در هر جامعهای، میزان توجه به حقوق و نیازهای افراد دارای معلولیت، نشانهای از بلوغ فرهنگی و اجتماعی آن جامعه است؛ این افراد نه تنها بخشی از جمعیت هستند بلکه نیرویی مؤثر در توسعه انسانی و اجتماعی محسوب میشوند.
دسترسپذیری محیطهای شهری، حمایتهای درمانی و اقتصادی و نگاه برابر در اشتغال و ازدواج، از اصول اساسی کرامت انسانی است که باید برای معلولان بهصورت واقعی و نه صرفاً شعاری اجرا شود؛ چرا که بیتوجهی به آنان، به معنای نادیده گرفتن حق مشارکت برابر همه شهروندان در زندگی اجتماعی است.
در همین راستا به سراغ تعدادی از افراد دارای معلولیت در شهرستان مهریز رفته و پای سخنان و روایت آنها از مشکلاتشان در حوزههای مختلف نشستیم؛
هزینههای سنگین درمان و نبود حمایتهای کافی
سید عباس قاسمیان از معلولان ضایعه نخاعی این شهرستان در گفتوگو با ایسنا از دشواری تأمین دارو و لوازم بهداشتی مورد نیازش میگوید و با اشاره به هزینههای سنگین درمان و نبود حمایتهای کافی، اظهار میکند: متولیان شهرسازی عملاً هیچ توجهی به محدودیتهای رفت و امدی معلولان ندارند به طوری که اگر معلولی بخواهد از کنج عزلت مشکلاتش نیز بیرون بیاید، همواره در مسیرهای شهری با مانع و پله مواجه میشود.
وی در همین رابطه با عدم مناسبسازی تفرجگاههایی مانند کوهریگ و غربالبیز برای معلولان شهرستان گلایه میکند و میگوید: مسئولان فقط یک بار تردد در مسیرهای شهر و همین تفرجگاهها را با نشستن روی ویلچر امتحان کنند تا اندکی با مشکلات معلولان شهرشان آشنا شوند.
قاسمیان به مشکلات خانهدار شدن معلولان نیز اشاره و تصریح میکند: با تمام پولی که داشتم تنها موفق به دریافت حق اشتراک آب، برق و گاز شدم لذا به اجبار تن به اخذ وام با بهره ۲۰ درصدی برای تکمیل خانهام دادم؛ وامی که در واقع نه کمک بلکه باری تازه بر دوش خودم و خانوادهام خواهد بود.
مریم حیاتی شهروند نابینای مهریزی هم ضمن ابراز نگرانی نسبت به آینده کودکان نابینا، به ایسنا میگوید: نبود امکانات فرهنگی مناسب و فرصتهای آموزشی و شغلی مناسب، آینده کودکان نابینا را تهدید میکند.
وی ادامه میدهد: نابینایان در مهریز حتی از داشتن فضایی امن و مناسب برای برای لمس کلمات بریل محروم هستند و ایجاد کتابخانهای ویژه نابینایان از خواستههای ماست.
حقوق ۸ میلیون تومانی نامتناسب با فشارهای مالی
یک مادر دارای معلولیت که نخواست نامش فاش شود ولی سابقه فعالیت تخصصی در حوزه معلولان دارد، نیز از فشارهای مالی و اجتماعی با ایسنا سخن گفته و بیان میکند: حقوق ماهیانه هشت میلیون تومانی اصلاً توان مقابله با این فشارها را ندارد.
وی از وجود برخی تبعیض در جامعه گلایه و تصریح میکند: نگاه جامعه به ازدواج معلولان همچنان آمیخته با پیشداوری است و آمارهای رسمی با واقعیتهای اجتماعی در این خصوص بسیار فاصله دارد و متاسفانه دختران معلول بیش از دیگران زیر سایه این تبعیض قرار میگیرند.
یک دختر جوان دارای معلولیت جسمی و حرکتی نیز تجربههای تلخ خود در مسیر ازدواج و اشتغال را یادآور میشود و در گفتوگو با ایسنا میگوید: بسیاری از پسران دارای معلولیت خفیف برای ازدواج به شهرهای دیگر میروند و فرصتهای برابر برای دختران معلول کمتر و کمتر میشود.
وی که با مدرک کارشناسی در یک مرکز توانبخشی فعالیت دارد، اظهار میکند: با وجود ساعتها کار و تلاش برای مددجویان، زمانی که برای استخدام رسمی اقدام کردم، تنها به دلیل معلولیت جسمی پذیرفته نشدم و در واقع هنوز به افرای مثل من به چشم توانیاب نگاه نمیشود.
تمام این روایتها تصویری روشن اما دردناک از وضعیت معلولان در شهری مانند مهریز ترسیم میکند؛ تصویری از انسانهایی که با وجود تمام محدودیتها، همچنان امیدوار هستند تا روزی نگاه مسئولان از روی کاغذها بلند شود و به زندگی واقعی آنها برسد. آنان تأکید میکنند که تنها با حمایت واقعی، مناسبسازی محیط و نگاهی انسانیتر میتوان مسیر دشوار زندگی افراد دارای معلولیت را هموار کرد.
لزوم توجه همه بخشها به حقوق افراد دارای معلولیت
سیدعلی حسینی رئیس اداره بهزیستی شهرستان مهریز در این رابطه در گفتوگو با ایسنا ضمن تایید تمام چالشها و مطالبات افراد دارای معلولیت در حوزههای اشتغال، فرهنگ، مسکن و مسائل اجتماعی، بر ضرورت همکاری دستگاهها و توجه جدیتر به حقوق این قشر تأکید میکند.
وی با اشاره به پرداخت تسهیلات اشتغالزایی جهت معلولان، هدف اصلی از پرداخت این تسهیلات را حمایت از اشتغال پایدار این قشر ذکر کرده و خاطرنشان میکند: تسهیلات مربوط به اشتغال تنها به افراد واجد شرایط پرداخت میشود و برخلاف تصور برخی از معلولان، داشتن بیمه به تنهایی مانع دریافت این تسهیلات نخواهد شد.
رئیس بهزیستی شهرستان با اشاره به وضعیت دسترسی نابینایان به منابع فرهنگی، نیز عنوان میکند: در حال حاضر تنها تعداد محدودی کتاب ویژه نابینایان در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان موجود است که هرچند نیازمند بهروزرسانی هستند ولی در دسترس نابینایان قرار میگیرد.
به گفته وی، شهرستان مهریز فاقد کتابخانه یا مجموعه مستقل ویژه نابینایان است و ایجاد چنین فضایی باید در دستور کار قرار بگیرد.
تسهیلات مسکن همچنان از جدیترین چالشهای معلولان
حسینی به موضوع ازدواج معلولان نیز اشاره و درباره نگاه جامعه به ازدواج افراد دارای معلولیت، اظهار میکند: متاسفانه این موضوع ابعاد فرهنگی گستردهای دارد و نیازمند کار اجتماعی و فرهنگی در سطح جامعه است.
وی در پاسخ به مطالبه مادر معلولی که به حقوق هشت میلیون تومانی خود اشاره کرده بود نیز میگوید: قطعاً این مبلغ حتی برای افراد سالم نیز کافی نیست اما یک حق قانونی برای حمایت از اشتغال معلولان محسوب میشود که اجرای کامل آن نیز نیازمند پیگیری و مراجعه افراد است.
حسینی در این باره یادآور میشود که قانون حمایت از حقوق معلولان تصویب و ابلاغ شده و دستگاهها موظف هستند که ساز و کارهای اجرای آن را فراهم کنند.
رئیس بهزیستی مهریز تأکید میکند: پرسنل بهزیستی مأمور اجرای قوانین هستند و پیگیری مشکلات افراد دارای معلولیت وظیفه ذاتی این سازمان است لذا تلاش میکنیم موانع موجود در حوزههای مختلف برطرف شود.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت مسکن افراد دارای معلولیت نیز بیان میکند: وام مسکن از سوی بهزیستی پرداخت نمیشود و متقاضیان باید از طریق بانکها اقدام کنند که البته این موضوع نیز از جدیترین چالشهای افراد دارای معلولیت است که امیدواریم با ورود جدیتر نهادهای مسئول و بازنگری در سیاستهای حمایتی، شاهد رفع این مشکل باشیم.
مناسبسازی همچنان در اولویت مدیریت شهری
حمیدرضا زارع بیدکی شهردار مهریز نیز در گفتوگو با ایسنا، موضوع مناسبسازی فضاهای عمومی و تفرجگاهی برای استفاده افراد دارای معلولیت همچنان از اولویتهای مدیریت شهری میخواند و از انجام اقدامات متعددی در این زمینه خبر میدهد.
به گفته وی، اگر چه بسیاری از پارکهای موجود سالها پیش ایجاد شده و ساخت پارک جدیدی نیز در دستور کار نبوده، اما مناسبسازی پارکهای موجود با جدیت دنبال شده است.
وی در همین رابطه با مناسبسازی پارک بهمن، پارک گلستان و بخش دوم پارک کوثر اشاره و اضافه میکند: طرح توسعه پارک کوثر نیز با رویکرد دسترسپذیری بیشتر در برنامه شهرداری قرار دارد. همچنین در پارک میلاد نیز اقدامات لازم برای استفاده افراد دارای معلولیت در دستور کار قرار گرفته و بخشی از آن اجرا شده است.
زارع بیدکی در مورد تفرجگاه کوه ریگ نیز میگوید: این منطقه، یک مجموعه طبیعی است و به دلیل ماهیت زمین و بافت ریگزاری منطقه، امکان اجرای کامل مناسبسازی در آن وجود ندارد به طوری که حتی افراد سالم نیز در برخی نقاط با دشواری تردد مواجه میشوند.
وی ادامه میدهد: البته با این حال، سرویسهای بهداشتی این مجموعه مناسبسازی شده و در صورت نیاز، امکان استقرار ویلچر برای استفاده افراد دارای معلولیت نیز فراهم خواهد شد.
زارع بیدکی تأکید میکند: در برخی مسیرهای منتهی به این تفرجگاه، به دلیل خاکی بودن راه و محدودیتهای محیطی، امکان نزدیک شدن خودروها به نقطه اصلی وجود ندارد اما مدیریت شهری تلاش کرده است تا حد امکان شرایط استفاده عموم مردم از این مجموعه را فراهم کند.
وی میگوید: موضوع مناسبسازی پیادهروهای شهر نیز عمدتاً انجام شده و حتی شخصاً در برخی فضاهای شهری روی ویلچر نشستهام تا بتوانم مشکلات معلولین را لمس کنم.
شهردار مهریز در پایان به موضوع مطرح شده در مورد تفرجگاه غربالبیز نیز اشاره و اظهار میکند: این مجموعه در حیطه مسئولیت شهرداری نیست و به بخش خصوصی واگذار شده است.
انتهای پیام
