قاتل خاموش روابطتان را بشناسید
بسیاری از روابط از جایی شروع میشوند که خطری در آن دیده نمیشود؛ از یک آشنایی معمولی، یک اعتماد بیدردسر یا یک صمیمیتِ به ظاهر سالم. اما همین نقطههای بیحاشیه، اگر پیش از شناخت، جدی شوند، میتوانند به گرههایی تبدیل شوند که باز کردنشان سالها زمان میبرد.
خلاصه خبر
گروه زندگی: هیچ کس با نیت آسیب دیدن وارد رابطهای نمیشود. اغلب ما با امید، حسننیت و تصویرهای مثبت قدم به گفتوگوها، دوستیها، همکاریها و انتخابهای سرنوشتساز زندگی میگذاریم.اما آنچه مسیر زندگی اجتماعی را شکل میدهد، فقط نیتهای خوب نیست؛ بلکه ترتیبِ درستِ اعتماد، شناخت و انتخاب است.بسیاری از زخمهای عاطفی، شکستهای حرفهای و فرسایشهای روانی، نه از دشمنی آشکار، بلکه از جایی آغاز میشوند که انسان زودتر از آنچه باید، دل را جلوتر از عقل میفرستد و اطمینان را به جای تجربه مینشاند.«طاهر قلیزاده» کارشناس مباحث خانواده و اجتماع از بازنگری در این نقطهٔ حساس میگوید.
شبکهای که به آرامی میسازیم
زندگی اجتماعی انسان، بیش از آنچه در نگاه نخست به نظر میرسد، حاصل انتخابهایی است که در طول زمان انباشته میشوند و بهتدریج مسیر زیستن را شکل میدهند.بسیاری از این انتخابها در لحظه ساده، عادی و حتی کماهمیت جلوه میکنند؛ گفتوگویی کوتاه، آشنایی گذرا، اعتمادی که زود شکل میگیرد یا همکاریای که بدون تأمل پذیرفته میشود.اما همین تصمیمهای بهظاهر کوچک، در ادامه به شبکهای از روابط بدل میشوند که آرامش روانی، کیفیت زندگی و حتی تصویر انسان از خودش و جهان اطرافش را میسازند.انسان ناچار است در کنار دیگران زندگی کند و این کنار هم بودن، فقط همجواری فیزیکی نیست. بلکه نوعی همسرنوشتی تدریجی است که در آن، انتخاب همراه اهمیتی فراتر از یک تصمیم شخصی دارد.
اعتمادی که بستر آسیب میشود
هیچ رابطهای بدون نوعی اعتماد آغاز نمیشود. انسان اگر نتواند حداقلی از اطمینان به دیگری داشته باشد، امکان گفتوگو، همکاری و نزدیکی از اساس شکل نمیگیرد.اما همین اعتماد، اگر پیش از شناخت و بدون تکیه بر تجربه و منطق شکل بگیرد، بهجای آنکه امنیت ایجاد کند، بستری میسازد برای آسیب.بسیاری از ناکامیها و زخمهای رابطهای، نه از دشمنی آشکار، بلکه از خوشبینی شتابزده، سادهسازی شخصیت دیگران و نادیده گرفتن نشانههای هشداردهنده آغاز میشود. وقتی انسان، بیشتر بر تصویر ذهنی خود از دیگری تکیه میکند، تا بر واقعیت رفتار او.
شناخت را دریاب، احساس رفتنیست!
در انتخاب شریک زندگی، این مسئله وضوح و اهمیت بیشتری پیدا میکند.قلیزاده توضیح میدهد «ازدواج پیوندی است که در آن، زندگی عاطفی، روانی، اقتصادی و حتی هویتی دو انسان به هم گره میخورد. طبیعی است که احساس، علاقه و کشش، نقش مهمی در آغاز این مسیر دارند. اما این عوامل بهتنهایی توان حمل بار یک زندگی مشترک را ندارند.»به اعتقاد او، آنچه دوام میآورد، نه شدت احساس، بلکه کیفیت شناخت است. شناختی که نه در حرفهای زیبا، بلکه در رفتارهای تکرارشونده، در نحوهٔ مواجهه با فشار، در شیوهٔ حل اختلاف، در میزان مسئولیتپذیری و در نسبت انسان با حقیقت، تعهد و انصاف آشکار میشود.نکتهٔ مهم اینجاست که این شناخت نیازمند زمان است و بیصبری در این مرحله، اغلب به هزینههای سنگین در مراحل بعدی میانجامد.
دست نامرئی دوست برای معماری درون
همین منطق در دوستیها هم جاری است. دوستی، به دلیل صمیمیت و نبود مرزهای رسمی، یکی از عمیقترین فضاهای تأثیرگذاری متقابل است.انسان در دوستی آسانتر میپذیرد، آسانتر الگو میگیرد و آسانتر ارزشها را جابهجا میکند. به همین دلیل، انتخاب دوست در واقع انتخاب فضای روانی و اخلاقی است که انسان خود را در آن قرار میدهد.با این توضیح، قلیزاده میگوید «اعتماد زودهنگام در دوستی، گاهی وابستگیهایی میسازد که پیش از شکلگیری شناخت واقعی، راه بازگشت را دشوار میکند. در حالی که اندکی تأمل، مشاهده و فاصلهٔ اولیه میتواند امکان انتخابی آگاهانهتر را فراهم آورد.»ضمن آنکه دوست خوب میتواند شما را از بدترین نسخه به بهترین نسخهٔ خودتان تبدیل کند، و دوست بد میتواند شما را از بهترین نسخهای که از خودتان سراغ دارید به سمت بدترین نسخهتان پیش ببرد.
جای شفافیت کاری را به صمیمیت ندهید
در روابط کاری هم وضع، تفاوت بنیادینی ندارد. همکاری فقط تقسیم وظایف نیست. بلکه پیوند منافع، مسئولیتها و تعهدهای اخلاقی است.بسیاری از اختلافهای حرفهای و آسیبهای مالی از جایی آغاز میشود که صمیمیت جای شفافیت را میگیرد و اعتماد جای بررسی را.این کارشناس مباحث خانواده و اجتماع معتقد است «وقتی انسان، به جای دیدن ساختارها، قراردادها و حدود مسئولیت، بر حسن نیت مفروض دیگران تکیه میکند، همین سادهسازی، میتواند زمینهٔ سوءتفاهم و گاه سوءاستفاده را فراهم آورد.»
احتیاط، نه انزواست، نه سادهدلی
او در این زمینه، سخن امام جواد علیهالسلام را یادآوری میکند که معنای روشنی در این بحث دارد؛ آنجا که میفرمایند «مَنِ انقَادَ إلَى الطُّمأنينَةِ قَبلَ الخُبرَةِ فَقَد عَرَضَ نَفسَهُ لِلهَلَكَةِ و العاقِبَةِ المُتعِبَةِ»؛ هر که پیش از آزمودن، به اطمینان تن دهد، خود را در معرض هلاکت و فرجامی رنجآور قرار داده است.قلیزاده توضیح میدهد «این سخن نه دعوت به بیاعتمادی است و نه توصیه به انزوا، بلکه هشداری است نسبت به جابهجایی ترتیبها و اینکه انسان، اطمینان را پیش از شناخت بنشاند و دل را جلوتر از عقل به میدان بفرستد.»بر اساس این نگاه، احتیاط به معنای بستن درها، و اعتماد به معنای گشودن بیقید و شرط آنها نیست.این کارشناس خانواده و مباحث اجتماع در انتها میگوید «احتیاط یعنی اجازه دهیم زمان، چهرهها را روشن کند، و اعتماد یعنی وقتی شناخت شکل گرفت، دل با آرامش همراه شود. سختگیر نبودن در روابط اجتماعی به این معناست که انسان با سوءظن دائمی زندگی نکند و امکان رابطهٔ سالم را از خود نگیرد، اما سادهدل نبودن نیز به این معناست که نشانهها را نادیده نگیرد و هشدارها را به حساب بدبینی نگذارد.»#حدیث_امام_جواد#احتیاط_شرط_عقل#سبک_زندگی_ایرانی#مهارت_های_ارتباطی#مهارت_محیط_کاراخبار مشابه را از صفحهٔ زندگی خبرگزاری فارس دنبال کنید.
14:09 - 10 دی 1404
نظرات کاربران








