به گزارش همشهری آنلاین بدن ما بدون آهن کافی نمیتواند گلبولهای قرمز خون کافی تولید کند که اکسیژن را به هر قسمت از بدن منتقل میکنند. این بیماری کمخونی ناشی از فقر آهن نامیده میشود به خصوص در زنانی که قاعده میشوند، شایع است.
زنان در دوران قاعدگی برای جایگزینی خون از دست رفته در طول دورههای قاعدگی به آهن بیشتری نیاز دارند، به همین دلیل است که میزان آهن توصیه شده روزانه (RDA) برای زنان تا ۵۰ سال، ۱۸ میلیگرم است. اما پس از یائسگی، میزان توصیه شده روزانه آهن برای زنان ۵۱ سال و بالاتر به ۸ میلیگرم کاهش مییابد. (زنان باردار باید روزانه ۲۷ میلیگرم آهن دریافت کنند).
خونریزی ماهانه قاعدگی با یائسگی پایان مییابد و دیگر زنان از این طریق به طور منظم آهن از دست نمیدهند. بنابراین نیاز زنان به آهن پس از یائسگی تغییر پیدا میکند و مهم است معلوم شود کدامیک از آنها هنوز به مقدار اضافی این ماده معدنی نیاز دارند. چرا که دریافت بیش از حد آهن نیز میتواند به اندازه کمبود آهن برای سلامتی ما مشکلساز باشد.
نیاز زنان به آهن پس از یائسگی تغییر میکند. دریابید که چه کسی به آهن اضافی نیاز دارد و چرا مصرف بیش از حد آن میتواند خطرناک باشد.
عوارض ایجادکننده کمبود آهن
زنان پس از یائسگی نباید آهن بدنشان را از دست بدهند.
اما عوارض مختلف که برخی از آنها پنهانی هستند - میتوانند منجر به کمبود آهن یا از دست دادن آهن شوند. از جمله این موارد عبارتند از:
- خونریزی دستگاه گوارش (ناشی از زخم معده، پولیپ روده بزرگ، دیورتیکولیت، دیورتیکولوز یا سرطان)
- بیماری سلیاک یا جراحی بای پس معده، که میتواند منجر به مشکلاتی در جذب مواد مغذی شود
- بیماری کلیوی
- داروهای خاصی که مانع جذب آهن میشوند
- رژیمهای غذایی گیاهی یا وگان که شامل غذاهای غنی شده با آهن نیستند.
از طرف دیگر ممکن است به اندازهی کافی آهن مصرف کنید، اما آن را به خوبی جذب نکنید. اما وقتی کسی را میبینم که کمبود آهن دارد، معمولاً مشکلی وجود دارد - اغلب از دست دادن خون از جایی از بدن.
علائم کمبود آهن
اگر آهن از دست میدهید، احتمالاً اثرات آن را احساس خواهید کرد. علائم کمبود آهن میتواند شامل موارد زیر باشد:
- پوست رنگپریده
- خستگی
- تنگی نفس
- کاهش وزن
- درد قفسه سینه.
اما اگر هر یک از این علائم را دارید، خودتان تصمیم نگیرید که مکملهای آهن - یا مولتیویتامینهای حاوی آهن - مصرف کنید. فهمیدن دلیل بروز کمخونی ناشی از کمبود آهن بسیار مهم است. پزشک شما احتمالاً آزمایشهایی را برای کشف دلیل بروز کمبود آهن مهم است.
این آزمایشها ممکن است به تشخیص سرطان روده بزرگ یا معده یا سایر بیماریها به عنوان علت از دست دادن خون و کمبود آهن بینجامد. اما اگر آزمایش ندهید و صرفا مکمل آهن مصرف کنید، این مشکل زمینهای پنهان میماند.
از طرف دیگر مصرف غیرضروری مکملهای آهن نیز میتواند منجر به مشکلات خاص خود شود. آهن بیش از حد در بدن، که به آن اضافه بار آهن میگویند، میتواند به قلب، کبد، لوزالمعده و سایر اندامهای اصلی و همچنین مفاصل آسیب برساند.
نشانههای اضافه بار آهن ممکن است شامل درد مفاصل، خستگی و درد شکم باشد - علائم غیر اختصاصی که میتوانند با سایر مشکلات نیز رخ دهند.
اگر آهن بیش از حد در بدن وجود داشته باشد، بدن نمیتواند از شر آن خلاص شود و آهن در بدن تجمع پیدا میکند.
البته اگر کمبود آهن دارید، پس از فهمیدن علت آن، مصرف مکمل آهن اشکالی ندارد.
آزمایشهای تشخیص کمبود آهن
حتی اگر حالتان خوب باشد، باید هر سال آزمایش خون بدهید تا از نظر کمخونی ناشی از کمبود آهن و سایر بیماریها غربالگری شوید.
اگر آزمایش نشان دهد که شما کمخون هستید (به این معنی که خون شما حاوی گلبولهای قرمز کافی نیست)، پزشک شما احتمالاً دو جزء متمایز را آزمایش میکند: آهن و فریتین، که اطلاعات متفاوتی در مورد وضعیت آهن بدن شما ارائه میدهند.
آزمایش آهن مقدار کل آهن در گردش خون شما را اندازهگیری میکند، در حالی که آزمایش فریتین، پروتئینی را اندازهگیری میکند که آهن را در سلولهای شما ذخیره میکند. اولی میزان فعلی آهن را اندازهگیری میکند؛ دومی، کل ذخایر آهن شما را. هر دو مقدار پزشک شما را در مراحل بعدی که ممکن است شامل آزمایشها یا درمانهای اضافی باشند، هدایت میکنند.
بهترین مکملهای آهن
زنان سالم ۶۰ سال به بالا معمولاً میتوانند نیازهای خود را از طریق غذا تأمین کنند و بدن آهن را از غذا مؤثرتر از آهن از مکملها جذب میکند. غذاهای غنی از آهن شامل گوشت قرمز بدون چربی، مرغ، ماهی، لوبیا، عدس، اسفناج و غلات غنیشده هستند.
اگر هنوز به آهن بیشتری نیاز دارید، کدام مکملها میتوانند این نیاز را برطرف کنند؟ انواع مختلفی از مکملها در قفسههای داروخانهها موجود است، از جمله سولفات آهن و گلوکونات آهن.
گرچه هر دو مکمل حالی که هر دو برای درمان کمخونی فقر آهن استفاده میشوند، سولفات آهن به طور کلی انتخاب بهتری است زیرا بدن آن را بهتر جذب میکند. در مقابل، سولفات آهن عوارض جانبی بیشتری دارد. اگر عوارض جانبی سولفات آهن - مانند حالت تهوع، اسهال یا یبوست - مشکلساز شود، گلوکونات آهن گزینه جایگزین است.
برخی مطالعات نشان میدهند که بهتر است قرصهای آهن را به جای هر روز، یک روز در میان مصرف کنید، هم برای به حداقل رساندن عوارض جانبی و هم برای بهبود جذب.
در مورد افرادی که مصرف قرصها مکمل آهن در آنها عوارض جانبی شدید ایجاد میکند، اشکال تزریقی آهن تجویز میشود.









