آیا دولت ترامپ با پاپ سر جنگ دارد؟

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، پاپ لئون از سیاست‌های مهاجرتی دولت دونالد ترامپ انتقاد کرده است
    • نویسنده, لبو دیسِکو
    • شغل, خبرنگار جهانی امور مذهبی،‌ بی‌بی‌سی

جسی رومرو، مجری پادکست محافظه‌کار و کاتولیک، حرف‌های صریحی درباره پاپ لئون چهاردهم دارد.

او می‌گوید: «پاپ باید به ما بگوید چطور به بهشت برسیم. او هیچ اختیاری بر دولت ندارد و باید حد و جایگاه خودش را بداند.»

آقای رومرو که از حامیان دونالد ترامپ،‌ رئیس‌جمهور آمریکا است، از انتقادهایی خشمگین است که پاپ آمریکایی‌تبار و اسقف‌های آمریکایی درباره سیاست اخراج گسترده مهاجران مطرح کرده‌اند.

با در نظر گرفتن این واقعیت که از هر پنج آمریکایی، یک نفر خود را کاتولیک معرفی می‌کند، کلیسا در زندگی آمریکایی‌ها و همین‌طور در سیاست نقش مهمی دارد.

کاتولیک‌هایی مانند جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور، و لئونارد لئو، فعال حقوقی بانفوذ، نقش مهمی در موفقیت انتخاباتی دونالد ترامپ داشتند. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، و لیندا مک‌ماهون، وزیر آموزش،‌ نیز که پست‌هایی کلیدی را در اختیار دارند، از جمله این افراد هستند.

اما مسئله مهاجرت به خط شکستی میان رهبری کلیسا و دولت تبدیل شده است، و همین‌طور میان خود اعضای کلیسا.

وقتی کاردینال‌ها در ماه مه برای مجمع انتخاب پاپ گرد هم آمدند، جسی رومرو امیدوار بود «پاپی شبیه ترامپ» انتخاب شود، با نگاهی مشابه رئیس‌جمهور.

اما پاپ لئون چهاردهم بارها درباره نگرانی‌هایش از نحوه برخورد با مهاجران در آمریکا صحبت کرده و در نوامبر خواهان «تاملی عمیق» درباره این مسئله شد. پاپ به انجیل متی اشاره کرد و افزود که «عیسی خیلی روشن می‌گوید، در پایان جهان از ما پرسیده می‌شود: 'با غریبه چگونه رفتار کردید؟'»

یک هفته بعد، «کنفرانس اسقف‌های کاتولیک ایالات متحده» در «پیام ویژه» کم‌سابقه‌ای درباره «وضعیت در حال تغییری که زندگی مهاجران در ایالات متحده را تحت تاثیر قرار داده» ابراز نگرانی کرد.

اسقف‌ها گفتند از «فضای ترس و اضطراب»، «آشفته و نگران» شده‌اند و افزودند که «با اخراج گسترده و بی‌تمایز افراد مخالف‌اند» و «برای پایان دادن به لفاظی‌های انسان‌زدایانه و خشونت دعا می‌کنند».

این مداخله، مهم و قابل توجه بود، چون نخستین بار در حدود دوازده سال گذشته بود که کنفرانس اسقف‌های کاتولیک ایالات متحده چنین بیانیه‌ای صادر می‌کرد. پاپ از این موضع‌گیری حمایت کرد، آن را «بسیار مهم» دانست و از همه کاتولیک‌ها و «افراد نیک‌خواه» خواست با دقت به آن توجه کنند.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، شیکاگو یکی از کانون‌های اجرای سیاست‌های سخت‌گیرانه مهاجرتی دولت ترامپ بوده است

درافتادن با پاپ

دیوید گیبسون، مدیر مرکز دین و فرهنگ دانشگاه فوردهام، می‌گوید: «فکر می‌کنم رابطه دو طرف واقعا پرتنش است.»

به گفته آقای گیبسون، محافظه‌کاران امیدوار بودند پاپ لئون تغییر مسیری نسبت به پاپ فرانسیس ایجاد کند که تمرکز زیادی بر عدالت اجتماعی و مهاجرت داشت.

او می‌گوید «بسیاری از آن‌ها عصبانی هستند. می‌خواهند به کلیسا بگویند دهانش را ببندد» و به مسائل دیگری مثل سقط جنین محدود بماند.

تام هومن، مسئول مرزی کاخ سفید که خودش هم کاتولیک است گفته کلیسا «در اشتباه است» و رهبرانش «باید وقت بگذارند و کلیسای کاتولیک را درست کنند».

همچنین در اکتبر، کارولاین لیویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، پیشنهاد پاپ متولد شیکاگو را رد کرد که گفته بود رفتار آمریکا با مهاجران «غیر انسانی» است و با باورهای «حامی حیات» هم‌خوانی ندارد.

آقای گیبسون می‌گوید دولت به این جمع‌بندی رسیده است که «تعداد کاتولیک‌های آمریکایی به ویژه کاتولیک‌های سفیدپوست حامی حزب جمهوری‌خواه و دونالد ترامپ آن‌قدر زیاد است که در نهایت، از نظر سیاسی، درگیری با پاپ برایش سودمند است. این محاسبه‌ای بی‌سابقه است.»

بر اساس مطالعه تازه اندیشکده «موسسه پژوهشی دین در حوزه عمومی» ، نزدیک به ۶۰ درصد از کاتولیک‌های سفیدپوست از نحوه مدیریت مهاجرت از سوی دونالد ترامپ رضایت دارند. این رقم برای لاتین‌تبارها که ۳۷ درصد جمعیت کاتولیک آمریکا را تشکیل می‌دهند حدود ۳۰ درصد است.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، بارها و به صراحت گفته است که باورهای کاتولیک او بر مواضع و تصمیم‌های سیاسی‌اش اثر گذاشته است

افزایش نفوذ و جایگاه کاتولیک‌های راست‌گرا در سیاست آمریکا را می‌توان در چهره‌ای مانند جی‌دی ونس دید؛ فردی که به آیین کاتولیک گرویده و می‌گوید باورهای دینی‌اش بر سیاست‌ورزی‌اش اثر گذاشته است. او هرچند تاکید کرده سیاست‌های کنونی با تعالیم کلیسا در تضاد نیست، اما هم‌زمان گفته است که مسئولیتی وجود دارد برای به یاد آوردن انسانیتِ کسانی که به طور غیرقانونی در آمریکا هستند.

اما برخی کاتولیک‌ها می‌گویند در حال حاضر چنین چیزی رعایت نمی‌شود. جین رتنبری از نمازگزاران کلیسای کاتولیک سنت گرترود در شیکاگو است؛ شهری که یکی از کانون‌های اجرای سیاست‌های سخت‌گیرانه مهاجرتی دولت دونالد ترامپ بوده است.

خانم رتنبری در ماه نوامبر در مراسمی شرکت کرد که حدود دو هزار نفر در آن، در مقابل یک مرکز بازداشت اداره مهاجرت و گمرک ایالات متحده در محله برودویو در شیکاگو مراسم عشای ربانی برگزار کردند.

این مراسم «عشای عمومی» یکی از مجموعه اقدام‌های «ائتلاف رهبری معنوی و عمومی» بود. او می‌گوید هدف «این بود که عشای ربانی را به افراد داخل برسانیم و به آنها رسیدگی معنوی کنیم، کاری که پیش‌تر اجازه‌اش داده می‌شد اما اکنون دیگر اجازه آن داده نمی‌شود.»

ائتلاف رهبری معنوی و عمومی اکنون شکایتی در سطح فدرال ثبت کرده و مدعی است از ارائه خدمات دینی جلوگیری شده است.

خانم رتنبری می‌گوید: «وقتی کلیسای کاتولیک، از پاپ تا اسقف‌ها، می‌گوید مهاجران حق دارند محترمانه با آنها رفتار شود و حق دارند کرامت ذاتی انسانی‌شان محترم شمرده شود، من به کاتولیک بودنم افتخار می‌کنم.»

شدت احساسات تا جایی است که کلیسایی نزدیک بوستون از صحنه میلاد مسیح در کریسمس استفاده کرده تا بگوید عیسی پناهجو بوده است.

کلیسای سنت سوزانا در دِدهمِ ماساچوست، به جای نوزاد عیسی یک تابلو گذاشته که روی آن نوشته شده است: «آیس (اداره گمرک و مهاجرت) اینجا بود.»

برخی در جامعه اعتراض کردند و اسقف‌نشین کاتولیک بوستون دستور داد این تابلو برداشته شود؛ با این استدلال که تفرقه‌انگیز است و با قواعد مربوط به اشیای مقدس ناسازگار است. تا این لحظه، کلیسا آن را برنداشته است.

در حالی که بسیاری از کاتولیک‌های آمریکا در موضوعاتی مانند سقط جنین، هم‌سو با مواضع کلیسا، دیدگاه‌های محافظه‌کارانه دارند، در مقایسه با مسیحیان انجیلی سفیدپوست که در سه انتخابات اخیر به صورت گسترده به جمهوری‌خواهان رای داده‌اند بیشتر احتمال دارد خود را پیشرو بدانند. در مقابل، حدود یک‌سوم کاتولیک‌های سفیدپوست به‌ صورت ثابت به حزب دموکرات رای داده‌اند.

همچنین نزدیک به یک‌سوم کاتولیک‌های آمریکا در کشورهای دیگر به دنیا آمده‌اند. دیوید گیبسون می‌گوید: «این کلیسایی است که بر پایه مهاجرت ساخته شده است. هویت کلیسای کاتولیک در آمریکا، هویتی مهاجرمحور است.»

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، روحانیون می‌گویند از برگزاری مراسم عشای ربانی برای مهاجران در یک بازداشتگاه ایالت ایلینوی جلوگیری شده است

«ناسازگار با انجیل»

جوزف تایسون، اسقف یاکیما در ایالت واشینگتن، یکی از ۲۱۶ اسقفی بود که از «پیام ویژه» کنفرانس اسقف‌های کاتولیک ایالات متحده حمایت کردند. تنها پنج اسقف به آن رای مخالف دادند و سه نفر رای ممتنع دادند.

او می‌گوید: «میان نگاه کلیسای کاتولیک به مهاجرانی که در کلیساهای ما حضور دارند و نگاه دولت فعلی به مهاجران، اختلافی بنیادی وجود دارد.»

«ما در آن مهاجران جنبه‌های مثبت خیلی بیشتری می‌بینیم.»

او می‌گوید طرفدار مرزهای باز نیست، نکته‌ای که پاپ لئون هم بر آن تاکید کرده اما با «اخراج بی‌تمایز» مخالف است.

اسقف می‌گوید: «اخراج‌هایی که شاهد آن هستیم و نمازگزاران ما و مردم ما در آمریکا را در بر می‌گیرد، دقیق و هدفمند نیست و صرفا مجرمان را نشانه نمی‌گیرد.»

او برآورد می‌کند که در حدود نیمی از خانواده‌ها در حوزه اسقفی عمدتا لاتین‌تبار او، فردی در خانه با نوعی مشکل مرتبط با وضعیت مهاجرتی خود روبه‌روست. خودِ کشیش‌ها نیز اغلب مهاجرند و همین امر کلیسا را در موقعیتی متزلزل‌تر قرار داده است.

اسقف تایسون می‌گوید بیش از یک‌سوم روحانیونی که او منصوب کرده، در مقطعی با ویزای موقت در آمریکا بوده‌اند و بعد گرین‌کارت گرفته‌اند؛ روندی که در فضای فعلی می‌تواند ناامن و شکننده به نظر برسد.

او می‌گوید: «یک دانشجوی علوم دینی در محدوده شیکاگو دارم که اقامتش با ویزای تی (مربوط به قربانیان قاچاق انسان) است، اما وقتی ماموران اداره مهاجرت سر رسیدند، ترسید که بازداشتش کنند.»

او گفت: «هر کسی ممکن است مدارکش لغو شود، [به همین دلیل] مردان ما همیشه اسنادشان را همراه خودشان می‌برند.»

اسقف تایسون بر این باور است که سیاست‌های فعلی دولت آمریکا بر خلاف تعلیمات کلیسای کاتولیک است.

او می‌گوید: «این موضوع باید بر وجدان کاتولیک‌هایی که در عرصه عمومی از اخراج‌های بی‌تمایز حمایت می‌کنند، سنگینی کند. این با آموزه‌های دینی ناسازگار است.»

اما از نظر جسی رومرو، این اسقف‌های آمریکایی و پاپ هستند که برخلاف آموزه‌های کاتولیک عمل می‌کنند. او استدلال می‌کند که اصول مذهبی به روشنی می‌گوید که مهاجران باید از همه قوانین پیروی کنند، از جمله قوانینی که تعیین می‌کند آیا حق حضور در کشور را دارند یا نه.

او می‌گوید: «بخش بزرگی از اسقف‌ها در کلیسای کاتولیک آمریکا، نگاه مدرن‌تر، لیبرال‌تر و پیشروتری به کتاب مقدس و الهیات دارند.»

آقای رومرو می‌گوید برای تغییر دیدگاه آنها دعا می‌کند. او در حالی که پاپ و اسقف‌ها را به عنوان رهبران مذهبی می‌پذیرد، می‌گوید: «این لزوما به معنای آن نیست که در دیدگاه‌های شخصی‌شان همیشه حق با آنهاست، آنها هم انسان‌اند.»

او می‌گوید: «تنها کسی که بی‌گناه است عیسی است. او کامل است. بقیه‌مان باید برای یکدیگر دعا کنیم.»