با وجود اوج گرفتن محبوبیت خوراکیهای «بدون شکر» در بازار و تبلیغ آنها بهعنوان گزینهای سالمتر، درباره واقعیت این ادعاها پرسشهایی مطرح است و اگرچه بسیاری از نشانهای تجاری محصولاتی تازه با وعده کاهش شکر و کمک به کنترل وزن عرضه میکنند، متخصصان تغذیه هشدار میدهند که حذف شکر لزوما بهمعنای سالمتر شدن محصول نیست.
در همین راستا، سلف به منظور بررسی دقیقتر این روند و ترکیبات بهکاررفته در این دسته از محصولات، بیسکویت «اوریو بدون شکر» (Oreo Zero Sugar) را بهعنوان یک نمونه تحلیل کرده است.
نابیسکو (Nabisco)، شرکت تولیدکننده بیسکوییت اوریو، وعده میدهد که بیسکوییتهای جدید همان طعم آشنای اوریو راــ بدون شکر افزودهــ ارائه دهد. روی سایت اوریو هم آمده است: «اوریو بدون شکر طعم کلاسیک اوریو را ارائه میدهد و در عین حال به شما کمک میکند اهداف سلامتی و تندرستیتان را دنبال کنید.» همچنین اشاره میکند که این بیسکویتها با هدف «کنترل میزان مصرف و در عین حال رفع هوس شیرینی»، دو عددی بستهبندی شدهاند. با این حال متخصصان تغذیه هم درباره مواد تشکیلدهنده این بیسکویت و هم مزایایی که برای آن تبلیغ میشود، نگرانیها و تردیدهایی دارند.
بر اساس فهرست کامل مواد این محصول جدید که در وبسایت رسمی اوریو اعلام شده، این بیسکوییت بدون شکر حاوی آرد غنیشده بدون سفیدکنندگی، مالتیتول، روغن کانولا، روغن پالم، پلیدکستروز، نشاسته ذرت، کاکائو، جوششیرین، سوربیتول، نمک، لسیتین سویا، شکلات، طعمدهنده مصنوعی، سوکرالوز و آسهسولفام پتاسیم است.
به این ترتیب این بیسکویت سه شیرینکننده مصنوعی دارد (مالتیتول، سوربیتول و سوکرالوز). از طرفی ترکیبات اوریو معمولی نیز تقریبا همین است، اما بهجای شیرینکنندههای مصنوعی از شکر و شربت ذرت با فروکتوز بالا استفاده شده است. دو عدد اوریو بدون شکر ۹۰ کالری دارد. در حالی که دو عدد اوریو معمولی حدود ۱۰۷ کالری دارد. میزان چربی نیز تقریبا یکسان است. تنها تفاوت بزرگ در میزان شکر است: در مقدار مشابه، اوریو معمولی ۹.۳ گرم شکر دارد که نسخه بدون شکر آن را ندارد.
البته خود نابیسکو هم روی بسته تاکید کرده است که محصول «کمکالری نیست».
بیسکویت بدون شکر، سالمتر محسوب نمیشود
گرچه نابیسکو این بیسکویت را سالمــ یا دستکم سالمترــ نشان میدهد، متخصصان تغذیه میگویند واقعیت این نیست، زیرا جایگزین کردن شکر با شیرینکنندههای مصنوعی غذای شما را مغذیتر نمیکند و آنچه پیش روی شما است، همچنان یک خوراکی فوقفراوریشده با ارزش تغذیهای ناچیز است.
بنابراین این بیسکویت سالمتر نیست. حالا سوال مهم این است که آیا کمک میکند فرد الگویی داشته باشد که بتواند بدون احساس محرومیت یا زیادهوری، آن را مصرف کند. مشاهدات نشان میدهد مردم این دست محصولات را بیشتر میخورند، چون تصور میکنند سالماند. گاهی هم چون آن احساس رضایت را از خوردن آن به دست نمیآورند، مجبور میشوند بیشتر بخورند.
دستگاه گوارش ممکن است از این همه شیرینکننده مصنوعی آسیب ببیند
متخصصان تغذیه هشدار میدهند سوکرالوز ممکن است باعث افزایش مدفوع شود. مالتیتول و سوربیتول موجود در این بیسکویت هم میتوانند سبب گاز، نفخ یا اسهال شوند؛ مخصوصا اگر در خوردن آن زیادهروی کنید.
از طرفی، ذائقه برخی افراد با مصرف محصولات بدون شکر که همچنان بسیار شیریناند، به شیرینی شدید عادت میکند و در نتیجه طعم خوراکیهای کمتر شیرین برایشان چندان رضایتبخش نیست و میل به شیرینی در آنها فعال باقی میماند.
متخصصان تغذیه: خوردن بیسکویت معمولی اشکالی ندارد
خوراکیهای بدون شکر میتوانند برای افرادی که میخواهند قند خونشان را کنترل کنند کمککننده باشند، اما برای بقیه لازم نیستند. با این حال حتی افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ هم به شرط رعایت اعتدال، میتوانند بیسکویت معمولی بخورند.
متخصصان تاکید میکنند که کنترل میزان مصرف مهمتر از نوع محصول مصرفی است. اگر کسی قرار است یک یا دو بیسکویت بخورد، خوردن نسخه معمولی هم مشکلی ایجاد نمیکند و در چارچوب یک الگوی تغذیهای متعادل، مقدار کم شکر افزوده تاثیر معناداری ندارد.
بنابراین از این پس اگر قرار است محصولات فاقد شکر مصرف کنید، آگاهانه به سراغ آنها بروید، مقدار مصرف را معقول نگه دارید و فراموش نکنید برچسب سالم روی بستهبندی آنها را به خوراکی روزمره تبدیل نمیکند و به معنی مجوز مصرف بیشتر نیست. مهم ایجاد رابطهای طبیعی و متعادل با غذا است، نه اینکه صرفا به دنبال فهرستی بینقص از مواد تشکیلدهنده باشیم.
