به گزارش ایسنا، دکتر حسن سالاریه امروز در مراسم پرتاب همزمان سه ماهواره ایرانی از پایگاه فضایی روسیه با اشاره به اهمیت راهبردی صنعت فضایی، گفت: حوزه فضا از جمله حوزههای بسیار مهم، کاربردی و راهبردی برای اداره کشور به شمار میرود.
وی با قدردانی از حضور مسئولان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و فعالان صنعت فضایی، افزود: امروز، روزی مهم و مبارک برای صنعت فضایی ایران است و این موفقیت حاصل تلاش مجموعهای از نهادها و متخصصان کشور در بخشهای مختلف این صنعت است.
رئیس سازمان فضایی ایران با اشاره به مطالب فنی مطرحشده درباره ساخت و پرتاب ماهوارهها، اظهار کرد: مسائل فنی و تخصصی صنعت فضایی بهطور گسترده توسط همکاران و سازندگان ماهوارهها تشریح شده است و ابعاد مختلف توسعه فناوری در این حوزه مورد توجه قرار دارد.
سالاریه تأکید کرد: با وجود اهمیت بالای توسعه فنی و علمی، موضوع مهم دیگری نیز در صنعت فضایی وجود دارد که کمتر به آن پرداخته شده و یکی از دلایل اصلی برگزاری این مراسم نیز توجه به همین موضوع است. این موضوع، «ترویج صنعت فضایی» است؛ موضوعی که در کنار توسعه فناوری، نقش تعیینکنندهای در آینده این حوزه دارد و باید بیش از گذشته در دستور کار قرار گیرد.
رئیس سازمان فضایی ایران خاطرنشان کرد: ترویج مفاهیم و دستاوردهای فضایی بهویژه در مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، از محورهای مهمی است که میتواند زمینهساز توسعه پایدار، افزایش مشارکت اجتماعی و تقویت نگاه عمومی به صنعت فضایی کشور شود.
رئیس سازمان فضایی ایران با تأکید بر نقش ترویج در رشد فناوری کشور، گفت: یکی از موضوعات اصلی که برای توسعه فناوری به آن توجه میشود، نگاه تحولی به مقوله ترویج است؛ نگاهی که در مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بهصورت جدی در حال پیگیری است.
وی افزود: بدون ترویج و بدون توانایی برقراری ارتباط مؤثر و ساده با اقشار مختلف جامعه، تلاشهایی که برای رشد صنعت فضایی انجام میشود، به اثربخشی مطلوب نخواهد رسید.
رئیس سازمان فضایی ایران اضافه کرد: هدف ما این است که فضا، پیشرفتهای فضایی و صنعت فضایی در میان آحاد مردم جایگاه مشخصی پیدا کند و به یک مطالبهگری عمومی تبدیل شود.
سالاریه با اشاره به سیر تاریخی صنعت فضایی در جهان، گفت: اگر به آغاز صنعت فضایی در دهههای ۵۰ و ۶۰ قرن بیستم بازگردیم، میبینیم که در دوران جنگ سرد، بلوک شرق و غرب رقابت فضایی را به عنوان ابزاری برای اقتدارآفرینی آغاز کردند. در سال ۱۹۵۷، نخستین ماهواره جهان با نام «اسپوتنیک-۱» توسط اتحاد جماهیر شوروی در مدار قرار گرفت و از همان نقطه، رقابتهای فضایی بهطور جدی شکل گرفت.
رئیس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه صنعت فضایی صنعتی پرهزینه است، خاطرنشان کرد: دستیابی به فضا و ایجاد اقتدار در این حوزه، بدون ایجاد انگیزه در بدنه مدیریتی و بدون همراهی آحاد جامعه امکانپذیر نیست.
سالاریه افزود: در همان سالها، تولید فیلمها، سریالها و برگزاری نمایشگاههای مختلف با موضوع فضا نقش مهمی در جلب توجه عمومی و شکلگیری انگیزه اجتماعی نسبت به صنعت فضایی ایفا کرد.
وی تأکید کرد: امروز نیز بدون همراه کردن مردم، بدون جلب توجه نخبگان و بدون ایجاد ارتباط مؤثر با جامعه، نمیتوان انتظار رشد پایدار و مؤثر صنعت فضایی را داشت.
رئیس سازمان فضایی ایران با اشاره به دشواریها و پیچیدگیهای صنعت فضایی، گفت: صنعت فضایی، صنعتی پرزحمت و پرچالش است و ماهوارههایی که امروز شاهد پرتاب آنها هستیم، حاصل سالها تلاش شبانهروزی، صبر و پشتکار متخصصان این حوزه است.
وی افزود: طراحی، ساخت و قرار گرفتن این ماهوارهها در مدار، نتیجه زحمات فراوان و تحمل شرایط دشوار توسط متخصصان صنعت فضایی است؛ شرایطی که در وضعیت فعلی کشور، این دشواریها برای فعالان این حوزه دوچندان شده است.
رئیس سازمان فضایی ایران تأکید کرد: بدون انگیزه بالا، صبر و استقامت، پشتکار، توانمندی علمی و استعداد، رسیدن به نتیجه در صنعت فضایی امکانپذیر نیست و ایجاد شور و اشتیاق در جامعه نخبگانی، یکی از الزامات توسعه این صنعت به شمار میرود.
سالاریه با اشاره به رویکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: در این مجموعه تلاش میکنیم رویدادهای مهم صنعت فضایی، از جمله پرتابها و دستاوردها، بهدرستی در معرض دید عموم مردم قرار گیرد تا توجه اجتماعی نسبت به این حوزه افزایش یابد.
وی با بیان اینکه در صنعت فضایی مفهومی به نام «شکست مطلق» وجود ندارد، تصریح کرد: هر عملیات فضایی یک آزمون است و شکست، یکی از الزامات مسیر موفقیت و پیروزی به شمار میرود.
پیچیدگی فنی فضایی
رئیس سازمان فضایی ایران در ادامه با تشریح بخشی از پیچیدگیهای فنی ساخت ماهواره گفت: پیش از ساخت هر ماهواره، محاسبات گسترده مهندسی و شبیهسازیهای متعددی در حوزههای مختلف انجام میشود و در نهایت، زیرسامانهها و اجزای متعددی که گاه شامل دهها هزار قطعه هستند، باید در کنار یکدیگر و در شرایطی بسیار پیچیده به درستی عمل کنند.
سالاریه افزود: ماهوارهها در محیطی فعالیت میکنند که از نظر فیزیکی کاملاً با شرایط زمین متفاوت است؛ در فضا امکان انتقال حرارت و تبادل دما مانند سطح زمین وجود ندارد و برای این موضوع باید سازوکارها و طراحیهای ویژهای در نظر گرفته شود.
وی خاطرنشان کرد: در اطراف زمین، اتمسفر بخش زیادی از ذرات پرانرژی و تشعشعات را جذب میکند، اما با فاصله گرفتن چند صد کیلومتری از زمین و قرار گرفتن ماهوارهها در مدارهایی در حدود ۵۰۰ کیلومتر، این محافظ طبیعی کاهش مییابد و ماهوارهها بهطور مستقیم در معرض تشعشعات پرانرژی قرار میگیرند. این ذرات میتوانند از اجزای ماهواره عبور کرده و به سامانهها آسیب وارد کنند؛ به همین دلیل، انواع شبیهسازیها و آزمونهای تخصصی برای کاهش ریسک خرابی و افزایش اطمینانپذیری ماهوارهها پیش از پرتاب انجام میشود.
توسعه نرم افزارهای فضایی
رئیس سازمان فضایی ایران، با تشریح مراحل نهایی طراحی و آمادهسازی ماهوارهها گفت: پس از توسعه نرمافزارهای تخصصی، وارد مرحله ساخت و انجام آزمونها و تستهای آزمایشگاهی میشویم که یکی از حساسترین و مهمترین بخشها در صنعت فضایی به شمار میرود.
وی افزود: در صنعت فضایی، انواع مختلفی از آزمونها انجام میشود تا شرایط محیط فضا که پیشتر به آن اشاره شد، بهصورت دقیق شبیهسازی شود. ماهوارهای که امروز شاهد پرتاب آن هستیم، پس از جدا شدن از زمین، با انواع ارتعاشات و شتابهای شدید مواجه میشود؛ ارتعاشاتی با فرکانسهای بالا که میتواند به اجزای مختلف ماهواره آسیب وارد کند یا موجب بروز نقص فنی شود.
رئیس سازمان فضایی ایران ادامه داد: در مدارهای اطراف زمین، ماهوارهها با ذرات پرانرژی، شرایط سخت حرارتی و اختلاف دماهای شدید مواجه هستند؛ بهگونهای که اختلاف دما میان دو وجه مختلف یک ماهواره میتواند به بیش از ۱۰۰ درجه سانتیگراد برسد. تمامی این شرایط در قالب آزمونهای زمینی و شبیهسازیهای دقیق مورد بررسی قرار میگیرد و پس از انجام این تستها، ماهواره تکمیل میشود، اما اگر ماهواره در مدار قرار نگیرد، همه این مراحل و آزمونها ناقص خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: به همین دلیل، انجام موفق یک عملیات مداری در صنعت فضایی اتفاقی بسیار بزرگ محسوب میشود و مفهوم «شکست» در این حوزه، امری طبیعی و بخشی از مسیر پیشرفت است.
رئیس سازمان فضایی ایران گفت: هر پرتاب و هر عملیات مداری یک آزمون برای محققان و دانشمندان است و در هر لحظهای که ماهواره در مدار قرار دارد، دادههای ارزشمندی جمعآوری، تحلیل و بررسی میشود تا در طراحی ماهوارهها و ماهوارهبرهای دقیقتر مورد استفاده قرار گیرد.
سالاریه تصریح کرد: افتخار بزرگ امروز این است که صنعت فضایی ایران به نقطهای رسیده که توان طراحی و ساخت ماهواره، ساخت ماهوارهبر، انجام پرتاب و قرار دادن ماهواره در مدار و همچنین برخورداری از پایگاههای پرتاب را در اختیار دارد.
وی افزود: این دستاورد حاصل تلاش متخصصانی است که با تکیه بر دانش بومی و با حمایت دستگاههای دولتی، از جمله وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، توانستهاند این مسیر پیچیده و دشوار را به سرانجام برسانند.
رئیس سازمان فضایی ایران در پایان با قدردانی از تلاش محققان و دانشمندان این حوزه، ابراز امیدواری کرد که این مسیر با موفقیتهای بیشتر ادامه یابد.
انتهای پیام
