سلول زندهای که یک بیماری سخت را درمان میکند
متخصصان ایرانی موفق به تولید دارویی جدید شدهاند که التهابهای حاد را کنترل میکند و قیمت آن تنها یکچهلم نمونههای خارجی است.
خلاصه خبر
گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس؛ بیماریهای التهابی حاد مانند GvHD تهدیدکننده حیات بیماران هستند. در بسیاری از موارد، درمانهای موجود شامل داروهای شیمیایی با عوارض قابل توجه، پاسخ کافی به التهاب شدید بدن نمیدهند و گاهی جان بیماران را در معرض خطر قرار میدهند.در چنین شرایطی، دانشمندان ایرانی تصمیم به ساخت دارویی بر پایه سلولهای بنیادی مزانشیمی آلوژنیک گرفتند که بتواند به طور مؤثر التهاب شدید را کنترل کرده و تعادل سیستم ایمنی را بازگرداند. تولید داخلی این دارو باعث کاهش هزینههای درمانی و دسترسی آسانتر بیماران به درمانهای پیشرفته میشود. این پیشرفت، نقطه عطفی در درمان بیماریهای التهابی حاد و پیچیده در ایران به شمار میرود و مسیر استفاده از فناوریهای سلولی در کشور را هموار میکند.این محصول که دستروسل نام دارد به همت یک شرکت دانشبنیان تولید شده و در نخستین نمایشگاه فرّ ایران رونمایی شد. این دارو بر پایه سلولهای بنیادی مزانشیمی آلوژنیک است و برای اولین بار در سال ۱۴۰۳ وارد فهرست دارویی کشور شد. این دارو امسال مجوز فروش دریافت کرده است.زهرا فقیه محمود مدیرفروش شرکت سازنده این دارو میگوید: «دستروسل برای اولین بار جهت درمان بیماری پیوند علیه میزبان (GvHD) از سازمان غذا و دارو مجوز دریافت کرد و در حال حاضر برای سه اندیکاسیون، از جمله نارسایی حاد تنفسی (Acute Respiratory Failure) نیز مجوز دریافت کرده است.سالها روی فناوری ساخت این دارو کار شده اما تولید آن در ایران و ورودش به فهرست دارویی کشور به عنوان اولین سلول غیر خودی (آلوژنیک)، برای اولین بار در سال ۱۴۰۳ رخ داد. همچنین،در سال ۱۴۰۴ برای اولین بار مجوز فروش دریافت کرد.»
وقتی درمانهای معمول پاسخ نمیدهند
اهمیت این دارو زمانی بیشتر مشخص میشود که به کاربردهای درمانی آن و نقش آن در کنترل التهابهای شدید و تهدیدکننده حیات بیماران توجه شود.این دارو برای بیماریهای التهابی حاد استفاده میشود و تاکنون برای چهار اندیکاسیون مجوز دریافت کرده است. یکی از مهمترین کاربردهای آن، بیماری پیوند علیه میزبان (GvHD) است. این بیماری معمولا بعد از پیوند مغز استخوان در برخی بیماران رخ میدهد، زمانی که سلولهای پیوند زده شده، بافتهای بدن را به عنوان دشمن شناسایی کرده و به آن حمله میکنند.به گفته فقیهمحمود این واکنش باعث ایجاد التهاب شدید در بدن میشود و اگر بیمار درمان نشود، میتواند منجر به مرگ شود.فقیهمحمود توضیح میدهد: «بیماری پیوند علیه میزبان دارای دو حالت است: حاد و مزمن. دستروسل برای بیمارانی با وضعیت حاد یا مقاوم به درمانهای مرسوم مورد استفاده قرار میگیرد.»
مسیر درمان بیماران مقاوم به کورتون/ برتری سلولدرمانی نسبت به داروهای شیمیایی
در خط اول درمان این بیماری، پزشکان معمولا ابتدا کورتون تزریق میکنند. اگر بیمار به کورتون پاسخ ندهد، دستروسل مورد استفاده قرار میگیرد. پس از تزریق، سلولهای بنیادی مزانشیمی آلوژنیک به محل التهاب شدید در بدن مهاجرت میکنند و التهاب را کاهش میدهند. پس از انجام اثر درمانی، این سلولها به تدریج از بدن دفع میشوند.فقیهمحمود قیمت این محصول را در مقایسه با نمونه مشابه خارجی دستروسل حدود یک چهلم نمونههای خارجی دانست.تا قبل از تولید این دارو در ایران، بیماران از داروهای شیمیایی استفاده میکردند و حتی اکنون نیز برخی بیماران از این داروها بهره میبرند. دستروسل در مقایسه با داروهای شیمیایی، عوارض جدی ندارد. داروهای شیمیایی معمولا با عوارض قابل توجه همراه هستند، اما دستروسل تنها ممکن است عوارض خفیف و جزئی ایجاد کند.این مزیتهای درمانی و ایمنی، ریشه در ماهیت سلولی و فناوری بهکاررفته در تولید این دارو دارد؛ موضوعی که آن را از داروهای شیمیایی متمایز میکند.
دارویی بر پایه سلولهای بنیادی زنده
فقیهمحمود ویژگیها و ماهیت این دارو را چنین توضیح میدهد: «این دارو بر پایه سلولهای بنیادی زنده ساخته شده است؛ سلولهای بنیادی مزانشیمی آلوژنیک آن از جفت و پردههای جنینی استخراج میشوند. ویژگی اصلی دستروسل تعدیل سیستم ایمنی و کاهش التهاب است؛ به عبارت دیگر، عملکرد ویژه آن کاهش التهاب شدید در بدن است.شکل دارویی آن به صورت سرم تزریقی عرضه میشود و حاوی سلولهای بنیادی زنده است. حدود ۱۵ سال بر روی این تکنولوژی و توسعه این دارو کار شده است.#سلول_درمانی#خودایمنی#فر_ایران#ایران
09:37 - 7 دی 1404
نظرات کاربران
