در بودجه سال آینده خورشیدی ایران، برای درآمدهای نفتی کاهش قابل توجهی پیش‌بینی شده است اما مسعود پاک‌نژاد، وزیر نفت، وضعیت فروش آن را «رضایت‌بخش» توصیف کرده است.

آقای پاک‌نژاد گفته است «روند صادرات در مسیر مطلوبی قرار دارد.»

او وزارت نفت را متولی «بازاریابی و مذاکره» توصیف کرده و گفته است که بانک مرکزی مسئولیت نظارت بر واریز این پول‌ها را بر عهده خواهند داشت.

وزیر نفت ایران گفته است: «پول حاصل از فروش نفت باید به حساب‌های مشخصی که مورد تایید بانک مرکزی است، واریز شود.»

این اظهارات در حالی است که دولت ایران پیش‌بینی خود درباره درآمدهای نفتی سال آینده را به طرز چشمگیری کاهش داده است.

در بودجه سال ۱۴۰۵، در بخش درآمدهای دولت و در بخش واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، درآمدهای دولت ایران از حدود ۹۳۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۴ به ۲۷۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.

بر همین اساس، دولت ایران درآمد‌های حاصل از فروش نفت، واگذاری اوراق، و تهاتر نفت بابت تامین فرآورده‌های نفتی را تا ۷۰ درصد کاهش داده است.

دیروز(چهارم دی ماه) خبرنگاران از حمید پورمحمدی، رییس سازمان برنامه و بودجه درباره تناقض میان اظهارات وزیر نفت و پیش‌بینی کاهش درآمدهای نفتی در سال آینده پرسیدند.

او گفت: «ممکن است در یک ماه نسبت به ماه گذشته آن صادرات نفتی افزایش پیدا کند، اما ما کل رقم فروش نفت در یک سال را بررسی و محاسبات قیمت را از تمام مراجع و بازارهای بین‌المللی و ژورنال‌های معتبر محاسبه می‌کنیم که قیمت نفت ایران در سال آینده را درمی‌آوریم.»

بعضی دیگر از مسئولان ایرانی تصویر روشن‌تری در این باره ارائه داده‌اند.

محمد حسین رحمتی، معاون سازمان برنامه و بودجه گفته است که درآمدهای نفتی ایران در مقایسه با سال ۱۳۹۶ کاهش ۲۰ میلیارد دلاری داشته است.

او گفت: «اگر درآمد حاصل از فروش نفت در سال ۹۶ را به ما می‌دادند می‌توانستیم رشد ۷۵ درصدی حقوق اعمال کنیم.»

پیش‌بینی کاهش درآمدهای نفتی ایران در بودجه سال آینده تا حد زیادی به تحولات مرتبط با فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل برمی‌گردد که فروش نفت ایران را به شدت متاثر می‌کند.

وزیر نفت ایران البته روایت متفاوتی دارد.

او در اواخر آذر ماه گفته بود که فروش نفت ایران همانند دوره قبل از «اسنپ‌بک» ادامه دارد و «هرگونه نوسان در میزان فروش، نتیجه پویایی بازار و تغییر شاخص‌های قیمتی و تحولات بین‌المللی است.»

این در حالی است که داده‌های شرکت کپلر در ماه نوامبر نشان می‌دهد که حدود ۵۲ میلیون بشکه نفت ایران در حالت «ذخیره‌سازی شناور» قرار دارد، یعنی محموله‌ها بارگیری شده‌اند اما هنوز امکان تخلیه نیافته‌اند.

طی سال‌های اخیر، ایران بخش قابل توجهی از نفت خود را با تخفیف‌های قابل توجهی به مشتریان سنتی نظیر چین فروخته است.

اما با فعال شدن مکانیسم ماشه ارائه خدماتی نظیر بیمه، کشتیرانی، سوخت‌رسانی، تعمیرات بندری، و حتی خدمات مالی سخت شده است.

ایران از سال ۲۰۱۸ میلادی در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ از روش‌های مختلفی برای پنهان‌کردن موقعیت نفتک‌ش‌های خود و دور زدن محدودیت‌های صادرات نفت استفاده کرده است از جمله از طریق «ناوگان سایه»‌ متشکل از نفتکش‌های فرسوده.

پیش‌بینی کاهش درآمدهای نفتی ایران در سال آینده ادامه روندی است که از مدت‌ها پیش، آغاز شده است.

در آبان ماه امسال و پیش از ارائه بودجه ۱۴۰۵، یک نماینده مجلس ایران از کاهش تحقق درآمدهای نفتی ایران در پی تخفیف به مشتریان نفت این کشور خبر داده بود.

هادی قوامی، نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ایران گفته بود که بر اساس قانون بودجه امسال (۱۴۰۴)، از ردیف واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای که عمده آن درآمد نفتی است، «باید ۹۳۰ هزار میلیارد تومان محقق می‌شد اما در شش ماه اول امسال فقط ۱۵۱ هزار میلیارد تومان محقق شده است.»

دولت ایران طی سال‌های اخیر با چالش‌های عمده‌ای در زمینه کسری بودجه مواجه بوده است که امسال با سخت‌تر شدن فروش نفت، به مشکلات آن اضافه خواهد شد.