فرماندهی بازار نفت به دست چین افتاد
چین امسال با یک ابزار غیرمنتظره وارد بازی قیمت نفت شد؛ نه با افزایش تولید مانند اوپکپلاس، بلکه با پر و خالی کردن مخازن ذخیرهسازی؛ رفتاری که حالا میتواند سرنوشت بازار جهانی نفت را بیش از هر بازیگر دیگری تعیین کند.
خلاصه خبر
گروه اقتصادی خبرگزاری فارس؛ در بازار نفت خام، همواره این باور وجود داشته که تولیدکنندگانی مانند اوپکپلاس با افزایش یا کاهش تولید، نقش اصلی را در تعیین قیمتها ایفا میکنند اما در سال ۲۰۲۵ این تصور سنتی با رفتار چین بهطور جدی به چالش کشیده شد. چین، بهعنوان بزرگترین واردکننده نفت جهان، نشان داد که نه از مسیر تولید، بلکه از طریق مدیریت واردات و ذخیرهسازی میتواند عملا برای قیمت نفت کف و سقف ایجاد کند؛ به این معنا که هنگام افت قیمتها نفت بیشتری خریداری و ذخیره میکند و با افزایش قیمتها، واردات خود را کاهش میدهد.اوپکپلاس که متشکل از کشورهای عضو اوپک و همپیمانانش به رهبری روسیه است، در سال ۲۰۲۲ با کاهش تولید موفق شد قیمتها را بالا نگه دارد اما با آغاز بازگشت تدریجی این کاهشها از آوریل ۲۰۲۵، اثر حمایتی آن از بین رفت. اکنون نیز در شرایطی که نشانههای مازاد عرضه در بازار جهانی نفت دیده میشود، اوپکپلاس تصمیم گرفته در سهماهه نخست سال آینده سطح تولید را بدون تغییر نگه دارد. این تصمیم عملا بار جذب مازاد نفت را بر دوش چین گذاشته است.رفتار چین در سال ۲۰۲۶ به مهمترین عامل نامطمئن بازار نفت تبدیل شده است. سایر بازیگران بازار، از تولیدکنندگان گرفته تا معاملهگران، بهاحتمال زیاد استراتژیهای خود را بر اساس سیاستهای پکن تنظیم خواهند کرد.
با این حال، تحلیل رفتار چین ساده نیست چراکه این کشور هیچگونه اطلاعات شفافی درباره میزان ذخایر راهبردی یا تجاری نفت خود منتشر نمیکند. با وجود این، آمارهای غیرمستقیم نشان میدهد که چین در سال ۲۰۲۵ نفتی بیش از نیاز مصرف داخلی و صادرات فرآوردههای نفتی خریداری کرده است.برآوردها نشان میدهد که در ۱۱ ماه نخست سال ۲۰۲۵، حدود ۹۸۰ هزار بشکه در روز نفت خام مازاد در چین وجود داشته است. در این دوره، مجموع واردات و تولید داخلی به حدود ۱۵.۸ میلیون بشکه در روز رسید، درحالیکه پالایشگاهها روزانه حدود ۱۴.۸ میلیون بشکه را پالایش کردند. این مازاد از ماه مارس بهتدریج شکل گرفت، پس از آنکه پالایشگاهها در ابتدای سال برای مدتی کوتاه از ذخایر خود برداشت کرده بودند. بررسی روند قیمتها نشان میدهد که میان میزان نفت مازاد چین و قیمت جهانی نفت همبستگی روشنی وجود دارد؛ هر زمان قیمتها کاهش یافته، چین خرید و ذخیرهسازی را افزایش داده و با بالا رفتن قیمتها، از شدت واردات کاسته است.
این رفتار در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ بهخوبی دیده شد؛ زمانی که قیمت نفت برنت در بازهای بهنسبت محدود و در حوالی ۶۵ دلار در هر بشکه نوسان میکرد. در دورههایی که قیمتها بالا رفت، مانند زمان تنشهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه در ماه ژوئن، خرید چین کاهش یافت و با فروکش کردن قیمتها دوباره افزایش پیدا کرد.همین الگو باعث شد بسیاری از تحلیلگران به این نتیجه برسند که جریان ذخیرهسازی چین نقش کلیدی در تثبیت قیمتها داشته است.
پرسش اصلی برای سال ۲۰۲۶ این است که آیا چین توان و تمایل ادامه این سیاست را دارد یا خیر. برآوردها از حجم ذخایر نفت چین بسیار متفاوت است و ارقامی بین یک تا ۱.۴ میلیارد بشکه را نشان میدهد. اگر معیار ۹۰ روز واردات بهعنوان سطح مطلوب ذخیره در نظر گرفته شود، چین با حدود یک میلیارد بشکه ذخیره به این هدف میرسد اما بخش بزرگی از این ذخایر ماهیت تجاری دارد و ذخایر راهبردی احتمالا نزدیک به ۵۰۰ میلیون بشکه است. این موضوع نشان میدهد که پکن ممکن است هنوز قصد داشته حدود ۵۰۰ میلیون بشکه دیگر به ذخایر راهبردی خود اضافه کند.
در همین راستا، چین در حال گسترش ظرفیتهای ذخیرهسازی است. شرکتهای بزرگ دولتی نفتی این کشور، از جمله سینوپک و CNOOC، در سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ در مجموع دستکم ۱۶۹ میلیون بشکه ظرفیت جدید در نقاط مختلف کشور ایجاد میکنند. اگر چین روزانه حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار بشکه نفت به ذخایر خود اضافه کند، طی یک سال چیزی در حدود ۲۰۰ میلیون بشکه نفت جذب خواهد شد. در چنین سناریویی، بخش قابلتوجهی از مازاد عرضه پیشبینیشده در بازار جهانی نفت در سال ۲۰۲۶ میتواند بهصورت مستقیم وارد مخازن چین شود.اگر این روند ادامه پیدا کند، بازار نفت بار دیگر با نوعی «کف قیمتی» مواجه خواهد شد که توسط چین حمایت میشود. در عین حال، همین سیاست میتواند نقش یک سقف قیمتی را نیز ایفا کند زیرا چین در صورت بالا رفتن بیش از حد قیمتها، بهسادگی واردات خود را کاهش میدهد. تجربه سالهای اخیر نشان میدهد که چین آمادگی دارد از ذخایر نفتی خود بهعنوان ابزاری برای مدیریت قیمتها استفاده کند.با توجه به اینکه واردات دریایی نفت خام چین حدود ۱۰ میلیون بشکه در روز است و نزدیک به یکچهارم کل تجارت دریایی نفت جهان را تشکیل میدهد، این احتمال جدی وجود دارد که سیاستهای پکن اکنون مهمترین عامل تعیینکننده در بازار جهانی نفت باشد.
در چنین شرایطی، پیشبینی قیمت نفت برای سال ۲۰۲۶ بیش از هر زمان دیگری با عدم قطعیت همراه است.#نفت#چین#بازار_نفت#اوپک_پلاس
01:01 - 5 دی 1404
نظرات کاربران
