قطر از مواضع عربستان و امارات درباره یمن استقبال کرد

وزارت خارجه قطر سه‌شنبه اعلام کرد بیانیه‌های اخیر عربستان سعودی و امارات متحده عربی درباره تحولات یمن، بیانگر «تعهد به اولویت دادن به منافع منطقه» است. دوحه در عین حال بر ضرورت حفظ وحدت و تمامیت ارضی یمن تاکید کرد.

این واکنش پس از آن منتشر شد که امارات اعلام کرد نیروهای باقی‌مانده خود را از یمن خارج می‌کند؛ تصمیمی که در پی حمایت عربستان از درخواست خروج نیروهای اماراتی ظرف ۲۴ ساعت اتخاذ شد. این تحول به‌عنوان یکی از جدی‌ترین بحران‌ها میان دو متحد سابق خلیج فارس و تولیدکنندگان بزرگ نفت توصیف شده است.

ساعاتی پیش از این اعلام، نیروهای ائتلاف به رهبری عربستان بندر مکلا در جنوب یمن را هدف حمله هوایی قرار دادند. ریاض گفت این حمله محموله‌ای از سلاح مرتبط با امارات را هدف گرفته است؛ حمله‌ای که به گفته ناظران، مهم‌ترین تشدید تنش تاکنون در شکاف رو به گسترش میان دو پادشاهی خلیج فارس به شمار می‌رود.

در واشینگتن، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد مارکو روبیو با فیصل بن فرحان آل سعود درباره تنش‌های یمن و پیامدهای آن برای امنیت و ثبات منطقه گفت‌وگو کرده است.

عربستان و امارات که زمانی دو ستون اصلی امنیت منطقه‌ای محسوب می‌شدند، طی سال‌های اخیر در موضوعاتی از جمله سهمیه‌های نفتی تا نفوذ ژئوپلیتیک دچار واگرایی شده‌اند. وزارت دفاع امارات اعلام کرد ماموریت نیروهای ضدتروریسم خود در یمن را به‌طور «داوطلبانه» پایان داده است؛ نیروهایی که تنها حضور باقی‌مانده این کشور پس از پایان رسمی عملیات نظامی در سال ۲۰۱۹ بودند. به گفته این وزارتخانه، ماموریت باقی‌مانده محدود به پرسنل تخصصی و در هماهنگی با شرکای بین‌المللی بوده است.

ریاض در مقابل، امارات را متهم کرده که شورای انتقالی جنوب یمن (STC) را برای تضعیف دولت مرکزی و پیشروی به سمت مرزهای عربستان تحت فشار قرار داده و امنیت ملی این کشور را «خط قرمز» خوانده است. این تندترین موضع‌گیری عربستان در اختلاف با همسایه‌ای است که پیش‌تر در ائتلافی مشترک علیه حوثی‌های همسو با حکومت ایران همکاری می‌کرد.

به نوشته رویترز، هرچند خروج محدود نیروهای امارات می‌تواند به‌طور موقت از شدت تنش‌ها بکاهد، اما پرسش اصلی همچنان باقی است: آیا ابوظبی حمایت سیاسی یا مالی خود از شورای انتقالی جنوب را متوقف خواهد کرد یا نه. عربستان اعلام کرده انتظار دارد امارات هرگونه پشتیبانی از این گروه جدایی‌طلب را پایان دهد.

در همین حال، رشاد العلیمی، رییس شورای ریاست‌جمهوری مورد حمایت عربستان در یمن، به نیروهای اماراتی ۲۴ ساعت مهلت داد خاک یمن را ترک کنند. امارات ضمن ابراز شگفتی از حمله هوایی اخیر گفت محموله‌های هدف‌گرفته‌شده حاوی سلاح نبوده و مقصد آن‌ها نیروهای اماراتی بوده است، اما تاکید کرد به‌دنبال راه‌حلی برای جلوگیری از تشدید تنش است.

این اختلافات در حالی رخ می‌دهد که عربستان و امارات هر دو از بازیگران کلیدی اوپک هستند و هرگونه شکاف میان آن‌ها می‌تواند بر اجماع این گروه درباره سطح تولید نفت اثر بگذارد. قرار است اعضای اوپک‌پلاس یکشنبه به‌صورت آنلاین دیدار کنند؛ نشستی که به گفته منابع آگاه، احتمالاً به تمدید سیاست حفظ سطح تولید در سه‌ماهه نخست سال منجر خواهد شد.

همزمان با افزایش تنش‌ها، شاخص‌های اصلی بورس در کشورهای خلیج فارس با کاهش مواجه شدند؛ نشانه‌ای از نگرانی بازارها نسبت به پیامدهای سیاسی و اقتصادی بحران جدید در یمن.