احمد شرع، رئیسجمهور موقت سوریه روز دوشنبه در مراسمی در دمشق از این اسکناسها رونمایی کرد. در طراحی جدید به جای چهرههای سیاسی، نمادهای کشاورزی و طبیعت سوریه از جمله گل رز، گندم، زیتون، پرتقال و توت به کار رفته است.
بر اساس اعلام رسمی، اسکناسهای تازه از اول ژانویه وارد چرخه پولی میشوند و شامل اسکانهای ۱۰، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ لیره سوریه خواهند بود. این اقدام پس از حذف دو صفر از اسکناسهای قبلی انجام شده است.
احمد شرع گفت: «این پول جدید پایان مرحلهای است که کسی دلتنگ آن نیست و آغاز مرحلهای تازه که مردم سوریه آرزویش را دارند.» او افزود طراحی تازه اسکناسها «بیانگر هویت ملی جدید» و فاصله گرفتن از «شخصیتپرستی» است.
عبدالقادر حصریه، رئیس بانک مرکزی سوریه اعلام کرد فرآیند تعویض اسکناسها طی ۹۰ روز تکمیل خواهد شد و در صورت لزوم این مهلت قابل تمدید است. به گفته او، فرمان ریاستجمهوری سال ۲۰۲۵ اختیار تعیین زمانبندی و مکانهای تعویض پول را به بانک مرکزی داده است.
رئیسجمهور موقت سوریه با تاکید بر این که حذف صفرها به خودی خود به معنای بهبود اقتصادی نیست، گفت این اقدام صرفا انجام معاملات روزمره را آسانتر میکند. او افزود: «بهبود اقتصاد وابسته به افزایش تولید و کاهش بیکاری است و یکی از پایههای رشد اقتصادی، اصلاح وضعیت بانکی است، زیرا بانکها مانند شریانهای اقتصاد عمل میکنند.»
احمد شرع دوره گذار را «حساس و ظریف» توصیف کرد و از شهروندان خواست آرامش خود را حفظ کنند و برای تعویض اسکناسها عجله نداشته باشند. به گفته او هجوم ناگهانی مردم میتواند به نرخ لیره سوریه آسیب بزند.
لیره سوریه چطور سقوط کرد؟
ارزش لیره سوریه از آغاز جنگ داخلی در سال ۲۰۱۱ به شدت سقوط کرده است. در مارس همان سال، هر دلار آمریکا حدود ۴۷ لیره معامله میشد اما این رقم تا ژوئیه ۲۰۱۷ به حدود ۵۱۵ لیره رسید.
این روند در سالهای بعد شتاب بیشتری گرفت و پس از بحران نقدینگی لبنان در آوریل ۲۰۲۳ نرخ برابری به ۷۵۰۰ لیره در برابر هر دلار رسید. تا پایان سال ۲۰۲۳ این رقم به ۱۵ هزار لیره افزایش یافت.
در جریان عملیات نظامی مخالفان سوری در سال ۲۰۲۴ که به سقوط حکومت اسد انجامید، نرخ ارز به پایینترین سطح تاریخی خود یعنی ۲۵ هزار لیره در برابر هر دلار رسید. در حال حاضر هر دلار آمریکا حدود ۱۱ هزار لیره سوریه معامله میشود؛ وضعیتی که شهروندان را ناچار کرده برای خریدهای ساده نیز مقادیر زیادی پول نقد همراه داشته باشند.
احمد شرع در این باره گفت: «برای خرید یک کالای ساده، مردم باید کیسههای پول با خود حمل کنند و به همین دلیل به سمت استفاده از دلار میروند.»
طبق برنامه جدید هر ۱۰۰ لیره قدیمی با یک لیره جدید تعویض میشود و ارزش واقعی پول تغییری نمیکند. در دوره گذار ۹۰ روزه، اسکناسهای قدیمی و جدید همزمان در گردش خواهند بود.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در گذشته روی اسکناسهای ۲۰۰۰ لیرهای تصویر بشار اسد و اسکناسهای ۱۰۰۰ لیرهای چهره حافظ اسد قرار داشت. بشار اسد پس از نزدیک به ۲۵ سال حکومت در دسامبر ۲۰۲۴ به روسیه گریخت و حکومت خاندان اسد که از سال ۱۹۶۳ بر سوریه حاکم بود، به پایان رسید.
سیاستهای اقتصادی حکومت اسد از دهه ۱۹۸۰ به گفته منتقدان به گسترش فساد و اقتدارگرایی انجامید. با آغاز اعتراضهای سال ۲۰۱۱ و تبدیل آن به جنگ داخلی، ساختار اقتصادی سوریه از یک اقتصاد الیگارشی به «اقتصاد جنگی» تغییر یافت؛ اقتصادی که ویژگی اصلی آن سلطه فرماندهان نظامی و بازرگانان وابسته به حکومت بود.
تحریمهای بینالمللی بهویژه از سوی کشورهای غربی، مبادلات تجاری و مالی سوریه را به شدت محدود کرد. جنگی که از ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۴ ادامه داشت اقتصاد این کشور را ویران کرد، بیکاری را افزایش داد و یارانه بسیاری از کالاهای اساسی حذف شد.
اسکناسهای قدیمی سوریه در روسیه، متحد اصلی حکومت اسد چاپ میشد. مقامات سوری درباره محل چاپ اسکناسهای جدید توضیحی ندادهاند.
