوریهای نوین برای رصد استادیومها و حتی فضای مجازی ضروری است تا از انتشار الفاظ توهینآمیز جلوگیری شود.وی در پایان تصریح کرد: راهکار اصلی برای مقابله با تخلفات ترکیبی از اجرای قاطع قانون، آموزش، استفاده از فناوری و مسئولیتپذیری باشگاههاست. ما باید به رویکرد «عدم تحمل صفر» برسیم؛ یعنی هیچگونه تابآوری در برابر فحاشی، توهین، نژادپرستی و تبعیض نداشته باشیم. احکام صادره باید دقیق، اجرایی و بازدارنده باشند و در کنار آن، آموزش و فرهنگسازی بهصورت مستمر ادامه پیدا کند تا فضای فوتبال سالم و امن شود.#فیفا#کمیته_انضباطی#هواداران_فحاش
16:38 - 4 دی 1404
نظرات کاربران
