واکنش‌ها به پخش مستند ترانه علیدوستی از بی‌بی‌سی فارسی؛ «شبکه‌های اجتماعی ترانه‌بارون شدند»

پخش مستند ترانه علیدوستی، بازیگر سرشناس سینمای ایران ساخته پگاه آهنگرانی از بی‌بی‌سی فارسی، در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت بازتابی گسترده داشت و بسیاری را به تحسین واداشت. یک کاربر شبکه ایکس در واکنش به سیل پیام‌ها نوشت: «تایم‌لاین ترانه‌بارون شد.»

ترانه علیدوستی در این فیلم برای اولین بار از تصمیمش برای پیوستن به جنبش اعتراضی پس از کشته شدن مهسا امینی، حرف می‌زند؛ از روز بازداشت در خانه و مقابل دختر کوچکش، دوران زندان و سرود خواندن زندانیان برای او در انفرادی و از بین رفتن بخشی از پوستش بر اثر یک بیماری خودایمنی.

این فیلم ۵۰ دقیقه‌ای اولین بار شامگاه چهارشنبه سوم دی ماه از تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی پخش شد و همزمان در کانال یوتیوب بی‌بی‌سی فارسی هم به اشتراک گذاشته شد.

ساعتی پس از پخش مستند، هانا کامکار، خواننده و بازیگر در اینستاگرام خود نوشت: «اگر آب دستتان است بگذارید زمین و این مستند را ببینید.»

نگین کیانی، عکاس، صحنه‌ای از فیلم را در شبکه ایکس بازنشر کرد و نوشت: «این لحظه، این فریم، این حالتِ نشستن، این سرِ بالا، خیلی باشکوه بود.»

پرستو فروهر، هنرمند و فعال حقوق بشر، همین پست خانم کیانی را با هشتگ ترانه و زن، زندگی، آزادی بازنشر کرد.

علی شریفی زارچی،‌ عضو هیئت‌ علمی دانشکده‌ مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف که در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ مدتی اخراج شده بود در شبکه ایکس نوشت: «خانم ترانه علیدوستی، شهامت شما مایه‌ مباهات است.»

سارا لویی، زنی است که از حس خودش هنگام دیدن مستند در شبکه ایکس نوشته است: «تو خندیدی، من اشک ریختم. تو حرف زدی، من بغض کردم. باعث افتخاره هم‌دوره و هم‌درد بودن با تو ترانه.»

در اینستاگرام و شبکه ایکس، هزاران پیام با بازنشر عکس‌ها و بخش‌هایی از این مستند منتشر شد و ترانه علیدوستی را با کلماتی چون شجاع، زیبا، شریف و مردمی توصیف کردند. این مستند در کانال‌های تلگرامی و واتساپی هم منتشر و دست به دست شد.

کانال ادریسی‌ها بدون اشاره به بی‌بی‌سی فارسی، این مستند را در تلگرامش بازنشر کرد و نوشت: «برای ثبت در تاریخ، محبوبیت را نمی‌توان به بند کشید و آنکه کنار مردم بایستد جاودان می‌شود.»

توضیح تصویر، از سمت راست: امید جلیلی، مسیح علی‌نژاد و نازنین متین‌نیا از جمله چهره‌هایی بودند که در حساب‌های خود در شبکه‌های اجتماعی، این مستند و ترانه علیدوستی را ستودند

مسیح علی‌نژاد،‌ روزنامه‌نگار و فعال سیاسی، که طی سال‌های اخیر، کارزارهایی در مخالفت با حجاب اجباری داشته، در اینستاگرامش نوشت: «مستند جدیدی از زندگی ترانه علیدوستی به کارگردانی پگاه آهنگرانی از بی‌بی‌سی فارسی منتشر شده است که لحظه به لحظه‌اش شجاعت و زیبایی‌ست. ترانه علیدوستی در این مستند از خودش و از آنچه بر سرش رفت و از زنان و انقلاب زن زندگی آزادی می‌گوید. او می‌گوید دیگر تن به حجاب اجباری نخواهد داد و در هیچ شرایطی دیگر با حجاب بازی نخواهد کرد.»

خانم علی‌نژاد همچنین نوشت:‌ «سینماگرانی مانند کتایون ریاحی، فاطمه معتمدآریا، افسانه بایگان، هنگامه قاضیانی، پگاه آهنگرانی، شبنم فرشادجو، شیوا ابراهیمی، مریم بوبانی، دنیا مدنی، شراره دولت‌آبادی، خزر معصومی، آبان عسکری، سحر زکریا، مریم پالیزبان، باران کوثری، پانته‌آ بهرام، شقایق دهقان، آناهیتا همتی، رویا نونهالی، آزاده صمدی، ویشکا آسایش و همه آنانی که حامی انقلاب زن زندگی آزادی و در کنار مردم بودند.»

⁨ ⁨

منبع تصویر، roshi_rouzbehani

توضیح تصویر، طرحی که روشنک روزبهانی، نویسنده و تصویرگر ساکن بریتانیا سه سال پیش درباره ترانه علیدوستی کشیده بود و حالا به مناسبت پخش این مستند دوباره آن را بازنشر کرده است

روشنک روزبهانی،‌ هنرمند نقاش، تصویرگر و نویسنده ساکن بریتانیا،‌ طرحی را که سه سال پیش درباره ترانه علیدوستی کشیده بود، بازنشر کرد و نوشت: «این تصویر را زمانی کشیدم که ترانه علیدوستی در سال زن، زندگی ، آزادی با انتشار عکس بی‌حجابش آینه‌ی جامعه شد. دیدنش در مستند اخیر پگاه آهنگرانی یادآور این بود که هنوز بر همان عهد ایستاده و هنوز آینه‌ی جامعه است. دمش گرم ترانه علیدوستی.»

امید جلیلی، بازیگر و کمدین ایرانی- بریتانیایی هم در اینستاگرامش این مستند را بازنشر کرد. او در دوران اعتراضات سال ۱۴۰۱ بارها از اعتراض زنان ایران به حجاب اجباری حمایت کرد.

نازنین متین‌نیا، روزنامه‌نگار این مستند را مهم توصیف کرد و آن را یک «نماد و نشانه بزرگ» خواند.

او نوشت: «تویی که از دیشب با دیدن این مستند دلت لرزیده، تویی که به خودت افتخار کردی که مثل ترانه به اجبار تن ندادی، تویی که همراه بودی، بغض کردی، خون خوردی و هزاران‌بار توی این سال‌ها از خودت پرسیدی که نکنه اشتباه می‌کنم و کسی حواسش نیست، تویی که این‌ها را می‌خوانی مشتاق به تکثیر این شجاعت و ادامه دادنی، تویی که متوقف نشدی و… تو هم نشانه‌ای. نشانه‌ای برای ادامه مسیری که قرار نیست به عقب برگردد، متوقف شود.»‎⁨

توضیح تصویر، این لحظه از فیلم بارها بازنشر شده است؛ نگین کیانی، عکاس درباره آن در اینستاگرام خود نوشت: «این لحظه، این فریم، این حالتِ نشستن، این سرِ بالا، خیلی باشکوه بود.» میترا شاهسوند، گرافیست هم درباره این لحظه نوشت: «این تصویر زنان ایرانه. زخمی ولی با سرِ بالا. قوی. مصمم. مغرور. شکست ناپذیر.»

حسین دهباشی، مستندساز در ایران درباره تاثیرگذاری این فیلم در شبکه ایکس نوشت:‌ «حتی باندِ صدای مستند ترانه علیدوستی آن‌قدر پُر و دقیق و تازه و اندازه و معرکه است که می‌توانی به تنهایی و بارها و بارها گوش کنی و یخ کنی و -اگر کسی داشت نگاه‌ات می‌کرد- الکی بخندی که مثلا هیچ‌ام گریه‌ات نگرفته!»

محسن آزرم،‌ نویسنده و منتقد سینما در اینستاگرامش گفته‌های ترانه را درباره سینما نقل کرد: «می‌گوید دوباره نمی‌توانی برگردی نقشی زنی شناگر را با لباسی سراپا پوشیده بازی کنی؛ چون خودت می‌دانی همه‌چیز در این سال‌ها تغییر کرده. تماشاگرت نمی‌پذیرد. باورت نمی‌کند. می‌گوید برای خودش سئوال است که چرا آن نقش را آن‌طور، با آن لباس‌ها، با آن حجاب اجباری، بازی کرده.»

او به صحنه آخر فیلم که ترانه را در حال شنا با مایو نشان می‌دهد اشاره کرد و نوشت: «اواخرِ فیلمی که پگاه آهنگرانی ساخته، شناگرِ واقعی را که در آن فیلم حذف شده، نشان‌مان می‌دهد؛ شناگری که بدون حجاب اجباری سر از آب بیرون می‌آورد، نفسی تازه می‌کند و روبه‌دوربین لبخند می‌زند؛ لبخندی که می‌ارزد به همه‌ی آن جایزه‌ها و با کلاه و روسری روی فرش قرمز رفتن‌ها.»

حسین ماهینی، کاپیتان پیشین پرسپولیس و بازیکن پیشین تیم ملی ایران که در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ به اتهام «تشویق به اغتشاش» بازداشت شده بود، در توئیتی با اشاره به نخستین فیلم خانم علیدوستی نوشت: «من حسین، ۳۹ سال دارم.»

خبرآنلاین،‌ انصاف‌نیوز و سایت هم‌میهن از معدود رسانه‌های داخل ایران بودند که خبر پخش این مستند از بی‌بی‌سی فارسی را منتشر کردند.

توضیح تصویر، بسیاری ترانه علیدوستی را ستودند

بازپخش این فیلم در روزهای جمعه پنجم دی ماه، ساعت ۱۱،‌ یکشنبه هفتم دی ماه ساعت ۱۶ و سه‌شنبه نهم دی ماه ساعت‌های ۲ بامداد و ۱۲ شب به وقت تهران خواهد بود.