خبرگزاری مهر - گروه استانها، سکینه اسمی: سلامت، شاخص روشن عدالت اجتماعی و کرامت انسانی است و هر کمبودی در این حوزه، مستقیماً زندگی مردم را تحت تأثیر قرار میدهد. آذربایجانغربی با جمعیت قابل توجه و موقعیت خاص جغرافیایی، سالهاست با چالشهای جدی در حوزه سلامت مواجه است؛ کمبود پزشک، تخت بیمارستانی ناکافی و فرسودگی زیرساختها، مهمترین مشکلاتی است که امروز مردم استان با آن روبرو هستند.
شاخص نسبت پزشک به جمعیت در استان پایینتر از میانگین کشوری است و در شاخص تخت بیمارستانی نیز آذربایجانغربی در رتبههای انتهایی کشور قرار دارد. این وضعیت، فشار مضاعف بر کادر درمان، صفهای طولانی انتظار بیماران و مهاجرت درمانی به استانهای همجوار را به دنبال داشته و کیفیت خدمات سلامت را کاهش داده است.
بیتوجهی به توسعه متوازن حوزه سلامت، عقبماندگی انباشته و توزیع ناعادلانه منابع، موجب شده زیرساختها با نیاز واقعی مردم همخوانی نداشته باشند، اما این چالش و کمبودها در حالی است که در سالهای اخیر نهضت ساخت مراکز درمانی از سوی دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی رقم خورده و هم اکنون بیمارستانهای مجهز و تخصصی در شهرستانهای ارومیه به خصوص ارومیه، مهاباد، اشنویه، سلماس، خوی و… در دست اجراست که با اتمام این طرحها در سه سال آینده میتواند بخشی از این کمبودها را جبران کند.
هر چند آذربایجان غربی در شاخصهای اعلامی از سوی مراکز رسمی با چالش و کمبودهایی در بخش درمان و سلامت مواجه باشد اما با نگاهی به ظرفیت و پتانسیلهای فعلی شاهد روند رو به رشد و توسعه یافتهای در این حوزه هستیم.
هم اکنون طرحهای شاخص درمانی و بیمارستانی در استان در دست احداث است که تکمیل آنها میتواند عقب ماندگی تاریخی استان را جبران کند اما این اقدام نیازمند مشارکت همگانی، همراهی خیرین حوزه سلامت و نگاه متوازن دولت در تأمین اعتبارات و تجهیزات است.
آذربایجان غربی با چالشهای جدی در حوزه سلامت مواجه است
رئیس مجمع نمایندگان آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت بهداشت و درمان استان گفت: وضعیت درمان و بهداشت هر استان، آیینهای روشن از میزان توجه به کرامت انسانی و عدالت اجتماعی است.، آذربایجانغربی با وجود ظرفیتهای انسانی، علمی و جغرافیایی قابل توجه، متأسفانه در سالهای اخیر با چالشهای جدی در حوزه سلامت مواجه بوده که دیگر نمیتوان نسبت به آن بیتفاوت ماند.
حاکم ممکان با بیان اینکه وضعیت بهداشت و درمان در استان آذربایجانغربی به نقطهای رسیده است که دیگر نمیتوان آن را صرفاً با آمار و گزارشهای اداری توجیه کرد، عنوان کرد: آنچه امروز مردم استان با آن مواجه هستند، حاصل سالها بیتوجهی، عقبماندگی انباشته و توزیع ناعادلانه منابع در حوزه سلامت است؛ وضعیتی که مستقیماً جان و کرامت شهروندان را تحت تأثیر قرار داده است.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی آذربایجان غربی گفت: واقعیت تلخ این است که استان آذربایجانغربی سالهاست در اولویت برنامهریزیهای کلان حوزه درمان قرار نگرفته و فاصله آن با میانگین کشوری روزبهروز بیشتر شده است. ادامه این روند، به معنای تعمیق نابرابری در دسترسی به خدمات درمانی و بیعدالتی آشکار در توزیع امکانات سلامت است.
تنها ۱۵ پزشک در آذربایجان غربی به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت فعالیت میکنند
ممکان با بیان اینکه یکی از مهمترین شاخصهای نگرانکننده، نسبت پزشک به جمعیت استان است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت، تنها ۱۵ پزشک در آذربایجانغربی فعالیت میکنند؛ عددی که پایینتر از میانگین کشوری بوده و استان را در رتبه ۲۷ کشور قرار داده است.
وی با بیان اینکه در شاخص نسبت پزشک به جمعیت، آذربایجانغربی با وجود جمعیت قابل توجه و شرایط خاص جغرافیایی، همچنان در انتهای جدول قرار دارد، افزود: در حال حاضر به ازای هر ۱۰ هزار نفر تنها ۱۵ پزشک در استان حضور دارند و این شاخص، استان را در رتبه ۲۷ کشور نشانده است. این یعنی فشار مضاعف بر کادر درمان، صفهای طولانی انتظار، کاهش کیفیت خدمات و در نهایت ناچار شدن بیماران به مراجعه به استانهای همجوار؛ مسیری که برای بسیاری از خانوادهها پرهزینه، طاقتفرسا و گاه غیرممکن است.
رئیس مجمع نمایندگان آذربایجان غربی در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: این وضعیت بهطور مستقیم بر کیفیت خدمات درمانی، افزایش زمان انتظار بیماران، فشار مضاعف بر کادر درمان و نارضایتی عمومی تأثیر گذاشته است. استمرار این شرایط میتواند منجر به تشدید مهاجرت بیماران به استانهای همجوار و تحمیل هزینههای سنگین اقتصادی و اجتماعی به خانوادهها شود.
وی در خصوص شاخصهای درمانی به خصوص در بخش تخت بیمارستانی پاسخ داد: کمبود تخت بیمارستانی و فرسودگی زیرساختهای درمانی از دیگر چالشهای اساسی استان است، آذربایجانغربی در شاخص تخت بیمارستانی نیز در رتبه ۲۵ کشوری قرار دارد؛ جایگاهی که بههیچ وجه متناسب با جمعیت نیست.
زیرساختهای درمانی آذربایجان غربی متناسب با نیاز واقعی مردم نیست
ممکان با اشاره به اینکه قرار گرفتن آذربایجانغربی در رتبه ۲۵ کشوری در این شاخص، به روشنی نشان میدهد که توسعه زیرساختهای درمانی استان متناسب با نیاز واقعی مردم پیش نرفته است، گفت: بیمارستانهای فرسوده، کمبود فضای بستری و تجهیزات مستهلک، امروز به یکی از گلوگاههای اصلی نظام سلامت استان تبدیل شدهاند؛ موضوعی که در شرایط بحرانی، حوادث جادهای و بحرانهای سلامت، تبعات آن مستقیماً متوجه مردم خواهد بود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در خصوص اقدامات توسعهای در حوزه سلامت استان افزود: در کنار این کمبودها، نباید از گامهای هرچند محدود اما ضروری غافل شد. علاوه بر پیگیری تکمیل بیمارستان ۴۵۰ تختخوابی ارومیه، بیمارستان ۲۴ تختخوابی سیلوانا هم با پیگیریهای مستمر در سطح ملی و استانی در دستور کار قرار گرفته، نمونهای از نیازهای انباشته مناطق کمتر برخوردار استان است.
ممکان خاطرنشان کرد: این پروژه هرچند پاسخگوی تمام نیازهای منطقه نیست، اما میتواند بخشی از خلأ خدمات درمانی در مناطق محروم را جبران و حجم مراجعات به ارومیه را کاهش دهد؛ مشروط بر آنکه با جدیت دنبال شده و به سرنوشت بسیاری از پروژههای نیمهتمام دچار نشود.
رئیس مجمع نمایندگان استان آذربایجانغربی تاکید کرد: وضعیت فعلی درمان و بهداشت استان قابل قبول نیست و نیازمند تصمیمات فوری، تخصیص واقعی منابع و تغییر نگاه در سطح ملی است. سلامت مردم، محل آزمون وعدهها نیست و انتظار میرود دولت و وزارت بهداشت، با اقدام عملی و نه صرفاً بیان برنامهها، عقبماندگیهای تاریخی استان را جبران کنند.
اظهارات رئیس مجمع نمایندگان استان آذربایجان غربی در حالی بیان میشود که رئیس دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی با تأیید این کمبودها و چالشها آینده روشنی پیش روی حوزه سلامت آذربایجان غربی ترسیم میکند و معتقد است در صورت اتمام طرحهای در دست احداث استان تا سه آینده میتواند شاخصهای درمانی را به میانگین کشوری برساند.
۴۸۰۰ تخت بیمارستانی فعال در آذربایجان غربی داریم
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه هم اکنون ۲۴ بیمارستان آموزشی و درمانی زیر نظر دانشگاه و ۹ الی ۱۰ بیمارستان نیز در بخش تأمین اجتماعی، نیروهای مسلح و بخش خصوصی در استان داریم.
محمدامین ولی زاده با بیان اینکه هم اکنون ۴ هزار و ۸۰۰ تخت بیمارستانی فعال در استان وجود دارد و در زمینه شاخص ۱.۷ تخت در استان داریم، افزود: این آمار در میانگین کشوری بین ۲ تا ۲.۳ است که با طرحهای در دست اجرا تلاش میکنیم تا سه سال آینده بخشی از این کمبود را برطرف کنیم.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی آذربایجان غربی با بیان اینکه هم اکنون ۱۸۰۰ تخت بیمارستانی در استان در حال احداث وجود دارد، افزود: بیمارستان ۱۰۰ تختخوابی چایپاره که هم اکنون در بخش ساخت اسکلت پیشرفت ۶۰ درصدی دارد پیش بینی میشود تا سه ماهه اول آینده اتمام یابد.
وی با اشاره به ساخت بیمارستان ۲۲۰ تا ۲۵۰ تختخوابی سلماس با پیشرفت فیزیکی بالای ۵۰ درصدی گفت: همچنین بیمارستان ۳۵۰ تختخوابی مهاباد که ساخت اسکلت آن پایان یافته است آماده مناقصه بود و تلاش میشود عملیات اجرایی آن تسریع شود.
ولی زاد از پایان ساخت اسکلت بیمارستان ۲۵۰ تختخوابی بوکان تا پایان سه ماهه اول سال آینده خبر داد و گفت: هم اکنون این بیمارستان با پیشرفت ۶۰ الی ۷۰ درصدی در دست احداث است و با پایان ساخت اسکلت این بیمارستان نیز به مناقصه گذاشته میشود.
تسریع در روند اجرای بیمارستان ۴۵۰ تختخوابی ارومیه
رئیس دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی با بیان اینکه بیمارستان ۳۵۰ تختخوابی میاندوآب به دلیل مشکلات مالی پیمانکار با مشکل مواجه شده است، گفت: همچنین در ارومیه بیمارستان ۴۵۰ تختخوابی ارومیه که مقرر شده به ۶۶۰ تختخواب افزایش یابد با پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصدی در دست احداث است.
وی یادآور شد: بیمارستان شهید بهشتی ارومیه با زیربنای بیش از ۴۰ هزار مترمربع و برخورداری از بخشهای تخصصی و فوق تخصصی، یکی از مهمترین پروژههای درمانی در منطقه شمالغرب کشور محسوب میشود.
ولی زاد افزود: بیمارستان شهید بهشتی ارومیه با زیربنای بیش از ۴۰ هزار مترمربع و برخورداری از بخشهای تخصصی و فوق تخصصی، یکی از مهمترین پروژههای درمانی در منطقه شمالغرب کشور محسوب میشود که در صورت بهره برداری نقش مهمی در حوزه درمان استان و منطقه خواهد داشت.
وی با اشاره به بهره برداری بیمارستان ۲۰۷ تختخوابی نقده در سفر اخیر رئیس جمهور به استان نیز گفت: این مرکز درمانی با مساحت ۴ هزار مترمربع در ۵ طبقه احداث شده و با افزایش سرانه تخت بیمارستانی، خدمات تخصصی به شهروندان نقده، محمدیار، اشنویه و پیرانشهر ارائه میدهد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی با اشاره به روند ساخت بیمارستانهای در دست احداث گفت: در شهرستان خوی نیز هم اکنون ۵۵۰ تخت بیمارستانی داریم که اگر احداث بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی با قابلیت افزایش ۲۲۰ تختخوابی در سالهای آینده اجرایی شود تعداد تختهای بیمارستانی خوی نیز به ۸۵۰ تخت میرسد.
وی با اشاره به ساخت دو بیمارستان جدید عارفیان در ارومیه و بیمارستان تأمین اجتماعی در مهاباد عنوان کرد: با اتمام تمام این طرحهای درمانی تا سه سال آینده شاهد افزایش تعداد تختهای بیمارستانی و جبران بخشی از کمبود در این بخش خواهیم بود.
بیمارستان ۸۵ تختخوابی اشنویه تا پایان سال به بهره برداری میرسد
ولی زاد در خصوص بهره برداری از طرحهای درمانی در دهه فجر و پایان سال نیز گفت: بیمارستان ۸۵ تختخوابی اشنوبه، بهسازی و توسعه بخش آی سی یو امام خمینی (ره) ارومیه با افزایش ۹ تخت، توسعه بخش دیالیز بیمارستان سردشت با ۴۶ تخت به همراه بهسازی اتاق عمل بیمارستان مطهری ارومیه پیش بینی میشود تا پایان سال جاری و یا ایام الله دهه فجر به بهره برداری برسند.
وی اظهار کرد: این بیمارستان دارای بخشهای جراحی، زنان و زایمان، اورژانس، دیالیز، سیسییو، آیسییو، سه اتاق عمل، آزمایشگاه، درمانگاه تخصصی کودکان، داخلی، جراحی عمومی و قلب خواهد بود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی با اشاره به اقدامات انجامشده در حوزه تجهیزات پزشکی گفت: طی چهار سال اخیر، گامهای مهمی برای ارتقای تجهیزات بیمارستانی برداشته شده، اما با توجه به گستردگی استان و فرسودگی بخشی از تجهیزات، این اقدامات کفایت نمیکند. راهاندازی بخش آنژیوگرافی بیمارستان طالقانی ارومیه و بخش MRI بیمارستان خاتمالانبیاء سلماس تا پایان سال جاری، نمونهای از نیازهای فوری استان در حوزه خدمات تشخیصی است که باید در سایر شهرستانها نیز تداوم یابد.
ولیزاد با تأکید بر نقش نیروی انسانی در پایداری خدمات سلامت خاطرنشان کرد: طی چهار سال گذشته، بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ نفر نیروی جدید از طریق آزمونهای استخدامی، بهورزی، پزشک خانواده و طرح سلامت روان اجتماعی جذب شدهاند و تبدیل وضعیت ۴ هزار و ۲۰۰ نفر نیز انجام شده است، اما با توسعه زیرساختها، نیاز استان به نیروی انسانی متخصص همچنان رو به افزایش است و این موضوع نیز مستلزم نگاه ملی و تصمیمگیریهای حمایتی در سطح وزارت بهداشت و سازمان برنامه و بودجه است.
تحول اساسی در حوزه سلامت استان در حال شکلگیری است
استاندار آذربایجان غربی نیز معتقد است تحول اساسی در حوزه سلامت استان در حال شکلگیری است، همه دستگاهها باید پای کار بیایند تا پروژههای درمانی به نتیجه برسند. بیمارستان تازهساخت ارومیه باید تا سال آینده به بهرهبرداری برسد و طبق برنامهریزی انجامشده، بخشهای ساختمانی آن در سال جاری تکمیل خواهد شد.
رضا رحمانی با بیان اینکه ما از میانگین سلامت کشور پایینتر هستیم، اما ظرفیتهای فراوانی برای ارتقای شاخصهای بهداشت و درمان در استان داریم. این استان را باید از نو شناخت و از نو ساخت، اظهار کرد:
با توجه به کمبود حدود ۱۰۰۰ تخت بیمارستانی در استان، پروژه بیمارستان ۴۵۰ تختخوابی یکی از طرحهای کلیدی برای بهبود زیرساختهای سلامت منطقه به شمار میرود.
آذربایجانغربی امروز با چالشهای جدی در حوزه سلامت مواجه است؛ کمبود پزشک، کمبود تخت و فرسودگی زیرساختها فشار مضاعف بر کادر درمان و محدودیت دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی ایجاد کرده است.
با این حال، تکمیل پروژههای نیمهتمام مانند بیمارستانهای ۴۵۰ تختخوابی ارومیه، ۲۴ تختخوابی سیلوانا و توسعه زیرساختهای درمانی متناسب با نیاز واقعی مردم در دستور کار است.
با بهرهبرداری از این پروژهها در سه سال آینده، پیشبینی میشود شاخصهای سلامت استان بهبود یابد و فاصله آن با میانگین کشوری کاهش پیدا کند. این روند نه تنها فشار بر کادر درمان را کاهش میدهد، بلکه دسترسی مردم به خدمات درمانی را ارتقا میبخشد و گامی مهم در جهت عدالت سلامت محسوب میشود.
مسئولان استان تأکید دارند که تحقق این چشمانداز تنها با تخصیص منابع پایدار، تصمیمات ملی و نظارت مستمر امکانپذیر است.
