به گزارش همشهری آنلاین، اندیشکده مطالعات امنیت ملی اسرائیل در یکی از گزارشهای جدید خود به قدرت سیستم پدافندی ایران پرداخته و نکات مهمی را در این مورد بیان کرده است. در ادامه چکیدهای از این گزارش را از نظر میگذرانید.
سامانه های پدافند هوایی در ایران
در طول سالها، ایران یک سیستم دفاع هوایی (ADS) در مقیاس بزرگ ایجاد کرده است. در ابتدا، ایران به خرید سیستمهای ساخت خارج متکی بود، اما بعداً قابلیتهای توسعه و تولید خود را ایجاد و گسترش داد. این فرآیند مستلزم کسب تخصص و تجربه در بسیاری از فناوریها بود: مهندسی سیستمها، موشکها، کنترل پرواز، ناوبری، رادار، الکترونیک و میکروالکترونیک و در سالهای اخیر، هوش مصنوعی. این مقاله بر سیستمهای دفاع هوایی تولید داخل ایران تمرکز دارد.
۱) مسیر شکلگیری و توسعه پدافند هوایی ایران
ایران از دوران پیش از انقلاب با خرید سامانههای پدافندی خارجی، بهویژه سامانهٔ آمریکایی هاوک، وارد حوزهٔ پدافند هوایی شد. پس از انقلاب و با محدود شدن دسترسی به بازارهای تسلیحاتی، ایران بهتدریج به مهندسی معکوس، کپیسازی و سپس طراحی و تولید داخلی روی آورد. این روند مستلزم دستیابی به فناوریهای پیشرفته در حوزههای مهندسی سامانه، موشک، هدایت و ناوبری، رادار، الکترونیک، ریزالکترونیک و در سالهای اخیر هوش مصنوعی بوده است. ایران امروز یک شبکهٔ پدافند هوایی لایهمند و گسترده دارد که شامل سامانههای کوتاهبرد، میانبرد، بلندبرد و سامانههای رهگیری موشکهای بالستیک است. این شبکه از طریق یک ساختار فرماندهی و کنترل بههم متصل شده و با شبکهای از رادارهای هشدار زودهنگام و جستوجوی برد بلند پشتیبانی میشود؛ برخی از این رادارها در باندهای فرکانسی پایین فعالیت میکنند تا توان کشف اهداف پنهانکار را افزایش دهند.
۲) مهمترین سامانههای پدافند هوایی ایران
ایران مجموعهای گسترده از سامانهها را یا مستقیماً کپی کرده یا با توسعهٔ بومی به کار گرفته است:
سامانههای میانبرد: مرصاد، رعد، طبس و سوم خرداد که همگی نسخههای بومیشده یا توسعهیافتهٔ سامانههای روسی و آمریکایی مانند هاوک، SA-6، SA-11 و SA-17 هستند.
سامانههای بلندبرد: باور ۳۷۳ (بهعنوان سامانهٔ پرچمدار و همتراز با S-۳۰۰)، تلاش، خرداد ۱۵ و آرمان که برای رهگیری اهداف دوربرد، هواپیماها و حتی موشکهای بالستیک طراحی شدهاند.
سامانههای کوتاهبرد و دفاع نقطهای: یازهراء، آذرخش و مجید که برای مقابله با پهپادها، بالگردها، موشکهای کروز و هواگردهای کمارتفاع بهکار میروند.
موشکهای پدافندی ویژه: صقر ۳۵۸ و موشک ۳۵۹ که موشکهای «سرگردان» ضدپهپاد و ضدهلیکوپتر هستند و قابلیت جستوجوی مستقل هدف، پرسهزنی و انهدام خودکار دارند. این سامانهها با رادارهای متنوع جستوجو، رادارهای کنترل آتش و شبکهٔ فرماندهی و کنترل یکپارچه به هم متصل هستند و بهصورت نظری یک سپر چندلایه دفاعی ایجاد میکنند.
