بهای سنگین توسعه وحشیانه شرکت ایلانماسک
در حالی که غولهای فناوری از آینده درخشان هوش مصنوعی سخن میگویند، ساکنان محلات فقیرنشین ممفیس با دود غلیظ توربینهایی دست و پا میزنند که برای تغذیه ابرکامپیوترهای ای ایکس آی آی، آسمان را به بند کشیدهاند.
خلاصه خبر
گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس - در جنوبیترین حاشیه شهر ممفیس، تنفسی که هر صبح باید با طلوع آفتاب آغاز شود، اکنون با عطسه، سرفه و تنگی نفس مداوم همراه شده است.محلههایی که قرنها با تبعات سنگین آلودگیهای صنعتی مبارزه کردهاند، حالا بار جدید و پیشرفتهای را بر دوش خود حس میکنند. این بار اضافی ناشی از فعالیت توربینهای گازی شرکت ای ایکس آی آی است که با وعدههای فریبنده فناوری در یک منطقه فقیرنشین مستقر شده است.چند صد متر آنطرفتر از خانههای مردم، ساختمان عظیم مرکز دادهای به نام کولوسوس قرار دارد که فضایی برای آموزش سامانههای هوش مصنوعی با توان محاسباتی بسیار بالا است. این مرکز در سال 2024 میلادی به بهرهبرداری رسید، اما به جای اتصال ایمن به شبکه برق شهری، راهکار خطرناکی را برگزید. آنها برای تأمین انرژی از منبعی استفاده کردند که به سرعت یک مناقشه محیطزیستی و حقوقی بزرگ را در کل ممفیس رقم زد.منبع تأمین انرژی این مرکز، توربینهای گازی متان هستند که بدون دریافت مجوزهای قانونی لازم و بدون نصب سیستمهای کنترل آلودگی، به کار گرفته شدهاند.این اقدام باعث شده است که پردازش دادههای فوق پیشرفته با تولید دود و آلایندههای سمی همراه شود و سلامت عمومی را به خطر اندازد. طبق گزارشهای انجمن ملی پیشرفت رنگینپوستان، این وضعیت نشاندهنده بیتوجهی کامل شرکتهای بزرگ به حقوق اولیه ساکنان بومی منطقه است.شرکت ای ایکس آی آی برای راهاندازی این ابرکامپیوتر که گفته میشود هزاران واحد پردازش گرافیکی دارد، اقدام به نصب دهها توربین در محوطه مرکز داده کرد.
تصاویر هوایی و دادههای ماهوارهای نشان دادند که دستکم ۳۵ توربین گازی در سایت نصب شده است، در حالی که شرکت تنها برای ۱۵ دستگاه درخواست مجوز داده بود. این تناقض میان ادعای شرکت و واقعیت موجود در محل، موجی از بیاعتمادی و خشم را میان ساکنان محلی ایجاد کرده است.
آلایندههای خطرناک سلامت جوامع سیاهپوست را تهدید میکند
فعالیت این توربینها باعث افزایش شدید انتشار گازهای مضر از جمله اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات بسیار خطرناکی مانند فرمالدهید در هوای منطقه شده است. آلایندههایی که ارتباط مستقیم آنها با بیماریهایی نظیر آسم، مشکلات تنفسی مزمن، بیماریهای قلبی و حتی انواع سرطان به طور علمی مستند شده است. مرکز حقوق محیطزیست جنوبی هشدار داده است که این ذرات معلق، سلامت خانوادهها را در کوتاهترین زمان ممکن هدف قرار میدهند.تصاویر حرارتی ثبت شده از این توربینها در ماههای مارس و آوریل نشان داد که تقریباً تمامی دستگاهها به صورت شبانهروزی در حال کار و انتشار گرما هستند.این فعالیت ۲۴ ساعته به معنای خروج مداوم گازهای آلاینده در قلب یک منطقه مسکونی پرجمعیت است که توان دفاعی در برابر این حجم از سموم را ندارد. محلههایی نظیر باکستاون و وستوود که عمدتاً جوامعی سیاهپوست هستند، اکنون با این بحران جدید دست و پا میزنند.یکی از نمایندگان محلی در واکنشی تند اعلام کرد که اگر شرکتی ادعای داشتن ۱۵ توربین را دارد اما عکسهای هوایی ۳۵ دستگاه روشن را نشان میدهند، قطعاً حقیقت را نمیگوید. این سخنان اشاره مستقیمی به پنهانکاری شرکت در مورد حجم واقعی آلودگی تولید شده در سایت است. ساکنان این مناطق سالهاست که با آلودگی پالایشگاههای نفت و کارخانههای فولاد مبارزه میکنند و اکنون ای ایکس آی آی باری مضاعف بر دوش آنها گذاشته است.آمار آلودگی هوا در این منطقه حتی پیش از ورود این شرکت فناوری نیز بسیار نگرانکننده و بالاتر از استانداردهای جهانی بوده است.
ممفیس سابقه طولانی در نقض استانداردهای کیفیت هوا دارد و از سوی انجمن ریه آمریکا نمره اف دریافت کرده است که بدترین رتبه ممکن به شمار میآید. در چنین شرایط بحرانی، ورود یک منبع آلاینده جدید بدون نظارتهای سختگیرانه، به مثابه صدور حکم مرگ تدریجی برای بسیاری از ساکنان این محلات جنوبی است.
شکایتهای حقوقی علیه نقض قانون هوای پاک آغاز شد
در ژوئن سال ۲۰۲۵ میلادی، مرکز حقوق محیطزیست جنوبی به نمایندگی از انجمن ملی پیشرفت رنگینپوستان، یک نامه رسمی برای قصد شکایت به شرکت ای ایکس آی آی ارسال کرد.این نامه هشدار میداد که نصب و بهرهبرداری از توربینهای گازی بدون مجوز یا نظارت عمومی، نقض آشکار قانون هوای پاک آمریکا محسوب میشود. این قانون صراحتاً تأکید دارد که هر منبع آلاینده باید پیش از آغاز عملیات، مجوزهای لازم را دریافت کند.طبق نص صریح قوانین محیطزیستی، شرکت ای ایکس آی آی موظف بود پیش از روشن کردن حتی یک توربین، تأثیرات آن بر سلامت عمومی را بررسی و اعلام نماید.اما تصاویر ماهوارهای ثابت کردند که ۳۵ توربین فعال در سایت حضور دارند، در حالی که شرکت برای هیچیک از آنها اجازه انتشار دریافت نکرده بود. این قانونگریزی آشکار باعث شد تا وکلای محیطزیستی پروندهای قطور علیه این شرکت میلیارد دلاری در دادگاههای فدرال بگشایند.در نامه ۶۰ روزه علیه این شرکت، ذکر شده است که تصمیم ای ایکس آی آی برای نصب دهها توربین آلاینده بدون نظارت، یک اقدام غیرقانونی و خطرناک است. این توربینها طی سال گذشته آلودگیهایی را پخش کردهاند که سلامت خانوادههای ممفیس را به شدت تهدید کرده و هزینههای درمانی سنگینی به آنها تحمیل نموده است.این اعتراض حقوقی تنها درباره مواد قانونی نیست، بلکه درباره عدالت زیستمحیطی و حقوق بنیادین بشر است.
اعتراض حقوقی مذکور تأکید دارد که یک شرکت بزرگ نباید عملیات انرژیبر خود را در جوامعی مستقر کند که پیشتر با بارهای سنگین صنعتی روبرو بودهاند. این نوع رفتار نشاندهنده یک نابرابری ساختاری است که در آن سود شرکتهای فناوری بر جان انسانهای کمدرآمد اولویت داده میشود. وکلای شاکی معتقدند که ای ایکس آی آی با سواستفاده از نفوذ اقتصادی خود، سعی در دور زدن قوانین سختگیرانه محیطزیستی داشته است.
صدور مجوزهای حداقلی خشم شهروندان را برانگیخت
پس از اعتراضهای گسترده عمومی و فشارهای رسانهای، در تاریخ ۲ ژوئیه ۲۰۲۵ میلادی، اداره بهداشت شهرستان شلبی اعلام کرد که تنها برای ۱۵ توربین مجوز صادر کرده است. این مجوز به شرکت اجازه میدهد که ۱۵ دستگاه را به صورت شبانهروزی فعال نگه دارد، به شرطی که استانداردهای خاصی را برای کنترل انتشار رعایت کند. اما این اقدام نه تنها فضا را آرام نکرد، بلکه باعث برانگیخته شدن خشم بیشتر ساکنان شد.دلیل اصلی اعتراضات این بود که مجوز مذکور تنها ناظر بر ۱۵ توربین است، در حالی که دستکم ۲۰ دستگاه دیگر همچنان در سایت دیده میشوند و وضعیت آنها نامشخص است.همچنین بسیاری از این دستگاهها ماهها پیش از دریافت هرگونه مجوز، به صورت غیرقانونی فعال بودهاند و آلودگی تولید کردهاند. صادر کردن مجوز پس از انجام تخلف، از نظر معترضان نوعی پاداش به قانونشکنی شرکت ای ایکس آی آی تلقی میشود.مجوز صادر شده از نوع مجوز منابع کوچک است، در حالی که منتقدان تأکید دارند حضور این تعداد توربین، سایت را به یک منبع بزرگ آلودگی تبدیل میکند. منابع بزرگ آلودگی باید تحت قوانین بسیار سختگیرانهتر و نظارتهای دائمی بررسی شوند که شرکت سعی دارد از آنها بگریزد.وکیل ارشد مرکز حقوق محیطزیست اعلام کرد که این تصمیم اداره بهداشت، دهنکجی به صدها شهروندی است که علیه فعالیتهای مخرب این شرکت اعتراض کردند.
مدیر مرکز عدالت محیطزیستی تأکید کرد که بخشنامههای بهداشتی باید به جای تمرکز بر سود شرکتها، صحت و سلامت مردم را در اولویت اول قرار دهند. آلودگی هوا یک تهدید فوری برای زندگی مردم است و نمیتوان آن را با بهانههای توسعه فناوری توجیه کرد. اکنون صدای ساکنان ممفیس نه تنها علیه آلودگی، بلکه علیه سیستمی است که سلامت آنها را در برابر منافع غولهای فناوری قربانی کرده است.
بحران انرژی در عصر هوش مصنوعی نگرانکننده است
این نبرد بزرگ در ممفیس تنها یک دعوای محلی ساده نیست، بلکه پیامدهای مهمی درباره نحوه توسعه زیرساختهای فناوری پیشرفته در سراسر جهان دارد. آموزش مدلهای هوش مصنوعی به حجم عظیمی از انرژی نیاز دارد که زیرساختهای فعلی برق شهری اغلب قادر به تأمین پایدار آن نیستند.این وضعیت باعث میشود شرکتها به راهحلهای موقتی، ارزان و بسیار پرآلاینده مانند توربینهای گازی متان روی بیاورند.دادهها نشان میدهند که توربینهای نصب شده در ممفیس قادر به تولید صدها مگاوات برق هستند که برای تغذیه هزاران واحد پردازش گرافیکی ضروری است. این واقعیت تلخ نشان میدهد که پشت نقاب درخشان و تمیز هوش مصنوعی، زیرساختهایی مخرب و آلوده قرار دارند که به بارهای سنگین انتشار گازهای گلخانهای تبدیل شدهاند. هوش مصنوعی در عمل میتواند به جای حل مشکلات بشری، خود به یکی از بزرگترین عوامل تخریب محیطزیست تبدیل شود.قرار گرفتن منابع جدید آلاینده در مناطق سیاهپوستنشین، پرسشهای جدی درباره نابرابریهای اجتماعی و نژادپرستی زیستمحیطی پدید آورده است. چرا باید بار توسعه فناوریهای جهانی بر دوش محرومترین قشرهای جامعه گذاشته شود که کمترین بهره را از این پیشرفتها میبرند؟ این نابرابری در توزیع آسیبها، یکی از بزرگترین چالشهای اخلاقی عصر حاضر در مواجهه با قدرت بیحد و حصر شرکتهای فناوری است.نامه ۶۰ روزه نهادهای مدنی نمایانگر تلاش جامعه برای مهار یک شرکت میلیارد دلاری است که تصور میکند فراتر از قانون قرار دارد. این مناقشه نشان خواهد داد که آیا مقررات زیستمحیطی قدرت ایستادگی در برابر فشار نوآوریهای تکنولوژیک را دارند یا خیر.
نتیجه این پرونده میتواند به عنوان یک الگو برای برخورد با پروژههای مشابه در دیگر نقاط جهان مورد استفاده قرار بگیرد و مرزهای مسئولیتپذیری شرکتها را تعیین کند.
حق نفس کشیدن نباید قربانی کدهای هوشمند شود
در حالی که ای ایکس آی آی همچنان برای تثبیت حضور خود در ممفیس تلاش میکند، واکنشهای سازمانهای مدنی نشان میدهد که این نبرد فراتر از یک موضوع محیطزیستی است.این ماجرا برخورد مستقیم میان فناوری پیشرفته و حقوق بنیادین انسانها برای داشتن هوای پاک و زندگی سالم است. هیچ پیشرفت تکنولوژیکی نباید به قیمت از بین رفتن سلامت کودکان و خانوادههای یک منطقه تمام شود.اکنون ساکنان ممفیس با صدای بلند اعلام میکنند که سلامت آنها فروشی نیست و کدهای هوشمند نباید جایگزین حق نفس کشیدن شوند. در نامههای حقوقی و اعتراضهای خیابانی، موجی از پیامدهای انسانی و اجتماعی احساس میشود که نشاندهنده بیداری جوامع در برابر قدرتهای انحصاری است. زیرساختهای داده اگر بدون نظارت و به صورت وحشیانه اجرا شوند، تنها باری سنگین برای ضعیفترین حلقههای جامعه خواهند بود.تجربه ممفیس درسی بزرگ برای تمامی شهرهایی است که به دنبال جذب سرمایهگذاریهای بزرگ فناوری بدون بررسی دقیق تبعات آن هستند. شفافیت در عملکرد و رعایت دقیق ضوابط قانونی، تنها راهی است که میتواند میان توسعه و سلامت عمومی آشتی برقرار کند.در غیر این صورت، فناوری به جای آنکه ابزاری برای بهبود زندگی باشد، به سلاحی علیه جوامع حاشیهنشین تبدیل خواهد شد که صدایشان نادیده گرفته میشود.نبرد برای عدالت و نفس در ممفیس همچنان ادامه دارد و چشمهای بسیاری به نتایج تصمیمات قضایی در این پرونده دوخته شده است. این داستان روایتگر مقاومت مردمی است که نمیخواهند در قربانگاه توسعه فناوریهای جدید ذبح شوند.
پایان این ماجرا تعیین خواهد کرد که آیا عدالت محیطزیستی در عصر هوش مصنوعی جایگاهی دارد یا خیر و آیا قانون میتواند مهار غولهای فناوری را در دست بگیرد.#هوش_مصنوعی#آلودگی_هوا#عدالت_زیست_محیطی#ای_ایکس_آی_آی#ممفیس
21:01 - 4 دی 1404
نظرات کاربران







